Media cyfrowe we współczesnym konflikcie – przykład Ukrainy

Abstrakt

Trwający konflikt rosyjsko-ukraiński dostarcza wielu przykładów wykorzystywania mediów, także tych technologicznie nowych, do prowadzenia walki informacyjnej. Artykuł koncentruje się na problemie znaczenia mediów cyfrowych w warunkach wojny na wschodzie Ukrainy oraz w okresie protestów społeczno-politycznych z przełomu 2013/2014 roku, które poprzedziły konflikt zbrojny. W artykule dokonano analizy sposobów instrumentalnego wykorzystywania mediów cyfrowych przez Rosję jako podmiot dominujący w prowadzeniu agresywnej walki informacyjnej przeciwko Ukrainie oraz działań obywatelskich po stronie ukraińskiej, których celem było przeciwdziałanie rosyjskiej propagandzie. Wskazano, że w czasach mediatyzacji wojny, poszczególne podmioty aktywnie korzystają zarówno z tradycyjnych mediów, które są obecne w przestrzeni cyfrowej, jak i z mediów społecznościowych. Ponadto, w pracy dokonano usystematyzowania aparatury pojęciowej związanej z dyskutowaną problematyką. Artykuł oparty jest o analizę studiów przypadku (przede wszystkim działalności rosyjskiej telewizji RT i ukraińskiej, społecznej inicjatywy StopFake), analizę treści, analizę i krytykę piśmiennictwa oraz badanie opracowań źródłowych. Praca uzupełnia aktualną debatę na temat konfliktu zbrojnego pomiędzy Ukrainą i Rosją poprzez zwrócenie uwagi na rolę mediów cyfrowych w kontekście walki informacyjnej oraz ukazanie, że media cyfrowe, szczególnie media społecznościowe, mogą stanowić platformę działania nie tylko dla aktorów państwowych, lecz również obywateli.