Słowa kluczowe
podejście skoncentrowane na osobę
sprawczość
przekonanie o sprawczości
intencja
samoregulacja
dialog coachingowy w nauce języków obcych
Jak cytować
Abstrakt
Niniejsze badanie pilotażowe dotyczy kluczowych aspektów związanych ze sprawczością osób uczących się języków obcych, takich jak intencjonalność, przekonanie o własnej skuteczności oraz samoregulacja. Analizie poddano dane uzyskane od osób, które zgłosiły się po wsparcie w procesie uczenia się do Studia KOUCZ. Odwołując się do ram teoretycznych osadzonych w psychologii uczenia się języków obcych, badanie koncentruje się na postrzeganej przez uczestników zdolności do kierowania i zarządzania własnym procesem uczenia się. Dane zebrano od 28 studentów uczelni publicznej za pomocą polskiej adaptacji kwestionariusza Agency for Learning Questionnaire Short Form (AFLQ-S, Code 2020) i poddano analizie statystycznej (statystyki opisowe i nieparametryczne testy istotności różnic). Wyniki wskazują na stosunkowo wysokie poziomy intencjonalności i samooceny skuteczności, przy jednocześnie krytycznie niskim poziomie samoregulacji. Sugeruje to konkretne obszary wymagające interwencji i wskazuje, że nawet zmotywowane i świadome osoby uczące się języków obcych mogą mieć trudności z zarządzaniem procesem uczenia się. W dyskusji podkreślono znaczenie spersonalizowanego coachingu oraz wsparcia metapoznawczego w rozwijaniu samoregulacji. Badanie wnosi wkład w rozwijającą się literaturę na temat sprawczości w edukacji językowej oraz dostarcza praktycznych wskazówek dotyczących wsparcia instytucjonalnego dla osób studiujących.
Bibliografia
Andrews, J., & Munro, C. (2018). Coaching for agency: The power of professionally respectful dialogue. In D. M. Netolicky, J. Andrews, & C. Paterson (Eds.), Flip the system Australia: What matters in education (pp. 163–171). Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9780429429620-24
Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Prentice Hall.
Bandura, A. (1991). Social cognitive theory of self-regulation. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50(2), 248-287. DOI: https://doi.org/10.1016/0749-5978(91)90022-L
Bandura, A. (1999). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. In R.F. Baumeister (Ed.). The self in social psychology (pp. 285–297). Psychology Press.
Bandura, A. (2001). Social cognitive theory: An agentic perspective. Annual Review of Psychology, 52(1), 1–26. DOI: https://doi.org/10.1146/annurev.psych.52.1.1
Bandura, A. (2006). Toward a psychology of human agency. Perspectives on Psychological Science, 1(2), 164–180. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1745-6916.2006.00011.x
Bieniecka-Drzymała, K. (2024). Entwicklung der metakognitiven Bewusstheit und Autonomisierung im Coachingdialog mit Fremdsprachenstudierenden. Vom Action Research zur qualitativen Evaluationsforschung. In K. Siebold, M. Lazovic, E. Knopp, S. Jentges, L. Ciepielewska-Kaczmarek, S. Adamczak-Krysztofowicz (Eds.), Empirische Unterrichtsforschung in DaFS:Unterrichtsplannung, -durchfuhrung, und -evaluation (pp. 117–132). Vandenhoeck & Ruprecht.
Boekaerts, M. (1997). Self-regulated learning: A new concept embraced by researchers, policy makers, educators, teachers, and students. Learning and Instruction, 7(2), 161–186. DOI: https://doi.org/10.1016/S0959-4752(96)00015-1
Brandt, W.C. (2024). Measuring student success skills: A review of the literature on student agency. National Center for the Improvement of Educational Assessment. https://www.nciea.org/wp-content/uploads/2025/01/Student-Agency-Report-Final.pdf
Brod, G., Kucirkova, N., Shepherd, J. & Jolles, D. (2023). Agency in Educational Technology: Interdisciplinary Perspectives and Implications for Learning Design. Educational Psychology Review, 35(25), 1–23. DOI: https://doi.org/10.1007/s10648-023-09749-x
Cervone, D., & Pervin, L. A. (2022). Personality: Theory and research. John Wiley & Sons.
