Abstrakt
In the article, I introduce the interpretation of selected concepts of liberalist think-ers in the perspective of idealisational theory of science, expounded by Piotr Przybysz in the book entitled “Modele teoretyczne we współczesnej filozofii politycznej liberalizmu (Theoretical models in the contemporary political philosophy of liberalism)”. With this purpose in mind, I characterise the fundamental tenets of idealisation and concretisation methodology and quote the principal argumentation threads of Przy-bysz’s for the sake of a thesis that the method of conceptualisation employed by John Rawls, Robert Nozick, James Buchanan and Gordon Tullock may be defined as idealisa-tion of reality. Moreover, I present an attempt at alternative interpretation of Nozick’s vision of socio-political dynamics in the light of idealisational theory of science.Bibliografia
Brzechczyn K., Odrębność historyczna Europy Środkowej. Studium metodologiczne, Poznań 1998.
Buchanan J.M., G. Tullock, The Calculus of Consent, Ann Arbor 1984.
Chwalisz P., Stałe w teorii idealizacyjnej, [w:] K. Klawiter, L. Nowak, Odkrycie, abstrakcja, prawda, empiria, historia a idealizacja, Warszawa–Poznań 1979.
Klawiter A., Przybysz P., Oblicza idealizacji, Poznańskie Studia z Filozofii Humanistyki 2(15), Poznań 1996.
Łastowski K., O wielopoziomowych teoriach naukowych, [w:] J. Brzeziński, K. Łastowski, Filozoficzne i metodologiczne podstawy teorii naukowych. Poznańskie Studia z Filozofi i Nauki 11, Poznań 1989.
Łastowski K., Rozwój teorii ewolucji. Studium metodologiczne, Poznań 1987.
Nowak L., Filozoficzne podstawy teorii naukowej, Studia filozoficzne 3, 1973.
Nowak L., Wstęp do idealizacyjnej teorii nauki, Warszawa 1977.
Nowak L., Zasady marksistowskiej fi lozofii nauki. Próba systematycznej rekonstrukcji, Warszawa 1974.
Nowakowa I., Prawda cząstkowa — prawda względna — prawda absolutna. Próba wprowadzenia porządkującego pojęcia prawdziwości esencjalnej, [w:] L. Nowak, Teoria a rzeczywistość, Poznańskie Studia z Filozofii Nauki 1, Warszawa–Poznań 1976.
Paprzycka K., O możliwości antyredukcjonizmu, Warszawa 2005.
Przybysz P., Idealizacja i konkretyzacja w Teorii sprawiedliwości Johna Rawlsa, [w:] R. Egiert, A. Klawiter, P. Przybysz, Oblicza idealizacji, Poznańskie Studia z Filozofii Humanistyki 2(15), Poznań 1996.
Przybysz P., Między wolnością indywidualną a wyborem zbiorowym. Ideał liberalnej jednostki a modelowanie wyborów zbiorowych w ujęciu szkoły publicznego wyboru, [w:] K. Brzechczyn, J. Silski, Demokracja. Między ideałem a praktyką, teorią a empirią, Poznań 2006.
Przybysz P., Modele teoretyczne we współczesnej fi lozofii politycznej liberalizmu, Poznań 2009.
Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Warszawa 1994.