Abstrakt
Autor omówił proces ewolucji regionalizmu w Polsce, osadzając jego pierwociny na progu XIX wieku, a kończąc analizę na transformacji systemowej Polski po 1989 roku. Przedstawiono założenia ideowe i różne formy wyrazu regionalizmu, a także charakterystyczne tendencje, które wywierały wpływ na jego przeobrażenia na przełomie XIX i XX wieku. W tym czasie istota regionalizmu pozostawała jednak niezmienna, a jego założenia, cele i działania sąrównież akceptowane i kontynuowane współcześnie.
Bibliografia
Anatomia działań zbiorowych w społecznościach lokalnych (1990), red. A. Turska, Warszawa.
Anderson B. (1997), Wspólnoty wyobrażone. Rozważania o źródłach i rozprzestrzenianiu się nacjonalizmu, Kraków.
Antologia współczesnej polskiej myśli politycznej (2012), wybór, wstęp, opracowanie A. Meller, G. Radomski, W. Wojdyło, Toruń.
Bądkowski L. (1961), Nie chodzi o rezerwat ale o konstruktywną siłę, „Życie i myśl”, nr 3-4.
Bednarek S. (1994), Regionalizm dolnośląski - teraźniejszość i przyszłość, w: Regionalizm polski u progu XXI wieku, Wrocław.
Birkenmajer J. (2009), O „starym” i „nowym” regionalizmie, „Małopolska”, nr 11.
Bittner I. (2010), Idea człowieka - osoby w polskiej myśli filozoficznej doby romantyzmu, Łódź.
Bokszański Z. (2000), Tożsamość narodowa a obrazy innych, w: Materiały konferencyjne z X I Ogólnopolskiego Zjazdu Socjologicznego, Rzeszów-Tyczyn.
Brun Ch. (1934), Regionalizm, w: Ruch regionalistyczny w Europie, 1.1, red. A. Patkowski, Warszawa.
Brzeski T. (1924), Program gospodarczy regionalizmu, „Przegląd Współczesny”, nr 30.
Bujak F. (1938), Czym winny się stać „Gronie”?, „Gronie”, nr 3.
Bukowiecki S. (1924), Dyslokacja terytorialna życia społecznego, „Przegląd Współczesny”, nr 30.
Charbonnier R. (1968), Rozmowy z C. Levi-Straussem, Warszawa.
Chętnik A. (1921), Co czynić?, „Junak. Jednodniówka Adama Chętnika”, Warszawa, 10 czerwca.
Chodubski A. (2012), Jedność europejska; wizje i sposoby urzeczywistniania integracji, „Przegląd Politologiczny”, nr 2.
Chudziński E. (2013a), Regionalizm - idea - ludzie - instytucje, Warszawa.
Chudziński E. (2013b), Regionalizm w Polsce. Genealogia-fazy rozwoju -perspektywy, „Zeszyty Senackie”, nr 13.
Czym jest regionalizm? (1998), red. S. Bednarek, Wrocław-Ciechanów.
Cmak J. (1989), Świętokrzyski regionalizm przyrodniczy, Kielce.
Damrosz J. (1987), Region i regionalizm (studium interdyscyplinarne), Warszawa.
Danielewski F. (2006), Regionalizm -pojęcie, ewolucja, w: Przedsiębiorstwo i region w procesie transformacji, red. R. Fedan, Rzeszów.
Deklaracja programowa regionalistów polskich 2006, przyjęta przez uczestników VIII Kongresu Regionalnych Towarzystw Kultury w dniach 27-28 czerwca 2006 roku w Warszawie.
Dziki S. (2008), Prasa regionalna i lokalna (do roku 1989), w: Dziennikarstwo i świat mediów. Nowa edycja, red. Z. Bauer, E. Chudziński, Kraków.
Edukacja, tradycje, rzeczywistość, przyszłość (2005), Materiały pokongresowe I Zachodniopomorskiego Kongresu Edukacyjnego, red. Cz. Plewka, Szczecin.