Chen, M. (2025). Student Agency in Foreign Language Learning: A Critical Literature Review. Journal of Literature and Art Studies, 15(3). DOI: https://doi.org/10.17265/2159-5836/2025.03.015
Code, J. (2020). Agency for learning: Intention, motivation, self-efficacy and self-regulation. Frontiers in Education, 5, Article 19. DOI: https://doi.org/10.3389/feduc.2020.00019
Cottrell, S. (2015). The Study Skills Handbook (4th ed.). Palgrave Macmillan.
Crum, A. J., Salovey, P., & Achor, S. (2013). Rethinking stress: The role of mindsets in determining the stress response. Journal of Personality and Social Psychology, 104(4), 716–733. DOI: https://doi.org/10.1037/a0031201
Crowhurst, P., & Cornish, L. (2020). Factors in agency development: A supervisory teaching perspective. Australian Journal of Teacher Education, 45(9), 24–41. DOI: https://doi.org/10.14221/ajte.2020v45n9.2
Dewaele, J.-M. (2018). Why the dichotomy ‘L1 versus LX user’ is better than ‘native versus non-native speaker’. Applied Linguistics, 39(2), 236–240. DOI: https://doi.org/10.1093/applin/amw055
Dörnyei, Z. (2009). The L2 motivational self-system. Motivation, Language Identity and the L2 Self, 36(3), 9–42. DOI: https://doi.org/10.2307/jj.30945943.5
Driver, P., Larsen-Freeman, D., Gao, X., & Mercer, S. (2021). Learner agency: Maximising learner potential. Oxford University Press.
Goetze, J., & Driver, M. (2022). Is learning really just believing? A meta-analysis of self-efficacy and achievement in SLA. Studies in Second Language Learning and Teaching, 12(2), 233–259. DOI: https://doi.org/10.14746/ssllt.2022.12.2.4
Graham, S. (2022). Self-efficacy and language learning – what it is and what it isn’t. The Language Learning Journal, 50(2), 186–207. DOI: https://doi.org/10.1080/09571736.2022.2045679
Greene, J. A. (2017). Self-regulation in education. Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9781315537450
Duckworth, A. L., & Gross, J. J. (2014). Self-control and grit. Current Directions in Psychological Science, 23(5), 319–325. DOI: https://doi.org/10.1177/0963721414541462
Hambleton, R. K., Merenda, P. F., & Spielberger, C. D. (Eds.). (2005). Adapting educational and psychological tests for cross-cultural assessment. Psychology Press. DOI: https://doi.org/10.4324/9781410611758
Kovács, G. (2022). A comprehensive language coaching handbook: theory and practice. Pavilion Publishing.
Mackey, A., & Gass, S. M. (2022). Second language research: Methodology and design (3rd ed.). Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9781003188414
Mairitsch, A., Sulis, G., Mercer, S., & Bauer, D. (2023). Putting the social into learner agency: Understanding social relationships and affordances. International Journal of Educational Research, 120, 102214. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ijer.2023.102214
Maretha, A. L., & Waluyo, B. (2022). Profiles, differences, and roles of learners’ agency in English learning in Thailand. International Journal of Instruction, 15(2), 543–564. DOI: https://doi.org/10.29333/iji.2022.15230a
Mercer, S. (2011). Understanding learner agency as a complex dynamic system. System, 39(4), 427–436. DOI: https://doi.org/10.1016/j.system.2011.08.001
Mercer, S. (2012). The complexity of learner agency. Apples – Journal of Applied Language Studies, 6(2), 41–59.
OECD (2019). Future of Education and Skills 2030. Conceptual learning framework. Student Agency for 2030. https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/about/projects/edu/education-2040/concept-notes/Student_Agency_for_2030_concept_note.pdf
Oxford, R. L. (1990). Language learning strategies: What every teacher should know. Heinle and Heinle Publishers.
