Słowa kluczowe
e-government
e-governance
Jak cytować
Abstrakt
Ukraina, jako dawne państwo posowieckie, szczególnie od czasu nieudanej pomarańczowej rewolucji 2005 roku, stanęła przed koniecznością budowania nowoczesnego państwa, w tym nowoczesnej administracji. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie rozwoju e-government i e-governance w Ukrainie. Odniesiono się do światowych oraz polskich definicji powyższych pojęć. Przeanalizowano najważniejsze dokumenty rządowe i wyróżniono trzy etapy budowania e-gov w Ukrainie. W początkowym okresie Ukraina jedynie cyfryzowała swoją administrację. Jednak główną przeszkodą w osiągnięciu sukcesu była niska liczba użytkowników internetu. W kolejnych latach – także dzięki pieniądzom i pomysłom pochodzącym z bardziej doświadczonych państw – polityka cyfryzacji administracji ewoluowała w kierunku e-governance i e-demokracji. Przyspieszenie nastąpiło wraz z wyraźnym wyartykułowaniem dążeń integracyjnych z Unią Europejską.
Finansowanie
Publikacja została napisana w wyniku odbywania przez autora stażu w Narodowym Uniwersytecie Politechnika Lwowska (Ukraina), wspófinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój), zrealizowanego w projekcie Program Rozwojowy Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie (POWR.03.05.00-00-Z310/17).
Bibliografia
Baboi V., Kovalchuk O. (2021), Current problems and development prospects electronic governance in Ukraine, „Colloquium – Journal”, vol. 14, nr 101.
Backus M. (2001), E-Governance in Developing Countries, „IICD Research Brief”, nr 1.
Bannister F., Connolly R. (2012), Defining e-governance, "e-Service Journal", nr 8(2). https://doi.org/10.2979/eservicej.8.2.3 DOI: https://doi.org/10.2979/eservicej.8.2.3
Becker T. (1998), 'Governance and electronic innovation': A clash of paradigms, "Information, Communication & Society", vol. 1, nr 3. https://doi.org/10.1080/13691189809358973 DOI: https://doi.org/10.1080/13691189809358973
Bhatnagar S. C. (2004), E-government. From vision to implementation: a practical guide with case studies, Sage, New Delhi.
Chukut S. Dmitrenko V. (2016), Смарт-сіті чи електронне місто: сучасні підходи до розуміння впровадження е-урядування на місцевому рівні, „Інвестиції: практика та досвід”, nr 13.
Danylchuk A. (2017), E-petitions: New Ukrainian Experience in E-Democratic Communication. General Overview of the New Norms and Procedures of the Communicative Reform in Ukraine, „Language. Culture. Politics. International Journal”, nr 1.
Dekret Prezydenta Ukrainy (2015), Про Стратегію сталого розвитку „Україна – 2020”, https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/5/2015#n10.
Dialog (2021), 10 milionów użytkowników Diia, https://edialog.media/2021/11/24/10-milionow-uzytkownikow-diia.
European Union (2005), Europe’s Information Society Thematic Portal, https://web.archive.org/web/20050829071236/http://europa.eu.int/information_society/soccul/egov/index_en.htm.
Europejski Trybunał Obrachunkowy (2021), Zwalczanie korupcji na wysokim szczeblu na Ukrainie – podjęto szereg inicjatyw unijnych, ale wciąż brak wystarczających rezultatów, „Sprawozdanie Specjalne”, nr 23, https://op.europa.eu/webpub/eca/special-reports/ukraine-23-2021/pl/.
Gabinet Ministrów Ukrainy (2002), Про Порядок оприлюднення у мережі Інтернет інформації про діяльність органів виконавчої влади, https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/3-2002-%D0%BF/ed20020104#Text.
Gabinet Ministrów Ukrainy (2011), Про затвердження плану заходів щодо реалізації Концепції розвитку електронного урядування в Україні, https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/1014-2011-%D1%80/ed20110926#Text.
Gabinet Ministrów Ukrainy (2017), Концепція розвитку електронного урядування в Україні, https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/649-2017-%D1%80#Text.
Gajowniczek T. (2017), Digitization of Public Administration in Poland on the Example of the Employment and Social Welfare Sectors, „Regional Formation and Development Studies”, vol. 22, nr 2. https://doi.org/10.15181/rfds.v22i2.1474 DOI: https://doi.org/10.15181/rfds.v22i2.1474
Ganczar M. (2009), Informatyzacja administracji publicznej. Nowa jakość usług publicznych dla obywateli i przedsiębiorców, CeDeWu, Warszawa.
Garson G. D. (2006), Public information technology and e-governance: managing the virtual state, Jones and Bartlett Publishers, Sudbury.
Grodzka D. (2009), Społeczeństwo informacyjne – idea, programy, badania, „Studia BAS”, nr 3.
Grönlund Å. (2002), Introduction, w: Å. Grönlund, Electronic Government: Design, Applications and Managements, Idea Group Pub., Hershey. https://doi.org/10.4018/978-1-93070-819-8 DOI: https://doi.org/10.4018/978-1-93070-819-8
Grönlund Å., Horan T. A. (2005), Introducing e-Gov: History, Definitions, and Issues, "Communications of the Association for Information Systems", vol. 15. https://doi.org/10.17705/1CAIS.01539 DOI: https://doi.org/10.17705/1CAIS.01539
Hague B. H., Loader B. D. (1999), Digital democracy: an introduction, w: Digital democracy: Discourse and decision making in the information age, red. B. H. Hague, B. D. Loader, Routledge, London.
