Spór na linii Unia Europejska–Stany Zjednoczone o amerykańską ustawę antyinflacyjną
Okładka czasopisma Rocznik Integracji Europejskiej, nr 18, rok 2024, tytuł Rocznik Integracji Europejskiej
PDF

Słowa kluczowe

UE
USA
Niemcy
Francja
ustawa antyinflacyjna
protekcjonizm
wojna na subsydia

Jak cytować

Kiwerska, J. (2025). Spór na linii Unia Europejska–Stany Zjednoczone o amerykańską ustawę antyinflacyjną. Rocznik Integracji Europejskiej, 1(18), 65–84. https://doi.org/10.14746/rie.2024.18.5

Abstrakt

Elementem składowym wspólnoty transatlantyckiej, obok aspektów politycznych i bezpieczeństwa, są też kwestie gospodarcze i handlowe, które ostatnio stały się przyczyną narastającego sporu na linii USA-Unia Europejska. U podstaw obecnych napięć leży przejęta w 2022 r. amerykańska ustawa antyinflacyjna (Inflation Reduction Act) zakładająca ulgi podatkowe i przyznanie korzyści/dotacji amerykańskim firmom z produkcją o charakterze ekologicznym, inwestującym na terytorium USA. W Europie uznano, że jest to działanie protekcjonistyczne i nieuczciwa konkurencja. Najbardziej zagrożone poczuły się Niemcy i Francja. W reakcji na działania administracji Bidena także po stronie UE pojawiły się sugestie subsydiowania własnego przemysłu, co – łamiąc zasady wolnego handlu - w sumie mogło doprowadzić do „wojny na subsydia”. Podjęto także rozmowy, w których UE liczyła na uwzględnienie przez USA jej zastrzeżeń. Mimo deklarowanej po obu stronach woli negocjacyjnej nie udało się osiągnąć porozumienia.

https://doi.org/10.14746/rie.2024.18.5
PDF

Bibliografia

Arak P. (2023), Wojna o amerykańskie subsydia nie jest nikomu potrzebna, „Rzeczpospolita” z dnia 10.05.2023.

A Strategy to Revitalize Transatlantic Power (2020), belfercenter.org, December 2020, https://www.belfercenter.org/sites/default/files/2020-12/Transatlantic/StrongerTogether.pdf, 10.10.2024.

Bade G., Palmer D. (2022), Congressional Democrats: Not a chance of reopening climate law, „Politico” z dnia 30.11.2022, https://www.politico.com/news/2022/11/30/climate-law-subsidies-macron-00071379, 10.10.2024.

Balfour R. (2022), Transatlantic Woes: Neither Side Can Have it All, „Carnegie Europe” 1.12.2022, https://carnegieeurope.eu/europe/strategic-europe/2022/12/transatlantic-woes-neither-side-

can-have-it-all?lang=en&center=europe, 10.10.2024.

Brewster J. (2021), U.S., EU Agree to End 17-Yer Boeing-Airbus Trade Dispute, „Forbes” z dnia 15.06.2021, https://www.forbes.com/sites/jackbrewster/2021/06/15/us-eu-agree-to-end-17-year-boeing-airbus-trade-dispute/?sh=ecf99d1442d3, 10.10.2024.

Burchard H. von der (2022), Berlin warns to France’s „Buy European” plan as global trade rules erode, „Politico” z dnia 24.11.2022, https://www.politico.eu/article/paris-and-berlin-mull-buy-european-as-global-trade-rules-erode/, 10.10.2024.

Burchard H. von der, Caulcutt C. (2022), Scholz and Macron threaten trade retaliation agains Biden, „Politico” z dnia 27.10.2022, https://www.politico.eu/article/france-and-germany-find-ground-on-a-common-concern-u-s-protectionism/, 10.10.2024.

Burchard H. von der, Leali G. (2022), Germany and France join forces against Biden in subsidy battle, „Politico” z dnia 22.11.2022, https://www.politico.eu/article/germany-france-biden-green-subsidy-inflation-reduction-act-robert-habeck-bruno-le-maire/, 10.10.2024.

Caulcutt C. (2022), Trade war averted? Macron gets Biden to ‘tweak’ his industrial subsidies, „Politico” z dnia 1.12.2022, https://www.politico.eu/article/emmanuel-macron-joe-biden-us-france-lands-unexpected-concession-on-inflation-reduction-act/, 10.10.2024.

Caulcutt C., Leali G. (2022), Macron to Biden: C’mon, we’re allies, „Politico” z dnia 28.11.2022, https://www.politico.eu/article/macron-heads-to-washington-on-mission-to-avert-transatlantic-trade-war/, 10.10.2024.

Deficyt handlowy USA w 2016 r. wyniósł 502,3 mld dol. (2017), wnp.pl, 7.02.2017, https://www.wnp.pl/finanse/deficyt-handlowy-usa-w-2016-r-wyniosl-502-3-mld-dol,291489.html, 10.10.2024.

Gijs C., Moens B. (2022), America’s Tai faces uphill battle to defuse EU trade war fears, „Politico” z dnia 31.10.2022, https://www.politico.eu/article/eu-trade-officials-scramble-to-solve-transatlantic-trade-dispute-katherine-tai-valdis-dombrovskis/, 10.10.2024.