Edukacja regionalna, z historii, teorii i praktyki (1999), red. M. T. Michalewska, Kraków.
Geisler R. (2009), Górnośląski regionalizm jako praktyka dyskursywna, „Studia Socjologiczne”, nr 4.
Gellner E. (1991), Narody i nacjonalizm, Warszawa.
Glimos-Górska A. (1991), Regionalizm w szkole średniej w okresie międzywojennym, „Wiadomości Historyczne”, nr 4.
Gojan I. (1935), Zasadzki regionalizmu, „Nowa Wieś”, nr 6.
Gołębiowski B. (1969), Genealogia regionalizmu, „Tygodnik Kulturalny”, nr 46.
Gryń Z. (1932), Regionalizm i jego znaczenie w wychowaniu i nauczaniu, „Słowo Polskie”, nr 359.
Grzybowska M. (2005), Koncepcje regionalistyczne a podział terytorialny Rzeczpospolitej Polskiej w okresie międzywojennym, „Samorząd Terytorialny”, nr 6.
Handke K. (1993), Przedmowa, w: Region, regionalizm -pojęcia i rzeczywistość. Zbiór studiów, red. K. Handke, Warszawa.
Hrabyk K. (1926), Zasadniczy problem regionalizmu, „Kurier Poznański”, nr 292.
Hrabyk K. (1927), Niebezpieczny program, „Słowo Polskie”, nr 1.
Huntington S. P. (2007), Zderzenie cywilizacji, Warszawa.
Integracja europejska a ruch regionalny (1998), red. A. J. Omelaniuk, Wrocław-Ciechanów.
Kansy A. (2012), Na marginesie swobody. „Notatki Płockie” (1956-2011) - historia i polityka, Warszawa.
Kansy A. (2013), Tradycja i współczesność Towarzystwa Naukowego Płockiego, w: Towarzystwa naukowe w Polsce. Dziedzictwo, kultura, nauka, trwanie, t. 1, red. Z. Kruszewski, Warszawa.
Karta regionalizmu polskiego (1994), uchwalona 25 września 1994 roku na VKongresie Regionalnych Towarzystw Kultury we Wrocławiu.
Kisielewski J. (1930), Światła w mroku. Pięćdziesiąt lat pracy Towarzystwa Czytelni Ludowych 1880-1930, Poznań.
Kołakowski L. (1995), O tożsamości zbiorowej, Kraków.
Konieczka-Śliwińska D. (2011), Edukacyjny nurt regionalizmu historycznego w Polsce po 1918 roku. Konteksty - koncepcje programowe - realia, Poznań.
Konieczny J. (1966), Rola ruchu kulturalnego w walce z germanizacją wXIXw. na terenie Pomorza Gdańskiego i jego południowego pogranicza, „Rocznik Kulturalny Kujaw i Pomorza”, t. 3.
Koński W. A. (2012), 55 roczników „Notatek Płockich”. Bibliografia zawartości (1956-2011), Płock.
Kosmanowa B. (1980), Rola bibliotek ludowych w utrwalaniu świadomości społeczeństwa polskiego w okresie zaborów, Poznań.
Kossak J. (1969), Tradycje i współczesność polskiego regionalizmu, „Miesięcznik Literacki”, nr 7 i 12.
Kowalczyk R. (2013), Zarys czasopiśmiennictwa regionalistycznego w Wielkopolsce po drugiej wojnie światowej, Opole.
Kozłowski K. (2005), Fakty i refleksje na 60-lecie polskiej obecności w regionie.
uwarunkowaniach społecznych aktywności oświaty zachodniopomorskiej, w: Edukacja, tradycje, rzeczywistość, przyszłość, Materiały pokongresowe 1 Zachodniopomorskiego Kongresu Edukacyjnego, red. Cz. Plewka, Szczecin.
