Słowa kluczowe
health education
spa treatment
Krynica
Jak cytować
Abstrakt
Hydrotherapy was immensely popular in 19th century Europe; new spas and hydrotherapy facilities were established and balneology and a unique spa culture developed. Journalistic texts, both specialist medical and balneological journals, played a huge role in shaping and popularizing modern spa treatment. The article showcases the contribution of the physician Zygmunt Wąsowicz to the promotion of Poland’s spas and public health education. The text explores Wąsowicz’s contribution to Polish balneology as the creator, editor, and promoter of spa treatment.
The article combines such pedagogical issues as health education with tasks of raising social awareness about and the promotion of Polish spas. Wąsowicz paid particular attention to the dominant therapeutic and educational function of a health resort and showed the directions of development of this branch of the economy, focusing on the operation of the health resort in Krynica. The article applies the methodologies of historical, pedagogical and press studies.
Bibliografia
Bednarz-Grzybek, R. (2018). Wychowanie zdrowotne w polskojęzycznych czasopismach uzdrowiskowych (1844-1914). Lublin: Wydawnictwo UMCS
Kita, J. (2019). Krynickie pisma poświęcone sprawom polskich uzdrowisk (do 1939 r.). W: B. Płonka-Syroka, A. Kaźmierczak, S. Dorocki, P. Brzegowy (red.), Tradycje i perspektywy rozwoju kultury uzdrowiskowej w Krynicy-Zdroju w kontekście europejskim. Wrocław: Oficyna
Wydawnicza Arboretum: Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
Kruk, R. (2009). Lekarze dźwignią rozwoju Krynicy. Pamiętniki Zjazdów Lekarzy w Krynicy w latach 1926-1937. Almanach Muszyny
Kruk, R. (2019). Zjazdy lekarzy w Krynicy w latach 1926-1937. Lekarze byli dźwignią rozwoju kultury uzdrowiskowej w Krynicy, czy są nią nadal? W: B. Płonka-Syroka, A. Kaźmierczak, S. Dorocki, P. Brzegowy (red.), Tradycje i perspektywy rozwoju kultury uzdrowiskowej w Krynicy-Zdroju w kontekście europejskim. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum: Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
Mazur, E. (2016). Codzienność kuracjusza w uzdrowiskach na ziemiach polskich w drugiej połowie XIX i początku XX wieku. Warszawa: Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk
Migała, M., Skolik, B. (2017). Zdrowie dzięki wodzie, czyli historyczny rozwój hydroterapii w XIX i pierwszej połowie XX wieku. W: A. Magowska, K. Pękacka-Falkowska (red.), Wybrane problemy historii medycyny. Pięć perspektyw. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego
Myśliński, J. (1974). Uwagi o prasie polskiej przełomu XIX i XX wieku jako źródle historycznym. Rocznik Historii Czasopiśmiennictwa Polskiego 14(1)
Szarejko, P. (1991). Słownik lekarzy polskich XIX wieku, t. 1. Warszawa: Towarzystwo Lekarskie Warszawskie
Ankieta Polskiego Towarzystwa Balneologicznego w sprawie wydzierżawienia Krynicy. (1914a). Zestawił Z. Wąsowicz. Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Balneologicznego, 3
II. Zjazd przemysłowy balneologiczny (Sprawozdawca Dr Z. Wąsowicz). (1914b). Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Balneologicznego, 3
Kmietowicz, F. (1925a). Oceny i sprawozdania. Dr Zygmunt Wąsowicz. Krynica i jej środki lecznicze, Kraków. Spółka wydawnicza Prawda 1925, 324 stron druku, 51 ilustracji, 10 tablic. Polska Gazeta Lekarska, 36 i 37
