Słowa kluczowe
Nursułtan Nazarbajew
Kasym Żomart Tokajew
analogia historyczna
sukcesja
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł stanowi próbę określenia roli, jaką w działaniu politycznym przywództwa Kazachstanu odgrywają analogie historyczne. Porównanie okoliczności dojścia do władzy dwóch liderów politycznych: Nursułtana Nazarbajewa oraz Kasyma Żomarta Tokajewa, a także zestawienie wykorzystywanych przez nich mechanizmów budowy własnej pozycji służy udzieleniu odpowiedzi na pytanie o istnienie specyficznego „kazachskiego” wariantu sukcesji władzy w obrębie tradycyjnego dla Azji Centralnej modelu silnie spersonalizowanego i opierającego się na więziach nieformalnych systemu rządów.
Bibliografia
Bajer J. (2012), Badania porównawcze w politologii: zagadnienia metodologiczne, „Studia Politicae Universitatis Silesiensis”, nr 8.
Bankowicz M. (2010), Autorytaryzm i totalitaryzm: analiza porównawcza, w: Totalitaryzmy XX wieku: idee, instytucje, interpretacje, pod red. W. Kozuba-Ciembroniewicza, H. Kowalskiej-Stus, B. Szlachty, M. Kiwior-Filo, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Bodio T., Załęski P. (2008), Elity władzy w Azji Centralnej. Tradycja. Modernizacja. Polityka, Elipsa, Warszawa.
Ciesielski M. (2022), Sektor technologiczny w Rosji i Ukrainie w obliczu wojny, https://www.obserwatorfinansowy.pl/bez-kategorii/rotator/sektor-technologiczny-w-rosji-i-ukrainie-w-obliczu-wojny/, 13 kwietnia 2022.
Ciesielski S. (2017), Pierestrojka a kwestia narodowa – Zakaukazie i Azja Centralna, w: Nie tylko Litwa. Geneza i przebieg upadku ZSRR w roku 1991, t. 1, pod red. A. Srebrakowskiego, G. Straucholda, Wydawnictwo LTW, Łomianki.
Coulloudon V. (1993), Mafia sowiecka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
GDP (current US$) – Kazakhstan, https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD?locations=KZ, 6 kwietnia 2022.
Karmazina L. (2008), Institutionalization of the party system in the Republic of Kazakhstan: past and present, „Central Asia and the Caucasus”, no. 5 (53).
Kazachstan: Nie uznajemy Krymu za Rosję, szanujemy integralność Ukrainy (2022), 1 kwietnia, https://www.rp.pl/dyplomacja/art35998131-kazachstan-nie-uznajemy-krymu-za-rosje-szanujemy-integralnosc-ukrainy, 8 maja 2022.
Kazantsev A., Medvedeva S., Safranchuk I. (2021), Between Russia and China: Central Asia in Greater Eurasia, “Journal of Eurasian Studies”, vol. 12 (1).
Legieć A. (2019), Perspektywy sukcesji władzy w Kazachstanie, „Biuletyn PISM”, nr 65 (1813).
Marciniak W. (2004), Rozgrabione imperium. Upadek Związku Sowieckiego i powstanie Federacji Rosyjskiej, Arcana, Kraków.
Meierhenrich J. (2006), Analogies At War, “Journal of Conflict & Security Law”, t. 11, nr 1.
Nazarbajew N. (1997), U progu XXI wieku, Elipsa, Warszawa.
Radomski A. (2004), Historiografia pragmatyczna i jej znaczenie dla praktyki edukacyjnej, „Kultura i Historia”, nr 7.
Shukuralieva N., Lipiński A. (2017), Uwarunkowania legitymizacji władzy w systemach autorytarnych. Casus państw Azji Środkowej, „Przegląd Politologiczny”, Rok XXII, nr 1.
Siegel D. (2016), Social Ties and State Formation in Post-Soviet Central Asia, CUNY Academic Works, New York, https://academicworks.cuny.edu/gc_etds/1337, 5 kwietnia 2022.
Szymanek J. (2013), Ustrój konstytucyjny Kazachstanu, Elipsa, Warszawa.
Załęski P. (2006), Elity władzy politycznej Kazachstanu, Elipsa, Warszawa.
Załęski P. (2008), Tradycyjna struktura społeczna a system władzy w Kazachstanie, w: Życie polityczne Azji. Realia i dążenia, pod red. J. Marszałek-Kawy, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
«Вторая республика». Президент Токаев провел совещание по поправкам в Конституцию (2022), 22 kwietnia, https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/vtoraya-respublika-prezident-tokaev-provel-soveschanie-467098/, 6 maja 2022.
Выступление Главы государства К.К. Токаева на заседании Мажилиса Парламента Республики Казахстан (2022), 11 stycznia, https://www.akorda.kz/ru/vystuplenie-glavy-gosudarstva-kk-tokaeva-na-zasedanii-mazhilisa-parlamenta-respubliki-kazahstan-1104414, 5 kwietnia 2022.