Kubiak H. (1994), Region i regionalizm. Próba analizy typologicznej, „Przegląd Polonijny”, nr 1.
Kulak T. (2001), U źródeł regionalizmu II Rzeczypospolitej, w: Przełomy w historii, t. III, cz. 4, Toruń.
Kuźma E. (2000), Regionalizm, w: Literatura polska X X wieku. Przewodnik encyklopedyczny, red. A. Hutnikiewicz, A. Lam, t. II, Warszawa.
Kwaśniewski K. (1982), Zderzenie kultur. Tożsamość a aspekty konfliktów i tolerancji, Warszawa.
Kwiatkowski P. (1984), Ideologia regionalizmu w Polsce międzywojennej, „Kultura i Społeczeństwo”, nr 4.
Lysko A. (1996), Tylko w Macierzy jest prawda, w: Edukacja regionalna, od tradycji ku nowoczesności, materiały konferencji naukowo-metodycznej, WOM Katowice, 21 listopada.
Mach Z. (1989), Kultura i osobowość w antropologii amerykańskiej, Kraków.
Makowski M. (2010), Macierz Ziemi Cieszyńskiej (1885-2010). 125 lat działalności, w: Informator. Inspiracje, programy, dokumentacja, red. A. J. Omelaniuk, A. Sikora, Warszawa-Wrocław.
Makowski S. (1990), Romantyzm, Warszawa.
Mochnacki M. (1995), O literaturze polskiej w wieku dziewiętnastym, Łódź.
NarlochM. (2011), Regionalizm - idea dla lewicy, „Przegląd Socjalistyczny”, nr 1/4.
Nowakowska E. (1980), Kształtowanie się świadomości regionalnej na Pomorzu Szczecińskim, Warszawa-Poznań.
Oczkowa B. (1999), Zagadnienia sporne w językoznawstwie chorwackim i serbskim po rozpadzie języka serbsko-chorwackiego, w: Przemiany w świadomości i kulturze duchowej narodów Jugosławii po 1991 roku, Kraków.
Omelaniuk A. J. (1998), Z regionalizmem w XXI wiek, Wrocław-Ciechanów.
Omelaniuk A. J. (2013), Stowarzyszeniowy ruch regionalistyczny w Polsce, „Zeszyty Senackie”, nr 13.
Oracki T. (1976), Rozmówiłbym kamień... Z dziejów literatury ludowej oraz piśmiennictwa regionalnego Warmii i Mazur w XIX i XXwieku, Warszawa.
Orkan W. (1930), Wskazania, Warszawa.
Patkowski A. (1924), Idee przewodnie regionalizmu, „Przegląd Współczesny”, nr 30.
Patkowski A. (1932), Program i zadania czasopism regionalnych, „Polska Oświata Pozaszkolna”, nr 1.
Patla A. (1961), Regionalizm - idea wiecznie żywa. Dyskusja o regionalizmie, „Życie i myśl”, nr 3-4.
Perlin J. (1986), Przedmowa. Sytuacja językowa w Hiszpanii w świetle ogólnych zagadnień socjolingwistyki, w: Polityka językowa a języki mniejszości, red. J. M. Tortos, Warszawa.
Pestka S. (1976), 20 lat społecznej służby, „Pomerania”, nr 6.
Pigoń S. (1974), Na drogach kultury ludowej. Rozprawy i Studia, Warszawa.
Piszczkowski M. (1928), Przedwczesność regionalizmu, „Myśl Narodowa”, nr 10.
Poleszczuk J., Sztop-Rutkowska K., Kiszkiel Ł., Klimczuk A., Mejsak R. J., Winiecka K.
(2012), Diagnoza partycypacji w kulturze w województwie podlaskim, Białystok.
Popławska A., Szeląg P., Kotowski K. (2004), Słownik terminów literackich, Kraków.
Przeciszewski T. (1993), Propozycje Światowej Unii Chrześcijańskich Demokratów, „Przegląd Powszechny”, nr 5.