M.F. (1925b). Balneologia. Dr Zygmunt Wąsowicz. Krynica i jej środki lecznicze, Kraków 1925. Warszawskie Czasopismo Lekarskie, 12
Nagły zgon dra Zygmunta Wąsowicza. (1932a). Polska Gazeta Lekarska, 14
Polskie Towarzystwo Balneologiczne. (1929). Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Balneologicznego, VIII
Prachel, G. (1932b). Z karty żałobnej. Dr Zygmunt Wąsowicz. Nowiny Społeczno-Lekarskie, (6)9
Wąsowicz, Z. (1900). Spostrzeżenia nad działaniem wody krynickiej w błędnicy i niedokrwistości. Z kliniki lek. Radcy Dworu prof. E. Korczyńskiego. Gazeta Lekarska, (20)20, (20)21
Wąsowicz, Z. (1901). Krynica i jej środki lecznicze. Kraków: Nakładem c.k. Zarządu Zdrojowego w Krynicy
Wąsowicz, Z. (1902). O leczeniu przewlekłych chorób serca w Krynicy. Medycyna
Wąsowicz, Z. (1903a). Środki lecznicze i przeciwskazania do leczenia zdrojowo-kąpielowego w Krynicy. Krynica, 5, 7, 8
Wąsowicz, Z. (1903b). Wieliczka – miejsce kąpielowe. Przegląd Zdrojowy, 1
Wąsowicz, Z. (1905a). Najistotniejsze potrzeby i braki zdrojowisk i uzdrowisk krajowych ze stanowiska lekarskiego. (Referat z I-go Zjazdu Balneologicznego). Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Balneologicznego, 1
[Wąsowicz Z.] Z.W. (1905b). Polskie Towarzystwo Balneologiczne. Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Balneologicznego, 1, VI
[Wąsowicz Z.] Z.W. (1905c). Sprawozdanie z działalności Wydziału Polskiego Towarzystwa
Balneologicznego w roku 1905. Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Balneologicznego, 1, VII-XI
Wąsowicz, Z. (1905d). Ścieżki do leczenia terenowego w Krynicy. Krynica, 15
Wąsowicz, Z. (1906). Najistotniejsze potrzeby i braki zdrojowisk i uzdrowisk krajowych ze stanowiska lekarskiego (Referat z I-go Zjazdu Balneologicznego). Przewodnik Kąpielowy, 8
Wąsowicz, Z. (1907a). Akcja krajowa dla podniesienia rozwoju zdrojowisk i uzdrowisk w roku ubiegłym. Przewodnik Kąpielowy, 1
Wąsowicz, Z. (1907b). Sprawozdanie z działalności Wydziału Polskiego Towarzystwa Balneologicznego w r. 1906. Przewodnik Kąpielowy, 2
Wąsowicz, Z. (1909a). Akcja krajowa dla podniesienia rozwoju zdrojowisk i uzdrowisk w roku ubiegłym. Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Balneologicznego, 2
Wąsowicz, Z. (1909b). Sprawozdanie z działalności Wydziału Polskiego Towarzystwa Balneologicznego w r. 1905. Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Balneologicznego 2
Wąsowicz, Z. (1909c). Sprawozdanie z działalności Wydziału Polskiego Towarzystwa Balneologicznego w r. 1906. Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Balneologicznego 2
Wąsowicz, Z. (1909d). Wskazania do leczenia zdrojowo-kąpielowego w Krynicy. Przegląd Zdrojowo-Kąpielowy i Przewodnik Turystyczny, 7
Wąsowicz, Z. (1914a). Potrzeby krynickie. Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Balneologicznego, 3
Wąsowicz, Z. (1914b). Wskazania i przeciwwskazania do leczenia kąpielowego przewlekłych chorób serca w Krynicy. Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Balneologicznego 3
Wąsowicz, Z. (1914c). Wskazania lecznicze dla naszych zakładów zdrojowo-kąpielowych. (Według odczytu w krak. Towarzystwie lekarskim). Pamiętnik Polskiego Towarzystwa Balneologicznego, 3
Wiadomości bieżące. (1903). Przegląd Lekarski, 18
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Bednarz-Grzybek Renata, Ziółkowska Małgorzata
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.