Słowa kluczowe
coronavirus
teachers
remote teaching
stress
stressful experience
Jak cytować
Abstrakt
Remote education in the era of the coronavirus pandemic was a challenge many teachers were not prepared for. The challenge and a number of changes that the transition to remote education has triggered may have resulted in additional stressful experiences for the teaching profession. This article is a theoretical and research paper and its purpose is to draw a picture of these experiences, to identify the stressors in the remote teaching situation and to examine the general level of stress currently experienced by teachers. The study involved 66 teachers working at different levels of education. A diagnostic survey (online questionnaire) and Plopa and Makarowski’s PSQ (Perceived Stress Questionnaire) examining emotional tension, external stress, intrapsychic stress and general level of perceived stress were used as the research method. The study outcomes show that some teachers may experience emotional tension, an increased feeling of fatigue, irritability or an accompanying lack of energy. However, it seems that the situation of transitioning to remote teaching did not outweigh the ability, resources or capacity of the teachers surveyed to meet the demands placed on them under the circumstances.
Bibliografia
Brzezińska A.I., Hornowska E., Kaliszewska-Czeremska K., Matejczuk J., E-learning jako wyzwanie dla systemu edukacji, Kultura i Edukacja, 2012, 1(87).
Freudenberger H.J., Staff burnout, Journal of Social Issues, 1974, 30(1).
Garbacik Ż., Stres w pracy nauczyciela, Szkoła – Zawód – Praca, 2018, 16.
Grzegorzewska M.K., Stres w zawodzie nauczyciela: specyfika, uwarunkowania, następstwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006.
Hobfoll S., Conversation of resources: A new attempt at conceptualizing stress, American Psychologist, 1989, 44(3).
Hobfoll S., Stres, kultura i społeczność : psychologia i filozofia stresu, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2006.
Holahan C.J., Moos R.H., Schaefer J.A., Coping, Stress Resistance, and Growth: Conceptualizing Adaptive Functioning [w:] Handbook of Coping: Theory, Research, Applications, red. M. Zeider, N. Endler, John Wiley and Sons, Nowy Jork 1996.
Jodłowska B., Start, szok zawodowy, twórcza praca nauczyciela, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1991.
Karolczak-Biemacka B., Kondycja psychiczna nauczycieli, Dyrektor Szkoły, 1994, 3-5 i 3.
Korczyński S., Stres w pracy zawodowej nauczyciela, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2014.
Kyriacou C., Sutcliffe J., Teacher Stress, Prevalence, Sources and Symptoms, Journal of Educational Psychology, 1978, 48.
Lazarus R.C., Stress and coping: an anthology, Columbia University Press, New York 1977.
Lazarus R.C., Paradygmat stresu i radzenia sobie, Nowiny Psychologiczne, 1986, 3-4.
Molek-Winiarska D., Stres w procesach innowacyjnych – źródła, skutki, sposoby redukcji, Zarządzanie Zasobami Ludzkimi, 2007.
Mullen B., Suls J., The effectiveness of attention and rejection as coping styles: a meta-analysis of temporal differences, The Journal of Psychosomatic Research, 1982, 26(1).
Ogińska-Bulik N., Stres w zawodach usług społecznych. Źródła, konsekwencje, zapobiegania, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2006.
Plopa M., Makarowski R., Kwestionariusz Poczucia Stresu. Podręcznik, VIZJA PRESS & IT, Warszawa 2010.
Prestiż zawodów. Komunikat z badań, Centrum Badań Opinii Społecznej, Warszawa 1995.
Rylke H., W zgodzie z sobą i z uczniem, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1993.
Schulz R., Antropologiczne podstawy wychowania, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 1996.
Selye H., Stres życia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1960.
Sęk H., Wypalenie zawodowe. Psychologiczne mechanizmy i uwarunkowania, Zakład Wydawniczy K. Domke, Poznań 1996.
Sęk H., Wypalenie zawodowe u nauczycieli. Uwarunkowania i możliwości, zapobiegania, [w:] Wypalenie zawodowe, przyczyny, mechanizmy, zapobieganie, red. H. Sęk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.
Smak M., Walczak D., Pozycja społeczno-zawodowa nauczycieli, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2015.
Strelau J., Temperament a stres: temperament jako czynnik moderujący stresory, stan stresu, skutki stresu oraz radzenie sobie ze stresem, [w:] Człowiek w sytuacji stresu. Problemy teoretyczne i metodologiczne, red. I. Heszen-Niejodek, Z. Ratajczak, Wydawnictwo Uniwersyteckie, Katowice 1996.
Strelau J. (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, tom I, II, III, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2000.