Ewolucja form współpracy regionalnej w Europie Wschodniej (1990–2021). Rola Polski jako aktora regionalnego
Main Article Content
Abstrakt
Siła Polski i jej znaczenie w regionie odgrywa ważną rolę w budowaniu wizerunku i międzynarodowej pozycji kraju. To dobry punkt wyjścia do prowadzenia aktywnej polityki, która daje Polsce możliwość działania w imieniu lub w obronie mniejszych sąsiadów. To oczywiście może zwiększyć znaczenie Polski i potencjalnie otwiera nowe możliwości polityczne dla przyczyniania się do realizacji własnych interesów i celów geostrategicznych. Warto zatem przeanalizować role, jakie Polska odgrywa w swoim regionie i znaleźć odpowiedź na pytanie, jak ewoluowała jej pozycja i w jakim stopniu role regionalne wpływają na pozycję międzynarodową i siłę państwa w Unii Europejskiej. Artykuł argumentuje, że współpraca w ramach organizacji regionalnych nie jest przez Polskę efektywnie wykorzystywana, a jej rola jest poniżej jej własnych możliwości i ambicji narodu. Niemniej jednak nadal istnieje potencjał do wzmocnienia pozycji państwa, a tym samym pozytywnego wpływania na jego rolę międzynarodową w Unii Europejskiej i poza nią.
Downloads
Article Details

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Środkowoeuropejskie Studia Polityczne" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.
Bibliografia
- Brudzińska K. (2013), Polityka wspierania demokracji przez kraje Grupy Wyszehradzkiej – czy możliwa jest lepsza współpraca?, “Bulletin” no. 9 (985), The Polish Institute of International Affairs, Warsaw.
- Brzeziński Z. (2009), An Agenda for NATO: Toward a Global Security Web, “Foreign Affairs” vol. 88, no. 5 September/October.
- Buras P. (2014), Has Germany sidelined Poland in Ukraine crisis negotiations?, “The European Council on Foreign Relations (ECFR)” August 27, https://www.ecfr.eu/article/commentary_has_germany_sidelined_poland_in_ukraine_crisis_negotiations301.
- Collins Dictionary (2020), Central Europe, HarperCollins Publishers, Accessed 05 August 2019, https://www.collinsdictionary.com/dictionary/english/central-europe.
- Dangerfield M. (2011), Visegrad Group Cooperation and ‘Europeanisation’ of New EU Member States, in: Democracy, State and Society: European Integration in Central and Eastern Europe, eds. M. Góra, K. Zielińska, Jagiellonian University Press, Krakow, P. 293–310.
- Division for Sustainable Development Goals (UN-DESA), “Introduction”. n. d. Central European Initiative (CEI), https://sustainabledevelopment.un.org/index.php?page=view&type=30022&nr=1857&menu=3170.
- European Commission (2010), The European Transition Compendium Report – ETCI, 25 November, https://ec.europa.eu/europeaid/european-transition-compendium-report-etc_en, 04 August 2019.
- European Defence Agency (2013), EDA’s Pooling & Sharing, last update 30 January 2013, https://www.eda.europa.eu/docs/default-source/eda-factsheets/final-p-s_30012013_factsheet_cs5_gris.
- Gajewski J. (2002), Europa Środkowa w polskiej polityce zagranicznej, in: Polityka zagraniczna RP 1989–2002, eds. R. Kuźniar, K. Szczepanik, ASKON Publishing House, Warsaw.
- Gizicki W. (2010), Grupa Wyszehradzka wobec wybranych problemów bezpieczeństwa w Europie Wschodniej, in: Bezpieczna Europa z perspektywy Wschodu, ed. W. Walkiewicz, SGGW Publishing House, Warsaw.
- Gostyńska A., Parkes R. (2012), Towards a V4 Position on the Future of Europe, Polish Institute of International Affairs, Warsaw.
- Jordan P. (2005), Großgliederung Europas nach kulturräumlichen Kriterien, “Europa Regional”, vol. 13 (4), p. 162–173.
- Kałan D. (2013), East of Centre: Can the Visegrad Group Speak with One Voice on Eastern Policy?, “Policy Paper”, no. 5 (53), The Polish Institute of International Affairs, Warsaw.
- Kugiel P. (2011), Współpraca rozwojowa krajów wyszehradzkich: wyzwania i szanse na wspólne działania, “Bulletin”, no. 103 (852), The Polish Institute of International Affairs, Warsaw.