Inflation Reduction Act of 2022 (2022), congress.gov, 16.08.2022, https://www.congress.gov/117/plaws/publ169/PLAW-117publ169.pdf, 10.10.2024.

Inflation Reduction Act: How should the EU react? (2023), 21.09.2023, https://www.sachverstaendigenrat-wirtschaft.de/en/start/news/the-inflation-reduction-act-how-should-the-eu-react.html, 10.10.2024.

Joint Statement by Bruno Le Maire and Robert Habeck: „We call for a renewed impetus in European industrial policy” (2022), 22.11.2022, https://presse.economie.gouv.fr/22112022-joint-statement-by-bruno-le-maire-and-robert-habeck-we-call-for-a-renewed-impetus-in-european-industrial-policy/, 10.10.2024.

Joint Statement by President Biden and President von der Leyen (2023), whitehouse.gov, 10.03.2023, https://www.whitehouse.gov/briefing-room/statements-releases/2023/03/10/joint-statement-by-president-biden-and-president-von-der-leyen-2/, 10.10.2024.

Joint Statement of the Trade and Technology Council (2024), whirehouse.gov, 5.04.2024, https://www.whitehouse.gov/briefing-room/statements-releases/2024/04/05/u-s-eu-joint-statement-of-the-trade-and-technology-council-3/?, 10.10.2024.

Kiwerska J. (2022), Niemcy we wspólnocie transatlantyckiej, w: Interesy-wartości-kompromisy. Polityka zagraniczna Niemiec w erze Merkel, red. K. Janoś, A. Kałabunowska, J. Kiwerska i in., Poznań.

Lynch S., Moens B., Stolton S. (2023), France and Germany go it alone as EU summit prepares to tackle fightback against US, „Politico” z dnia 8.02.2023, https://www.politico.eu/article/france-and-germany-go-it-alone-as-eu-leaders-meet/, 10.10.2024.

Mears E., Leali G. (2020), EU-China investment deal hits a snag as US exerts pressure, „Politico” z dnia 22.12.2020, https://www.politico.eu/article/eu-china-investment-deal-no-show-us-forced-labor/, 10.10.2024.

Moens B., Burchard H. von der (2022), Europe First: Brussels gets ready to dump its free trade ideals, „Politico” z dnia 5.12.2022, https://www.politico.eu/article/ursula-von-der-leyen-joe-biden-trade-europe-first-brussels-gets-ready-to-dump-its-free-trade-ideals/, 10.10.2024.

Moens B., Hanke Vela J., Barigazzi J. (2022), Europe accuses US of profiting from war, „Politico” z dnia 24.11.2022, https://www.politico.eu/article/vladimir-putin-war-europe-ukraine-gas-inflation-reduction-act-ira-joe-biden-rift-west-eu-accuses-us-of-profiting-from-war/, 10.10.2024.

Moens B., Overly S., Aarup S. A. (2023), We can work it out, say US and EU, but trade dispute linger, „Politico” z dnia 26.06.2023, https://www.politico.eu/article/us-eu-trade-dispute-electric-car-tax-credit-steel-valdis-dombrovskis-katherine-tai/, 10.10.2024.

„Monitor Gospodarczy IZ” 6/2023, pod red. P. Andrzejewskiego, https://www.iz.poznan.pl/plik,pobierz,6045,6f35817d169fcbd0153c6333b8a7cdfe/Monitor%20Gospodarczy%20IZnr%206.2023%20(maj%202023).pdf, 10.10.2024.

Petersdorff-Campen W. von (2023), Amerika importiert mehr Elektroautos aus Europa, „Frankfurter Allgemeine Zeitung” z dnia 18.08.2023, https://www.faz.net/aktuell/wirtschaft/auto-verkehr/usa-importieren-mehr-e-autos-aus-europa-bidens-teure-klimapolitik-19109905.html, 10.10.2024.

Scott M., Lau S. (2022), European Commissioner Thierry Breton pulls out of EU-US summit, „Politico” z dnia 2.12.2022, https://www.politico.eu/article/thierry-breton-pulls-out-of-eu-us-trade-tech-summit/, 10.10.2024.

U.S.-EU Summit Statement (2022), whitehouse.gov, 15.06.2022, https://www.whitehouse.gov/briefing-room/statements-releases/2021/06/15/u-s-eu-summit-statement/, 10.10.2024.

Vinocur N. (2022), Biden keeps ignoring Europe. It’s time EU leaders, „Politico” z dnia 25.11.2022, https://www.politico.eu/article/joe-biden-ira-inflation-reduction-us-ignores-eu/, 10.10.2024.

Ward A., Lynch S. (2023), US Lawmakers in Davos tell Europeans: America’s not protectionist, „Politico” z dnia 16.01.2023, https://www.politico.eu/article/world-econommic-forum-us-lawmakers-pitch-von-der-leyen-in-davos-were-not-protectionist/, 10.10.2024.

Ward A., Lynch S. (2023a), You’re hurting my country: Manchin faces Europe’s wrath, „Politico” z dnia 19.01.2023, https://www.politico.com/news/2023/01/19/joe-manchin-davos-inflation-reduction-act-europe-00078510, 10.10.2024.