Abstrakt
The paper analyzes the impact of the Nord Stream pipeline construction on Polish-German relations from 2005 to 2009. The author notes that the difficulties in reaching a consensus were further increased by the different attitudes of both governments to this investment as well as to the cooperation with Russia. From the beginning, Chancellor Gerhard Schröder was an advocate of the pipeline construction and a great promoter of German-Russian friendship, an attitude to a somewhat lesser degree also continued by his successor – Angela Merkel. Polish President Lech Kaczynski was consistently against the pipeline, supported by subsequent Prime Ministers of Poland. The Polish side was also against the tightened relations between Germany and the European Union and Russia that were supposed to ensure energy security. German visits and words of assurance, that were so numerous in the period 2004–2009, were intended to appease Warsaw but they did not mark a change of policy. Although the German government was trying to persuade Poland to support the project, Poland was consistent in its refusal to take part in it. Poland’s persistent standpoint has not changed the German attitude in this matter, while the extremely different approaches of both governments have adversely affected Polish-German relations. It was only after the Polish side ceased its continuous criticism of the pipeline project in late 2008 that a clear détente was apparent.Bibliografia
Adamski Ł., Niemieckie przewodnictwo w UE – zarys wstępnych koncepcji dotyczących Europy Wschodniej i Rosji, „Biuletyn PISM” 2006, nr 55.
Buras P., Między europeizacją a Gazpromem. Niemcy, Rosja i bezpieczeństwo energetyczne, „Centrum Stosunków Międzynarodowych. Raporty i Analizy”, nr 7.
Exposé premiera Jarosława Kaczyńskiego, Kancelaria Prezesa rady Ministrów, http://www.kprm.gov.pl/archiwum/1433_18017.htm, 15.07.2008.
Exposé premiera Kazimierza Marcinkiewicza, Warszawa, 10 listopada 2005, http://www.kprm.gov.pl/archiwum/4751_14848.htm, 15.01.2006.
Franke J., Die Russlandpolitik der Großen Koalition. Eine (Zwischen-) Bilans nach einem Jahr, w: Polacy i Niemcy w XX wieku. Nowe oblicza partnerstwa, red. B. Koszel, Poznań 2007.
Götz R., Deutsch-russische Energiebeziehungen – auf einem Sonderweg oder auf europäischer Spur? Diskussionspapier. Forschungsgruppe Rusland/GUS, „SWP” 2006, nr 5.
Guział A., Miejsce Rosji w polityce zagranicznej RFN a szansa na wspólną politykę wschodnią UE, „Przegląd Zachodni” 2006, nr 2.
Jacobson H.-D., Machowski H., Dimensionen einer neuen Ostpolitik der EU, „Aus Politik und Zeitgeschichte” 2007, t. 10.
Komunikat MSZ dot. spotkania Ministra SZ Radosława Sikorskiego z Ministrem SZ RFN Frankiem-Walterem Steinmeierem – Berlin, 6 grudnia 2007 r., 7.12.2007, http://www.msz.gov.pl/Komunikat,MSZ,dot.,spotkania,Ministra,SZ,Radoslawa, Sikorskiego,z,Ministrem,SZ,RFN,Frankiem-Walterem,Steinmeierem,-,Berlin,, 6,grudnia,2007,r.,12562.html, 15.10.2008.
Koszel B., Polska i Niemcy w Unii Europejskiej. Pola konfliktów i płaszczyzny współpracy, Poznań 2008.
Gemeinsam für Deutschland – mit Mut und Menschlichkeit. Koalitionsvertrag zwischen CDU, CSU und SPD, Berlin 11.11.2005, http://www.cdu.de/doc/pdf/05_11_11_Koalitionsvertrag_Navigierbar.pdf, 15.11.2006.
Marhold H., Deutsche Europapolitik nach dem Regierungswechsel 2005, „Integration” 2006, nr 1.
Meier Ch., Die „grosse Koalition” und die deutsch-russische Partnerschaft: Kontinuität und neue Akzente, „Przegląd Stosunków Międzynarodowych” 2006, nr 2.
Minister Gospodarki, Polityka dla przemysłu gazu ziemnego, Warszawa, 20 marca 2007 r., http://www.mg.gov.pl/NR/rdonlyres/F705CB79-27FB-43B0-86AC-388B0BFF4F5B/30401/politykagazowa.pdf, 15.12.2008.
Podolski A., Gaz narodowy czy europejski. Polityczne i historyczne uwarunkowania percepcji wybranych wyzwań dla bezpieczeństwa energetycznego RP, „Centrum Stosunków Międzynarodowych. Raporty i Analizy” 2007, nr 2.
Premier Jarosław Kaczyński złożył 30.10.06 jednodniową wizytę roboczą w RFN, http://www.pol-niem.pl/index.php?page=1010600000, 3.11.2006.
Regierungserklärung von Bundeskanzlerin Dr. Angela Merkel vor dem Deutschen Bundestag am 30. November 2005 in Berlin, „Bulletin der Bundesregierung” nr 93-1 z 30.11.2005, http://www.bundesregierung.de/nn_1514/Content/DE/Bulletin/2001__2005/2005/11/2005-11-30-regierungserklaerung-von-bundeskanzlerin-dr-angela-merkel-vor-dem-deutschen-bundestag-.html, 1.03.2006.
Spotkanie Ministra Spraw Zagranicznych RP Pana Stefana Mellera z Ministrem Spraw Zagranicznych RFN Panem Frankiem-Walterem Steinmeierem, http://www.pol-niem.pl/index.php?page=1010600000, 15.12.2005.
Publicystyka:
„Der Tagesspiegel” 2006; „Der Spiegel” 2006; „Die Berliner Zeitung” 2007; „Die Tageszeitung” 2006; „DieWelt” 2006, 2008; „Die Zeit” 2006–2007; „Dziennik” 2008; „Fakt” 2008; „Frankfurter Allgemeine Zeitung” 2006–2007; „Frankfurter Rundschau” 2007; „Gazeta.pl” 2006; „Gazeta Wyborcza” 2005–2009; „Nowy Dzien” 2005; „PAP” 2005–2009; „Polityka” 2006; „Puls Biznesu” 2006; „Rzeczpospolita” 2005–2009; „Süddeutsche Zeitung” 2007.
Licencja