Дарига Назарбаева стала спикером Сената Парламента Казахстана (2019), https://kz.kursiv.media/2019-03-20/dariga-nazarbaeva-stala-spikerom-senata-parlamenta-kazakhstana/, 5 kwietnia 2022.
Жаутиков Б. (2021), Хроника жизни Сары Назарбаевой в Темиртау, https://bilimdinews.kz/?p=136387, 7 maja 2022.
Задержан экс-глава Комитета нацбезопасности Казахстана Карим Масимов (2022), 8 stycznia, https://www.bbc.com/russian/media-59919351, 13 kwietnia 2022.
Закон Республики Казахстан: О Совете Безопасности Республики Казахстан (2018), https://online.zakon.kz/Document/?doc_id=37987994&pos=4;-104#pos=4;-104, 7 kwietnia 2022.
Касым-Жомарт Токаев стал председателем Совета безопасности (2022), 6 stycznia, https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/kasyim-jomart-tokaev-stal-predsedatelem-soveta-bezopasnosti-458293/, 7 kwietnia 2022.
Кунаев Д. (1994), От Сталина до Горбачева (в аспекте истории Казахстана), Санат, Алматы.
Лельчук В. (1997), 1959 год. Расстрел в Темиртау, w: Советское общество: возникновение, развитие, исторический финал, t. 2, Апогей и крах сталинизма, под ред. Ю. Н. Афанасьева, Российский государственный университет, Москва.
Масанов Н. (1995), Историческая типология государственных структур и проблема их преемственности (на примере государственно-потестарных структур казахского общества), w: Этнические аспекты власти, под. ред. В. Бочарова, Санкт-Петербург.
Масанов Ю. (2019), История трёх девальваций: тенге подешевел к доллару в 80 раз, https://informburo.kz/stati/devalvaciy-tenge-tenge-podeshevel-k-dollaru-v-80-raz-.html, 6 kwietnia 2022.
Настоящий бардак – Токаев о таможне на границе с Китаем (2022), 11 stycznia, https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/nastoyaschiy-bardak-tokaev-o-tamojne-na-granitse-s-kitaem-458817/, 8 kwietnia 2022.
О дифференциации доходов населения в Республике Казахстан в 2020 году (2021), Агентство по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан Бюро национальной статистики, https://www.gov.kz/memleket/entities/stat/press/news/details/195306?lang=ru, 6 kwietnia 2022.
О переименовании города Капшагая Алматинской области в город Қонаев (2022), 3 maja, https://www.akorda.kz/ru/o-pereimenovanii-goroda-kapshagaya-almatinskoy-oblasti-v-gorod-konaev-341933, 6 maja 2022.
Официальный портрет Токаева Касым-Жомарт Кемелевича (2019), https://akorda.kz/ru/president/president, 6 kwietnia 2022.
Петиция! Требуем вернуть прежнее название столицы Казахстана – АСТАНА! (2022), https://egov.press/1148-peticija-vozvraschenie-prezhnego-nazvanija-stolicy-kazahstana-astana.html, 4 maja 2022.
Послание Главы государства Касым-Жомарта Токаева народу Казахстана (2022), 16 marca, https://www.akorda.kz/ru/poslanie-glavy-gosudarstva-kasym-zhomarta-tokaeva-narodu-kazahstana-1623953, 5 kwietnia 2022.
Президент Токаев принял отставку правительства (2022), 5 stycznia, https://tengrinews.kz/rk2014/prezident-tokaev-prinyal-otstavku-pravitelstva-458216/, 6 kwietnia 2022.
Смайыл М. (2022), Инфляция в Казахстане выросла до 12 процентов, https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/inflyatsiya-v-kazahstane-vyirosla-do-12-protsentov-465481/, 6 kwietnia 2022.
Среднемесячная заработная плата по регионам Республики Казахстан (2021), https://stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT102277 (dokument xls), 5 kwietnia 2022.
Ткачев И. (2022), Пять фактов об экономике Казахстана: какую роль они сыграли в протестах, https://www.rbc.ru/economics/06/01/2022/61d5ce179a794744b358e54f, 6 kwietnia 2022.
Токаев о Nur Otan: Энтузиасты были вынуждены уступить место апатичным функционерам (2022), 1 marca, https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/tokaev-nur-otan-entuziastyi-vyinujdenyi-ustupit-mesto-463205/, 7 maja 2022.
Токаев обратился за помощью к странам ОДКБ (2022), 6 stycznia, https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/tokaev-obratilsya-za-pomoschyu-k-stranam-odkb-458297/, 8 kwietnia 2022.
Токаев поручил прекратить работу компании, которую связывают с дочерью Назарбаева (2022), 11 stycznia, https://rus.azattyq.org/a/31648680.html, 6 kwietnia 2022.
«Шал, кет!» Свыше сотни задержанных, оцепленные «для дезинфекции» площади (2020), https://rus.azattyq.org/a/kazakhstan-rallies-6-june/30656050.html, 7 maja 2022.
Яковенко O. (2005), История административно-территориального деления Центрального Казахстана в ХХ веке, Вестник КарГУ, https://articlekz.com/article/4637, 6 maja 2022.
Licencja