Przemiany formuły polskości w drugiej połowie XIX wieku (1999), red. J. Maciejewski, Warszawa.
Region i edukacja regionalna (2004), red. T. Michalski, Pelplin.
Regionalizm - kultura - Kościół (1997), Ludźmierz.
Regionalizm - tradycja i współczesność (1995), red. B. Barczewska, Olsztyn.
Regionalizm krajoznawczy (1970), Warszawa.
Regionalizm w Kościele. Kościół w regionie (2001), Ciechanów.
Regionalizm w nauczaniu języka polskiego w szkole średniej (1975), red. E. Rosner, Warszawa.
Regulski J., Kulesza M. (2009), Droga do samorządu, Warszawa.
Rozwój, region, społeczeństwo (1999), red. M. S. Szczepański, G. Gorzelak, Toruń.
Ruch regionalistyczny w Europie (1934), t. 1 i 2, red. A. Patkowski, Warszawa.
Ruszczyńska M. (2012), Estetyczny i regionalny wymiar „szkoły literackiej” w krytyce polskiego romantyzmu, w: Dyskursy krytycznoliterackie (1764-1918), t. 2, red. M. Strzyżewski, Toruń.
Skorowski H. (1990), Antropologiczno-etyczne aspekty regionalizmu, Warszawa.
Skorowski H. (2000), Naród i państwo w nauczaniu społecznym Kościoła, Warszawa.
Słownik najnowszej historii świata 1900-2007 (2008), t. 5, Warszawa.
Sługocki J. (1990), Zagadnienie regionalizmu i tożsamości regionalnej, Bydgoszcz.
Sługocki J. (1997), Dylematy regionalizacji w Polsce, Olsztyn.
Szkoła a regionalizm (1996), red. A. Kociszewski, Ciechanów.
Sztompka P. (2002), Socjologia. Analiza społeczeństwa, Kraków.
Śliwa P. (2000), Czynniki warunkujące efektywność zarządzania i rozwiązywania konfliktów w samorządach terytorialnych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, z. 3.
Stepanek J. (1934), Regionalizm, w: Ruch regionalistyczny w Europie, 1.1, red. A. Patkowski, Warszawa.
Taboł S. (2005), Historia idei edukacji regionalnej, „Edukacja i Dialog”, nr 2.
Tożsamość mieszkańców Dolnego Śląska (2011), Wrocław.
Turowski S. (2010), Instrumentalne traktowanie regionalizmu, „Pro Libris”, nr 1.
Turska A. (1990), Inspiracje badawcze i ich empiryczna operacjonalizacja, w: Anatomia działań zbiorowych w społecznościach lokalnych, red. A. Turska, Warszawa.
Uliasz S. (1996), Idee regionalizmu na ziemiach wschodnich IIRzeczypospolitej, w: Wilno i Kresy północnowschodnie, t. IV, red. E. Feliksiak, Białystok.
Whorf B. L. (1982), Język, myśl i rzeczywistość, Warszawa.
Wierzbicka A. (1999), Język, umysł, kultura, Warszawa.
Wódz K., Wódz J. (1999), Górny Śląsk widziany z perspektywy dynamiki przemian polskiej świadomości narodowej, w: Rozwój, region, społeczeństwo, red. M. S. Szczepański, G. Gorzelak, Toruń.
Wójcik M. (1928), O regionalizmie. Kilka uwag krytycznych, „Kraj”, nr 22.
Zarycki T. (2000), O niektórych dylematach współczesnych badań nad przestrzenią społeczną, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 4.
Zborowski J. (1972), Pisma podhalańskie, Kraków.
Zellma A. (2002), Regionalizm jako postulat dydaktyczno-wychowawczy w nauczaniu religii, „Roczniki Teologiczne”,z. 6.
Żeromski S. (1923), Snobizm i postęp, Warszawa.
Licencja
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Środkowoeuropejskie Studia Polityczne" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.