Słowa kluczowe
zmiana
ZSRR
Rosja
Jak cytować
Abstrakt
W artykule autorka stawia tezę, że w latach pieriestrojki, a następnie pierwszego etapu istnienia Federacji Rosyjskiej, nie zaistniały warunki gospodarcze, społeczne i polityczne dla budowy demokracji. Przyczyny tego stanu rzeczy autorka upatruje w źle przeprowadzonych reformach ekonomicznych, słabości instytucji systemowych, braku konsensusu elit. Istotny, okazał się wysoki poziom inercji społeczeństwa, zwłaszcza po nieudanych reformach pieriestrojki i rozpadzie państwa. Otoczenie międzynarodowe początkowo wspierało, głównie deklaratywnie pieriestrojkę Gorbaczowa, jednakże w wyniku naruszania standardów demokracji przez Jelcyna i jego ekipę, nie sprzyjało w sposób efektywny, procesom demokratyzacyjnym w tym państwie.
Bibliografia
Aliksijewicz A. (2014), Czas secondhand. Koniec czerwonego człowieka, Wołowiec.
Bartnicki A. R. (2007), Demokratycznie legitymizowany autorytaryzm w Rosji 1991–2004, Białystok.
Bartnicki A. R. (2016), Borys Jelcyn przywództwo w pułapce uwarunkowań – mechanizmy zmiany i kontynuacji, Białystok.
Bartnicki A., Stefanowicz K. (2009), Społeczeństwo obywatelskie: teoria i praktyka – przypadek rosyjski, w: Rozumienie polityki, red. J. Błuszkowski, J. Zaleśny, „Studia Politologiczne”, vol. 14.
Braun A. (2009), The Rise and Fall of Communism, New York.
Braun A. (2011), Głos w dyskusji przytaczam za: Otwieczaja na wyzow wremienii: wniesznaja polityka pieriestrojki. Gorbaczowskije cztienija, Moskwa.
Czubiński A. (2001), Europa XX wieku. Zarys historii politycznej, Poznań.
Ćwiek-Karpowicz J. (2009), Zastosowanie teorii transformacji w wyjaśnianiu przemian ustrojowych w państwach poradzieckich, „Studia Politologiczne”, vol. 14.
Dąbrowski M. (1993), Stabilizacja i reformy. Program Gajdara, Warszawa.
Dekret o państwowych zasadach programu prywatyzacji dla przedsiębiorstw państwowych i komunalnych w Federacji Rosyjskiej na rok 1992.
Dekret o przyśpieszeniu prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych i komunalnych.
Dekret o środkach organizacyjnych przekształcania przedsiębiorstw państwowych i dobrowolnych zrzeszeń przedsiębiorstw państwowych w spółki akcyjne.
Frydman R., Earle J. S. (1994), Proces prywatyzacji w Rosji, na Ukrainie i w byłych krajach bałtyckich, Warszawa.
Furman D. (2010), Dwiżienije po spirali. Politiczeskaja sistiema Rossii w rjadu drugich sistiem, Moskwa.
Furman D., Dwiżenije po spirali.
„Gazeta Wyborcza” 3–4 XI 1990.
Gelman W., Tarasina I. (2000), Studies of political elites in Russia:issues and alternatives, „Communist and Post-Communist Studies”, vol. 33.
Giddens A. (2014), Europa burzliwy i potężny kontynent, Warszawa.
Gorbaczow M. S. (2007), W intieriesach bolszienstwa.Socyal-demokraticzeskij projekt dla Rossii, Moskwa, s. 52.
Gorbaczow M., Otwieczaja na wyzow wremienii: wniesznaja polityka rejestracji. Gorbaczowskije czynienia, Moskwa 2011, s. 35.
Gorbaczow M., Politika pieriestrojki: opyt i pierspiektiwy, „Prawda” 3 VII 1990.
Gorszkow M., Pietuchow W., Pieriestrojka głazami rossijan: 20 liet spustija, http://www.gorby.ru/userfiles/file/petuhov.pdf, 13.04.2020.
Istorija sowriiemiennoj Rossii 1985–1994 (1995), Moskwa.
Jacson J. O. (1987), Mikhail Gorbachev challenging abroad, opening up at home, „Time” 1.05.
Jelcyn B. (1994), Zapiski priezidenta, Moskwa.
