Uwięziony mason, Natan mędrzec i Inkowie, czyli rzecz o sztuce pewnego niemieckiego barona w kontekście oświeceniowej idei tolerancji
PDF

Słowa kluczowe

oświecenie, dramat, wolnomularstwo, tolerancja

Jak cytować

Śrama, M. (2019). Uwięziony mason, Natan mędrzec i Inkowie, czyli rzecz o sztuce pewnego niemieckiego barona w kontekście oświeceniowej idei tolerancji. Studia Europaea Gnesnensia, (20), 105–122. https://doi.org/10.14746/seg.2019.20.5

Abstrakt

This paper discusses the drama entitled “Le franc-maçon prisonnier”, whose French-language version written by Hans Heinrich Freiherr von Ecker und Eckhoffen was published in 1777, (the longer German version, i.e. Der Freymaurer im Gefängnis, signed Hans Karl Freiherr von Ecker und Eckhoffen followed a year later), in the context of the Enlightenment concept of tolerance, and the Freemasonic and literary activity of the brothers (co-authors, or the author and the translator of the work). The issues relating to the piece and the literary work of the von Ecker und Eckhoffens has not been previously addressed in any publications in Polish.

https://doi.org/10.14746/seg.2019.20.5
PDF

Bibliografia

Anonim 5768 [właść. 1768], Lyre maçonne ou Recueil choisi des plus jolies chansons, Jerozolima [właśc. Haga].

Anonim 1772, Recueil de chansons de la très-vénérable confrairie des francs-maçons, Jerozolima [właśc. Haga].

Anonim 1748, Recueil de poesies maçonnes, Jerusalem [właśc. Haga].

Cegielski T. 1992a, Ordo in chao. Wolnomularstwo wobec kryzysów oświeceniowej Europy, Ars regia, 1, s. 7-24.

Cegielski T. 1992b, Sekrety masonów. Pierwszy stopień wtajemniczenia, Warszawa.

Clavel F.-T.B. 1846, Almanach pittoresque de la Franc-maçonnerie, Paris.

Clement P. 1740, Les Fri-maçons, Londres.

Coustos J. 1746, The Sufferings of John Coustos, for Free-masonry, and for His Refusing to return to Roman Catholic, London.

Davies N. 1999, Europa. Rozprawa historyka z historią, Kraków.

Ecker und Eckhoffen H.H. von 1781, L’erudition universelle militaire ou analyse abrégée de toutes les sciences et parties militaires, Augsbourg 1781.

Ecker und Eckhoffen H.H. von 1777, Le franc-maçon prisonnier, Paris.

Ecker und Eckhoffen H.K. von 1778, Der Freimaurer in Gefangnisse, Hamburg.

Frydrychowicz G. 1959, Stanisław Kłokocki. W kręgu Puław, Pamiętnik literacki, 3-4, s. 297-319.

Goulborne R. 2009, Voltaire’s masks. Theatre and theatrality, [w:] The Cambridge Companion to Voltaire, red. N. Cronk, Cambridge.

Guy R. 1974, Gœthe, franc-maçon. La pensée et l’œuvre maçonniques de J.W. von Gœthe, Paris.

Hass L. 1982, Wolnomularstwo w Europie środkowo-wschodniej w XVIII i XIX wieku, Wrocław.

Jäck J.H. 1812, Pantheon der Literaten und Künstler Bambergs, Bamberg 1812.

Jouin E. 2019, Papiestwo i masoneria [online]. Ultramontes [dostęp: 2019-05-04]. Dostępny w Internecie: <http://www.ultramontes.pl/papiestwo_i_masoneria.htm>.

Klimowicz M. 1998, Polsko-niemieckie pogranicza literackie w XVIII wieku. Problemy uczestnictwa w dwu kulturach, Wrocław.

Kluge R.D., Świderska M. 2010, Zarys historii literatury i kultury niemieckiej, Łódź.

Kotzebue A. von 1819, Wolny mularz, przeł. K. Brodziński, Warszawa.

Kwiatkowski F. 2016, Stanowisko Watykanu wobec masonerii w XVIII w., Sensus Historiae, 2, 63-75.

Lantoine A. 1919, Les franc-maçons au théâtre, Paris.

Lenhoff E., Posner O. 1932, Internationales Freimaurer-Lexikon, Wien.

Lenning C. 1822, Encyclopädie der Freimaurerei, 1, Leipzig.

Lenning C. 1824, Encyclopädie der Freimaurerei, 2, Leipzig.

Lessing G. E. 1877, Natan mędrzec, przeł. A. Kwiryn, Warszawa.

Lindemann W. 1866, Geschiste der deutschen literature, Freiburg.

Locke J., List o tolerancji, przeł. L. Joachimowicz, przedm. R. Klibansky, wstęp E. de Marchi, Warszawa 1963.

Maciejko P. 2011, The Mixed Multitude. Jacob Frank and the Frankist Movement, 1755-1816, Philadelphia.

Majkowski W. 1998, Tolerancja i jej granice, Sympozjum, 2, s. 37-50.

Marmontel J.F. 1794, Inkasy, czyli zniszczenie państwa Peru, przeł. S. Kłokocki, Lwów.

Mirabeau H.B. Riqueti de 1789, Histoire secrète de la Cour de Berlin; ou, correspondance d’un voyageur. Essai sur la secte des Illumines, Paris.

Notkowska M. 2007/2008, “Czarodziejski flet”, czyli marzenie dwóch wolnomularzy o idealnym państwie, Ars regia 17, s. 117-127.

Pelczar J.S. 1914, Wolnomularstwo, Warszawa.

Piszczykowski M. 1969, Ignacy Krasicki. Monografia literacka, Kraków.

Rostworowski E. 1984, Historia powszechna. Wiek XVIII, Warszawa.

Schwartz W. 2006, Fryderyk Wielki i sztuka królewska, Ars regia 15-16, s. 237-249.

Secondat de Montesquieu Ch.L. de 2016, O duchu praw, przeł. T. Boy Żeleński, Kraków.

Siemieński L. 1876, Listy Stanisława Augusta do pani Geoffrin, opr. L. Siemieński, Kraków 1876.

Sinapio J. 1728, Schlesische Curiositäten, Leipzig und Breslau.

Stępień M.B. 2000, Poszukiwacze prawdy. Wolnomularstwo i jego tradycja, Lublin.

Szwed A. 2014, Johna Locke’a koncepcja tolerancji jako reakcja na zasadę “cuius regio, eius religio”, Roczniki filozoficzne 4, s. 65-85.

Tylka J. 1900, Dogmatyka katolicka. Część ogólna, Tarnów.

Wawrykowa M. 1993, Moses Mendelssohn. Przedstawiciel niemieckiego oświecenia i animator żydowskiej haskali, Przegląd humanistyczny 4, s. 19-24.

Wawrykowa M. 1989, U progu nowoczesności. Szkice z dziejów kultury niemieckiej XVIII i XIX wieku, Warszawa.

Wolter 1988, Traktat o tolerancji napisany z powodu śmierci Jana Calasa, przeł. Z. Ryłko i A. Sowiński, Warszawa.

Wójtowicz N. 2014, Wolnomularstwo a Kościół katolicki. Wrogowie, przeciwnicy, czy konkurenci?, Krzeszowice.

Zeidlitz-Neukirch L. von 1839, Neues preussisches Adels-Lexicon, Lepzig.

Zdziechowski M. 1938, W obliczu końca, Wilno.