- Kuźniar R. (2002), Ewolucja międzynarodowych uwarunkowań polskiej polityki zagranicznej po 1989 roku, in: Polityka zagraniczna RP 1989–2002, eds. R. Kuźniar, K. Szczepanik, ASKON Publishing House, Warsaw.
- Lorenz W. (2013), Grupa bojowa UE – szansa na przełom we współpracy Grupy Wyszehradzkiej?, “Bulletin”, no. 38 (1014), The Polish Institute of International Affairs, Warsaw.
- López-Dóriga E. (2018), Refugee crisis: The divergence between the European Union and the Visegrad Group, University of Navarra: Global Affairs Strategic Studies, June 16, https://www.unav.edu/web/global-affairs/detalle/-/blogs/refugee-crisis-the-divergence-between-the-european-union-and-the-visegrad-group, 06 September 2019.
- Madej M. (2010), Cooperation on security in Central Europe: sharing V4 experience with the neighboring regions, The Polish Institute of International Affairs, Warsaw.
- Michelot M. (2018), The V4 on Defence: The Art of Disagreement, European Leadership Network 26 June, https://www.europeanleadershipnetwork.org/commentary/the-v4-on-defence-the-art-of-disagreement/.
- Milan N., Gyarmati I., Vlkovsky J., Zornaczuk T. (2012), The Visegrad Group: Exploring New Agenda for the Western Balkans, “Policy Brief”, The Polish Institute of International Affairs, Warsaw.
- Nałęcz D. (2017), Intermarium vs the Three Seas Initiative, The New Eastern Europe July 6, Lazarski University in Warsaw, http://neweasterneurope.eu/2017/07/06/intermarium-vs-the-three-seas-initiative/.
- NATO (2017), Smart Defence, last updated 20 February 2017, https://www.nato.int/cps/en/natohq/topics_84268.htm.
- Nemeth B. (2018), Militarisation of cooperation against mass migration – the Central European Defence Cooperation (CEDC), “Defense & Security Analysis”, vol. 34, no. 1, February 15.
- Onultalia, CEI (Central European Initiative) is becoming a natural partner of the UN, says Zappia at HLPF, OnuItalia July 18, https://www.onuitalia.com/2019/07/18/cei-central-european-initiative-is-becoming-a-natural-partner-of-the-un-says-zappia-at-hlpf/, 08 Aug 2019.
- Paulech M., Urbanovská J. (2014), Visegrad Four EU Battlegroup: Meaning and Progress, “Obrana A Strategie”, no. 2, https://www.obranaastrategie.cz/cs/archiv/rocnik-2014/2-2014/clanky/visegrad-four-eu-battlegroup-meaning-and-progress.html.
- Pawlak A. (2011), Kształtowanie się tożsamości Europy Środkowej a proces integracji europejskiej, Wydawnictwo Naukowe Grado, Toruń.
- Poland’s Ministry of Foreign Affairs, Internet Portal, https://www.msz.gov.pl/pl/polityka_zagraniczna/organizacje_miedzynarodowe/inne_org_miedzynarodowe/inicjatywa_srodkowoeuropejska/, 06 August 2019.
- Romanowska A. (2018), V4 countries towards Russian aggression against Ukraine, “The Warsaw Institute Review”, September 24.
- Sienkiewicz M. (2016), Koncepcja Trójmorza w polityce zagranicznej Polski po 2015 r., “Dyplomacja i bezpieczeństwo”, no. 1(4).
- Szczerski K. (2009), Polityka wschodnia Unii Europejskiej a strategia Grupy Wyszehradzkiej, in: Partnerstwo Wschodnie w kontekście Europejskiej Polityki Sąsiedztwa i agendy Grupy Wyszehradzkiej, ed. I. Albrycht, Instytut Kościuszki – Instytut Integracji Europejskiej, Krakow.
- Tiersky R. (2004), Europe today, Rowman & Littlefield, Lanham.
- Visegrad Discussion Papers (2007), Migration. Are we ready for it?, March 17, http://www.visegradgroup.eu/migration/migration.
- Vit D., Przybylski W., Janebová P., Strážay T., Vé gh Z. (2016), V4 – 25 Years the Continuing Story of the Visegrád Group 1991–2016, Fundacja Res Publica im. Henryka Krzeczkowskiego, Warsaw.
- Wójcik A. (2019), Slovakian president appeals for observance of rule of law in Visegrad Group and queries Poland’s president on changes to justice system, “Rule of Law”, July 22, https://ruleoflaw.pl/slovakian-president-appeals-for-observance-of-rule-of-law-in-visegrad-group-and-queries-polands-president-on-changes-to-justice-system/.