Karaganow S. (1994), Whither Western Aid to Russia. Strategies and Options for Europe, Gutersloh.
Kennedy P. (1994), U progu XXI wieku. Przymiarka do przyszłości [b.m.w.].
Kołakowski L. (1990), Cywilizacja na ławie oskarżonych, Warszawa.
Konczałowskij A., Pastuchow W. (2007), Na trybunie reakcjoniera, Moskwa.
Kukułka J. (1997), Kształtowanie się nowego ładu międzynarodowego, w: Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, red. D. B. Bobrow, H. Haliżak, R. Zięba, Warszawa.
Lebow R. N. (1997), Zmiany i transformacje: budowanie współpracy międzynarodowej, w: Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, red. D. B. Bobrow, H. Haliżak, R. Zięba, Warszawa.
Lewada – Centr (2008), Obszcziestwiennoje mnienije – 2008. Moskwa.
Makarkin N. P., M. S. Gorbaczow.., s. 33.
Mc Cauley M. (1997), From perestroika towards a new order, 1985–1995, w: Russia a History, red. G. L. Freeze, Oxford–New York.
McCauley M. (1997), From Perestroika towards a New order, 1985–1995, w: Russia: A History, ed. G. L.Freeze, Oxford–New York.
McCauley M. (2010), Narodziny i upadek Związku Radzieckiego, Książka i Wiedza, Warszawa.
Makaronu N. P. (2013), M. S.Gorbaczow i jego pieriestrojka. Popytka obiektiwnogo analiza, Moskwa.
Miedwiediew R. (2009), Sowietskij Sojuz poslednije gody żizni, Moskwa.
Miedwiediew R. A. (2010), Sowietskij Sojuz posliednije gody żyzni, Moskwa.
Miedwiediew R. M., Sowietskij sojuz…s. 138.
Nadskakuła-Kaczmarczyk O. (2019), Kapitał społeczny opozycji antysystemowej w Rosji, Kraków.
„Nowaja gazieta” z 23.03.2019.
Obszcziestwiennoje mnienije – 2008 (2008), Jeżiegodnik, Moskwa.
Otwieczaja na wyzow wremieni. Wniesznaja polityka pieriestrojki: dokumentalnyje swiditielstwa (2010), Moskwa.
Otwieczaja na wyzow wremieni: wniesznaja polityka pieriestrojki. Gorbaczowskije cztienija (2011), Moskwa.
Pipes R. (2008), Komunizm, Warszawa.
Podwysocka A. (2000), Rola wymiany handlowej w stosunkach pomiędzy Unią Europejską a Rosją, w: Szkice o Rosji, red. A. Stępień-Kuczyńska, J. Adamowski, Łódź–Warszawa.
„Prawda”, 12 III 1985.
Rokicka A. (2000), Próby reform gospodarki rosyjskiej 1991–1994, w: Szkice o Rosji, red. A. Stępień-Kuczyńska, J. Adamowski, Łódź–Warszawa.
„Rossijskaja gazieta” 11 VII 1991 r.
Rożdiestwienskij R. (1989), Nie dla pozoru, w: Sumienie pierestrojki, Warszawa.
Skodlarski J., Wdzięczak J. (2015), Wypowiedź w trakcie dyskusji refleksje o pieriestrojce polskich uczonych. Dyskusja okrągłego stołu, „Eastern Review”, t. 4.
Słowikowski M. (2009), Polityka federacyjna Borysa Jelcyna i Władimira Putina, Toruń.
Sud’by rieform i rieformatorow w Rossii (1999), red. R. G. Pichoja, P. T. Timofiejew, Moskwa.
Szejnis W. (2011), Głasnost’ i reformy w Rossii: ocenki, mify, fakty. Gorbaczowskije cztienija, Moskwa.
Iłarionowa T. S., Informacyonnyje procesy w sowriemiennoj Rossii, Moskwa 1999.
Walicki A. (2013), Od projektu komunistycznego do neoliberalnej utopii, Kraków.
Wypowiedź N. Szmielowa dla „Polityka” 14 VII 1987.
Zasławska T. I. (1991), Socyalizm, pierestrojka i obszcziestwoiennoje mnienije, „Socyołogiczeskije issliedowanija”, nr 8, s. 14.
Licencja