Polska neofilologia w obliczu zmian cywilizacyjnych zachodzących w XXI wieku: Krótki esej historyczno-diagnostyczno-prognostyczny

Abstrakt

W artykule omówione są pokrótce zmiany w obrębie polskiej neofilologii, które następowały w ciągu ponad półwiecza jej stopniowego rozwoju. Rozwój ten rozpoczął w okresie tzw. odwilży 1956 roku etap obsługi dydaktycznej słuchaczy typu wąsko neofilologicznego, przygotowujących się przede wszystkim do zawodu nauczyciela w zakresie języków nierodzimych, początkowo tzw. ‚ciężkich’ języków naturalnych (angielski, francuski, niemiecki i rosyjski). Rozwinięty został tzw. klasyczny (ortodoksyjny) nurt neofilologii, obejmujący początkowo językoznawstwo, literaturoznawstwo i glottodydaktykę. Został on później uzupełniony o równie ważny komponent translatologiczny. W tym cztero-składnikowym kształcie nurt ortodoksji neofilologicznej przetrwał do dnia dzisiejszego. Tymczasem powstała w XXI wieku potrzeba uzupełnienia programu studiów neofilologicznych o elementy niezwiązane bezpośrednio z tym nurtem, gdyż zaczął przeważać nowy typ słuchaczy tych studiów, pragnących rozwijać kompetencje kulturowo-językowo-komunikacyjne zdecydowanie poza zawodem nauczyciela języków nierodzimych, a więc w profilu ogólnoneofilologicznym. Taki rozwój programów nauczania jest zgodny z profilem studiów neofilologicznych rozwijanym w Unii Europejskiej. W artykule przedstawiono szczegółowy zestaw zagadnień, które powinien zawierać nowy program studiów neofilologicznych. Jednocześnie podkreślono dodanie do istniejącego nurtu ortodoksji neofilologicznej konieczność rozwoju kompetencji ogólnoneofilologicznej obejmującej sprawności kulturowo-językowo-komunikacyjnych i konieczność poprawienia ogólnego dobrostanu komunikacyjnego słuchaczy studiów neofilologicznych w Polsce.