Abstract
This article presents a subsequent stage of research into the textual variability of alterations of the phonetic forms in the first Polish edition of Księgi o gospodarstwie by Piotr Krescentyn (Krakow 1549). The ir || er group has been analysed as continuants of the Proto-Slavic conjunctions *ir, yr. The status of the discussed phonetic alternation depends on the core location and the textual distribution. It has been established that within the specific cores, the status of the alternation attested in Cresc is related to the status identified in other printed texts of that time and is considerably progressive. The second part of the text (CrescII) tends to be much more normalized where the innovative forms are preferred. However, this part of the text also tends to be most diversified with respect to the analysed phonetic alternation. A differentiation of the textual distribution of the opposite forms has also revealed two new text boundaries stretching between columns 409/410 and 524/525.References
Teksty źródłowe
Piotra Creſcentyna Kxięgi o goſpodarſtwie, y o opatrzeniu rozmnożenia rozlicżnych pożytkow, każdemu ſtanowi potrzebne, Biblioteka Kórnicka, sygn. oryginału: Cim.F.4078; sygn. mikrofilmu: Mf 4935; zob. też: Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, identyfikator zasobu: oai:www.wbc.poznan.pl:45451 [dostęp: 25.08.2015].
Bibliografia
Bajerow a Irena, 1980, Zmiany fleksji zaimków w XIX-wiecznej polszczyźnie ogólnej (normalizacja i przekształcenia normy), „Język Polski” 60, s. 105–114.
Bąk Stanisław, 1961, Wstęp, [w:] Trzecieski Andrzej, Pisma polskie, BPP seria P nr 9, cz. 1, Wrocław, s. 14–52.
Hrabec Stefan, Pepłowski Franciszek, 1963, Wiadomości o autorach i dziełach cytowanych w Słowniku Lindego, Warszawa.
Karplukówna Maria, 1971, Regionalizmy w języku Andrzeja Cervusa z Tucholi, Wrocław.
Kawecka-Gryczowa Alodia, (red.), 1983, Drukarze dawnej Polski. Od XV do XVIII wieku, t. 1: Małopolska, cz. 1: Wiek XV–XVI, Wrocław.
Książek-Bryłowa Władysława, 1986, Uwarunkowania społeczne normy językowej w XVI wieku, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego” 32, s. 139–146.
Kuraszkiewicz Władysław, 1966, Uwagi o statystyce w Słowniku, [w:] Mayenowa Maria Renata, (red.), Słownik polszczyzny XVI wieku, t. 1: A – Bany, Wrocław, s. XIV–XXV.
Lisowski Tomasz, 1999, Polszczyzna początku XVI wieku. Problemy wariantywności i normalizacji fonetyki i fleksji, Poznań.
Luto-Kamińska Anetta, 2010, Polska wersja przekładowa Ex P. Terentii comediis Latinissimae colloquiorum formulae… Mateusza z Kęt. Studium języka autora na tle polszczyzny XVI wieku, Warszawa.
SO 72/1 Oboczność ir || er (≤ *ir, yr) w Księgach o gospodarstwie 175
Migdał Jolanta, 1991, Glaberowskie korektywy gramatyczne w „Żołtarzu” Walentego Wróbla, „Studia Polonistyczne” 16/17, s. 71–91.
Migdał Jolanta, 1999, O języku Andrzeja Glabera z Kobylina. Studium normalizacji polszczyzny wczesnorenesansowej, Poznań.
Osiewicz Marek, 2007, Wariantywność leksemów w zakresie nieseryjnych zmian fonetycznych w listach polskich z pierwszej połowy XVI wieku, Poznań.
Osiewicz Marek, 2012a, Analiza kwantytatywno-porównawcza słownictwa Ksiąg o gospodarstwie Piotra Krescentyna (1549), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 19 (39), z. 1, s. 67–92.
Osiewicz Marek, 2012b, Oddziaływanie spółgłosek płynnych na poprzedzające je samogłoski wąskie nietylne (na materiale listów polskich z I połowy XVI wieku), „Slavia Occidentalis” 69, s. 185–198.
Osiewicz Marek, 2012c, Wpływ zecera na ukształtowanie graficzno-językowe tekstu drukowanego. Uwagi wstępne do analizy „Ksiąg o gospodarstwie” z 1549 r., „LingVaria” 2012, t. 2 (14), s. 65–76.
Osiewicz Marek, 2013a, Oboczność mię cię się // mie cie sie w Księgach o gospodarstwie Piotra Krescentyna z 1549 roku, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” t. 20 (40), z. 1, s. 127–148.
Osiewicz Marek, 2013b, Wariantywność graficzna Ksiąg o gospodarstwie Piotra Krescentyna z 1549 roku. Studium przypadku, Poznań.
Osiewicz Marek, 2014a, Wtórna nosowość antycypacyjna w Księgach o gospodarstwie Piotra Krescentyna z 1549 roku, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” t. 21 (41), z. 2, s. 71-–92.
Osiewicz Marek, 2014b, Zróżnicowanie ekstensji tekstowej fonetycznych form obocznych w Księgach o gospodarstwie Piotra Krescentyna z 1549 roku, „Poznańskie Studia Polonistyczne t. 21 (41), z. 1, s. 75–94.
Osiewicz Marek, 2014c, Zróżnicowanie ekstensji tekstowej fonetycznych form obocznych w Księgach o gospodarstwie z 1549 roku (oboczność biał- // białł- oraz wariantywność w zakresie kontynuantów grup *sŕ, *zŕ, *žŕ, *(s)tьc i *(z)dьc), „Slavia Occidentalis” t. 71/1, s. 55–77.
Osiewicz Marek, 2015, Oboczność ir || er (≤ *ŕ̥) w Księgach o gospodarstwie (Kraków 1549, Helena Unglerowa), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” t. 22 (42), z. 2, 2015 [w druku].
Pankowicz Anna, 1979, Najstarszy polski druk z zakresu gospodarstwa wiejskiego (Piotr Krescentyn, Księgi o gospodarstwie… Kraków 1549 r.), „Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie. Historia Rolnictwa” 150, z. 4, s. XX-XX.
Piekarski Kazimierz, 1930, Miscellanea bibliograficzne, „Przegląd Biblioteczny” 4, z. 4, s. 415–443.
Rzepka Wojciech Ryszard, 1985, Demorfologizacja rodzaju w liczbie mnogiej rzeczowników w polszczyźnie XVI–XVIII wieku, Poznań.
Rzepka Wojciech Ryszard, Wydra Wiesław, 1984, Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, Wrocław.
Urbańczyk Stanisław, 1968, Rola wielkich pisarzy złotego wieku na tle innych czynników kształtujących normy języka literackiego, [w:] idem, Szkice z dziejów języka polskiego, Warszawa, s. 155–186.
Zwoliński Przemysław, 1960, Uwagi o języku Marcina Bielskiego, [w:] Mayenowa Maria Renata, Klemensiewicz Zygmunt (red.), Odrodzenie w Polsce. T. III. Historia języka. Część pierwsza, Warszawa, s. 61–106.