Abstrakt
Autor, w pierwszej części artykułu przybliża pojęcie kontestacja. Następnie prezentuje najważniejsze ramy prawne, wynikające z członkostwa Polski w Radzie Europy i Unii Europejskiej, do których mogą się odwołać górnośląscy regionaliści w dążeniu do zachowania, wzmocnienia i rozwoju tożsamości społeczno-kulturowej regionu. Procesy migracyjne, które miały miejsce po roku 1945 mają znaczący wpływ na zmiany zachodzące w tym regionie. Jednak dopiero po roku 1989 zarówno Polacy, Niemcy, Ślązacy mogą prowadzić swobodną dyskusję na temat wielokulturowości Górnego Śląska. To czy uda się zachować specyfikę regionu zależy od tego czy górnośląscy regionaliści włączą do realizacji tego celu nowych mieszkańców, którzy dominują w regionie.
Bibliografia
Bahlcke J. (2011), Górny Śląsk – studium przypadku powstawania regionów historycznych, wyobrażeń o obszarach kulturowych, historiograficznych koncepcji przestrzeni, in: Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu, eds. J. Bahlcke, D. Gawarecki, R. Kaczmarek, Gliwice.
Chałasiński J. (1935), Antagonizm polsko-niemiecki w osadzie fabrycznej “Kopalnia” na Górnym Śląsku, “Przegląd Socjologiczny”, vol. III.
Główny Urząd Statystyczny (2011), Wybrane tablice dotyczące przynależności narodowo-etnicznej, języka i wyznania, portal Informacyjny ttp://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2011/nsp-2011-wyniki/wybrane-tablice-dotyczace-przynaleznosci-narodowo-etnicznej-jezyka-i-wyznania-nsp, 12.10.2025.
Główny Urząd Statystyczny (2015), Struktura narodowo-etniczna i wyznaniowa ludności Polski. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, Warsaw.
https://gryfnie.com/kultura/pnioki-krzoki-ptoki/, 12 Oktober 2025.
Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (2016), Dz. U. UE C 202 z 7.6.2016.
Keating M. (1998), The New Regionalism in Western Union: Territorial and Political Change, London.
Kijonka J. (2017), Górnoślązacy. Tożsamość regionalna i etniczna ponad granicami, „Człowiek i Społeczeństwo”, XLIV, pp. 111–131, https://bibliotekanauki.pl/articles/1029692.pdf, 20.10.2025.
Kontestacja (2025), in: Słownik języka polskiego PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, https://sjp.pwn.pl/slowniki/kontestacja, 20.10.2025.
Myśliwiec M. (2014), Górnośląski regionalizm – oddziaływanie wzorców europejskich, in: Śląsk – 10 lat członkostwa w Unii Europejskiej, ed. R. Riedel, Racibórz–Wrocław.
Riedel R. (2019), Topografia śląskości, in: Dzieje Śląska, czyli historia na pograniczu, “Polityka. Pomocnik Historyczny”, no. 7.
Sekuła E. (2009), Po co Ślązakom potrzebny jest naród? Niebezpieczne związki między autonomią i nacjonalizmem, Warsaw.
Skorowski H. (1998–1999), Europa regionu. Regionalizm jako kategoria aksjologiczna, Warsaw.
Sobolewska-Myślik K. (2012), Partie i systemy partyjne na poziomie regionu. Przykład Szkocji i Katalonii, Kraków.
Szmeja M. (1997), Czy Ślązacy mogą czuć się Polakami?, in: U progu wielokulturowości. Nowe oblicza społeczeństwa polskiego, eds. M. Kempny, A. Kapciak, S. Łodziński, Oficyna Wydawnicza, Warsaw.
Trosiak C. (2016), Górny Śląsk. Między regionalizmem-autonomią-separatyzmem, Poznań.
Wódz J. (2012), Pomiędzy ruchem społecznym w skali regionalnej a protopartią i partią regionalną. Kilka refleksji na tle zmian reprezentacji politycznej w regionach Europy, „Górnośląskie Studia Socjologiczne”, vol. 3.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Cezary Trosiak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.