Działania Rady Europy w zakresie zapewniania prawa człowieka do informacji: kwestie zgodności ze współczesnymi wyzwaniami demokracji

Abstrakt

Autorzy artykułu dokonują przeglądu i systematyzacji działań Rady Europy w zapewnianiu jednego z kluczowych czynników demokracji liberalnej – wolności słowa, która jest warunkiem realizacji szeregu innych praw i wolności. Autorzy kategoryzują podstawowe dokumenty, zarówno te, które już stały się klasyką, jak i te przyjęte niedawno, w których zjawisko to uległo utrwaleniu prawnemu. W artykule zbadano, w jaki sposób wpływa ono na kształtowanie i rozwój prawa człowieka do informacji w Europie. Zwraca się uwagę na fakt, że wraz z pojawieniem się nowych sposobów rozpowszechniania informacji, w tym przede wszystkim wobec potencjału internetu, oraz gromadzeniem informacji i wysiłkami społeczeństw Europejskiej na rzecz ochrony tego podstawowego w demokracji prawa, jego dalsze wzmacnianie pozostaje istotną kwestią. Rada Europy utraciła kontrolę nad przestrzeganiem prawa człowieka do informacji, a informacje są wykorzystywane w destrukcyjnych celach, co stanowi zagrożenie dla jednej z fundamentalnych wartości, na podstawie których funkcjonuje dziś społeczeństwo europejskie zwiększając ryzyko przywrócenia autorytaryzmu. Autorytaryzmem zagrożone są przede wszystkim nowe demokracje Europy Wschodniej. Światowa pandemia COVID-19 i światowa recesja gospodarcza, w wyniku której obywatele chętniej wybierają autorytarnych przywódców, może być przyczyną wprowadzenia autorytaryzmu.