Abstrakt
Od czasu chrztu Polska znalazła się w obrębie kultury łacińskiej, która niepodziel-nie panowała w zachodniej i centralnej Europie średniowiecznej. Stosunki z Niem-cami, zachodnimi sąsiadami Polski najczęściej przybierały charakter konfrontacji, także zbrojnych. Jedynie w sferze kultury i ducha można znaleźć punkty wspólne. Do nich należy słynny list szwabskiej księżniczki Matyldy do Mieszka II lub postać jego córki Gertrudy. W późnym średniowieczu za wspólne dobro kulturowe można uznać Psałterz Floriański. W dobie renesansu spotyka się licznych niemieckich hu-manistów świadomie wiążących swoje życie z Polską. We wszystkich tych przypadkach łącznikiem okazywała się łacina i jej znaczenie kulturowe. Nie inaczej było w cza-sach oświecenia. Godfried Ernst Groddeck z pochodzenia Niemiec uznawany za ojca współczesnej polskiej fi lologii klasycznej, był bibliotekarzem i nauczycielem na dworze księcia Adama Czartoryskiego, a następnie twórcą katedry greki na Uniwersytecie Wileńskim. W XX wieku właśnie fi lolodzy klasyczni podejmowali współpracę ponad granicami i przyczyniali się do lepszego zrozumienia.
Bibliografia
Beide Forscher akzentieren eine Möglichkeit des kyrylianischen Ritus. Vgl. hier ein wertvoller Aufsatz von R. Grzesik, Różnorodność kulturowa Europy Środkowej, [in:] Drogi i bezdroża komunikacji, hg. von P. Bering und G. Łukomski, Gniezno 2008, S. 69–79.
Bolz B., Księga obrzędów dla króla Mieszka II (około 1025), Studia Źródłoznawcze 28, 1984, S. 163–171.
Bolz B., Tradycja tekstowa „Liber offi ciorum“ dla króla Mieszka II, Studia Źródłoznawcze 31, 1990, S. 37–56.
Die neue Edition: Modlitwy Księżnej Gertrudy z Psałterza Egberta z Kalendarzem, hg. von M. H. Malewicz, B. Kürbis, Kraków 2002.
Kürbis B., Die Epistola Mathildis Suevae an Mieszko II. in neuer Sicht. Ein Forschungsbericht, Frühmittelalterliche Studien 23, 1989, S. 318–343.
Kürbis B., Studia nad Kodeksem Matyldy. I. Sekwencja „Ad celebras rex cęlice”, Studia Źródłoznawcze 27, 1983, S. 97–112.
Kürbis B., Studia nad Kodeksem Matyldy. II. Jeszcze o losach rękopisu i miniatury, Studia Źródłoznawcze 30, 1987, S. 99–119.
Kürbis B., Studia nad Kodeksem Matyldy. III. List księżnej Matyldy do Mieszka II, Studia Źródłoznawcze 30, 1987, S. 125–147.
Leśniewska D., Kodeks Gertrudy. Stan i perspektywy badań, Roczniki Historyczne 61, 1995, S. 141–170.
List księżnej Matyldy, S. 147. Ganz anders diese Worte interpretieren: A. W. Mikołajczak, M. Walczak–Mikołajczakowa, Latinitas i Cyrilianitas - poszukiwanie duszy Europy, [in:] VIII Kolokwium Slawistyczne Polsko-Bułgarskie, hg. von M. Walczak–Mikołajczakowa, Gniezno 2001, S. 17.
Michałowska T., Ego Gertruda. Studium historycznoliterackie, Warszawa 2001.
Mütterich F., Epistola Mathildis Suevae. Eine wiedergefundene Handschrift , Studia Źródłoznawcze 26, 1981, S. 73–78.
Mütterich F., Epistola Mathildis Suevae. Zu einer verschollenen Handschrift des 11 Jahrhunderts, [in:] Studien zur Buchmalerei und Goldschmiedekunst. Festschrift für Hermann Usener, Marburg 1967, S. 137–141.
Szantyr R., Działalność naukowa Godfryda Ernesta Grodka, [in:] Z dziejów filologii klasycznej w Wilnie, hg. von J. Oko, Wilno 1937, S. 33–356.
Walczak R., Panowie Raczyńscy a Kodeks Matyldy dla Mieszka II. Garść dalszych szczegółów oraz dygresje, Studia Źródłoznawcze 30, 1987, S. 119–123.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2011 Piotr Bering
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.