Oxford, R. L. (2017). Teaching and researching language learning strategies: Self-regulation in context. Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9781315719146
Piechurska-Kuciel, E. (2020). The big five in SLA. Springer. DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-59324-7
Pintrich, P. R. (2004). A conceptual framework for assessing motivation and self-regulated learning in college students. Educational Psychology Review, 16(4), 385–407. DOI: https://doi.org/10.1007/s10648-004-0006-x
Przybył, J. (2023). The effects of strategic instruction on self-regulated language learning. XLinguae 17, 168–182. DOI: https://doi.org/10.18355/XL.2023.16.02.13
Przybył, J. (2025). The impact of a communicative-metacognitive intervention on linguistic majors’ self-actualisation. Psychology of Language and Communication, 29, 225–252. DOI: https://doi.org/10.58734/plc-2025-0010
Przybył, J., & Chudak, S. (2022a). University students’ self-regulation in standard and enforced online language learning. Moderna Språk, 116(1), 47–66. DOI: https://doi.org/10.58221/mosp.v116i1.6925
Przybył, J., & Chudak, S. (2022b). The psychological construct of self-regulation in investigating foreign language learners in standard and online educational settings: Conclusions from a pilot study. In M. Pieklarz-Thien & S. Chudak (Eds.), Wissenschaften und ihr Dialog in der Forschung zum Lehren und Lernen fremder Sprachen (pp. 171–189). Vandenhoeck & Ruprecht. DOI: https://doi.org/10.14220/9783737013789.171
Przybył, J., & Chudak, S. (2024). Challenges to selfregulation in enforced online language learn- ing: The results of a qualitative investigation. In M. PieklarzThien, S. Chudak, & J. Przybył (Eds.), Forschungsgegenstände und ihre Verwendungsfelder: Exkurse zur Erforschung des Lehrens und Lernens fremder Sprachen II (pp. 193–214).
In M. Pieklarz-Thien, S. Chudak, & J. Przybył (Eds.), Forschungsgegenstände und ihre Verwend- ungsfelder: Exkurse zur Erforschung des Lehrens und Lernens fremder Sprachen II (pp.–). Vandenhoeck & Ruprecht.
Przybył, J., & Urbańska, J. (2020). Language learning strategies and self-regulation: Companions or competitors? In: S. Chudak & M. Pieklarz-Thien (Eds.) Der Lernende im Zentrum der Forschung der gegenwärtigen Fremdsprachendidaktik, 117–136.
Raoofi, S., Tan, B.H., & Chan, S.H. (2012). Self-efficacy in second/foreign language learning con- texts. English Language Teaching, 5(11), 60–73. DOI: https://doi.org/10.5539/elt.v5n11p60
Sağlam, D., & Arslan, A. (2018). The development of English language skills self-efficacy scale for higher education students. International Journal of Psycho-Educational Sciences, 7(2), 1–15. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1252951.pdf
Seker, M. (2015). The role of self-regulation in promoting learner autonomy. ELT Journal, 69(4), 600–602.
Stenalt, M. H., & Lassesen, B. (2022). Does student agency benefit student learning? A systematic review of higher education research. Assessment & Evaluation in Higher Education, 47(5), 653–669. DOI: https://doi.org/10.1080/02602938.2021.1967874
The jamovi project. (2023). jamovi (Version 2.x) [Computer software]. Retrieved from https:// www.jamovi.org
Vyshnevska, M. (2024). The problem of students’ agency in foreign language learning for economics majors. Collection of Scientific Papers «ΛΌГOΣ», 210–215. DOI: https://doi.org/10.36074/logos-19.07.2024.040
Zimmerman, B. J. (2000). Attaining self-regulation: A social cognitive perspective. Handbook of self-regulation (pp. 13-39). San Diego, CA: Academic Press. DOI: https://doi.org/10.1016/B978-012109890-2/50031-7
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Jakub Przybył, Gabriela Gorąca-Sawczyk, Leonor Sagermann Bustinza, Katarzyna Bieniecka-Drzymała
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.