Janowski J. (2009), Administracja elektroniczna, Municipium, Warszawa.
Janssen D., Rotthier S., Snijkers K. (2004), If you measure it they will score: An assessment of international e-Government benchmarking, „Information Polity”, vol. 9, nr 3–4. https://doi.org/10.3233/IP-2004-0051 DOI: https://doi.org/10.3233/IP-2004-0051
Kaczmarek-Śliwińska M. (2004), Stan e-government w Polsce, „Mentor”, nr 5 (7).
Kędzierski K. (2009), E-administracja jako nowy problem badawczy teorii prawa administracyjnego (komunikat), w: Nowe problemy badawcze w teorii prawa administracyjnego, red. J. Boć, A. Chajbowicz, Kolonia Limited, Wrocław.
Khutkyy D. (2019), Electronic Democracy in Belarus, Moldova, and Ukraine. Patterns and Comparative Perspectives, "Comparative Southeast European Studies", vol. 67, nr 2. https://doi.org/10.1515/soeu-2019-0017 DOI: https://doi.org/10.1515/soeu-2019-0017
Klein H. K. (1999), Tocqueville in cyberspace: Using the Internet for citizen associations, "The Information Society", nr 15. https://doi.org/10.1080/019722499128376 DOI: https://doi.org/10.1080/019722499128376
Kneuer M. (2016), E-democracy: A new challenge for measuring democracy, "International Political Science Review", vol. 37, nr 5. https://doi.org/10.1177/0192512116657677 DOI: https://doi.org/10.1177/0192512116657677
Lakomy M. (2013), Demokracja 2.0. Interakcja polityczna w nowych mediach, Ignatianum/WAM, Kraków.
Lubik-Reczek N., Kapsa I., Musiał-Karg M. (2020), Elektroniczna partycypacja obywatelska w Polsce. Deklaracje i opinie Polaków na temat e-administracji i e-głosowania, UAM WNPiD, Poznań.
Luterek M. (2010), e-Government. Systemy informacji publicznej, WAiP, Warszawa.
Maj P. (2009), Internet i demokracja. Ewolucja systemu politycznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
Matyushenko I., Pozdniakova A. (2016), Smart cities in Ukraine – the evolution, state and challenges of smart solutions in the area of governance, „Acta Innovations”, nr 19.
Mayer-Schönberger V., Lazer D. (2007), From Electronic Government To Information Government, w: Governance And Information Technology: From Electronic Government To Information Government, red. V. Mayer-Schönberger, D. Lazer, MIT Press, Cambridge. https://doi.org/10.7551/mitpress/7473.001.0001 DOI: https://doi.org/10.7551/mitpress/7473.001.0001
Netchaeva I. (2002), E-Government and E-Democracy: A Comparison of Opportunities in the North and South, "Gazette: The International Journal for Communication Studies", vol. 64, nr 5. https://doi.org/10.1177/17480485020640050601 DOI: https://doi.org/10.1177/17480485020640050601
Nowina Konopka M. (2008), Rola internetu w rozwoju demokracji w Polsce, Ośrodek Myśli Politycznej, Kraków–Nowy Sącz.
Ogonowska A. (2013), Polska polityka rozwoju społeczeństwa informacyjnego w latach 2000–2012, „Studia Europejskie”, nr 2.
Oakley K. (2002), What is e-governance? Integrated Project 1: e-Governance Workshop, 10–11 June, 2002 Strasbourg, Council of Europe, https://www.coe.int/t/dgap/democracy/Activities/GGIS/E-governance/Work_of_egovernance_Committee/Kate_Oakley_eGovernance_en.asp.
OECD (2001), E-government: Analysis framework and methodology, PUMA(2001)16/ANN/REV1, 13.12.2001, https://www.oecd.org/officialdocuments/publicdisplaydocumentpdf/?cote=PUMA(2001)16/ANN/REV1&docLanguage=En.
Orlova N. (2012), E-Government As a Basic for Economic Development in Ukraine, „EcoForum”, vol. 1, nr 1.
Pawłowska A. (2003/2004), Informatyzacja w administracji publicznej. Od wirtualnej biurokracji do elektronicznych rządów, „Służba Cywilna”, nr 7.
Perdał R. (2014), Czynniki rozwoju elektronicznej administracji w samorządzie lokalnym w Polsce, Bogucki, Poznań.
Porębski L. (2004), Elektroniczne oblicze polityki: demokracja, państwo, instytucje polityczne w okresie rewolucji informacyjnej, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH, Kraków.
Porębski L. (2012), Lokalny wymiar elektronicznej demokracji, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Rzucidło J. (2015), Elektroniczny rząd. Aspekty konstytucyjnoprawne, Wyd. Sejmowe, Warszawa.
Śledziewska K., Zięba D. (2016), E-administracja w Polsce na tle Unii Europejskiej. Jak z niej (nie) korzystamy, Digital Economy Lab UW, Warszawa.
Spirakis G., Spiraki C., Nikolopoulos K. (2010), The impact of electronic government on democracy: e-democracy through e-participation, "Electronic Government, an International Journal", vol. 7, nr 1. https://doi.org/10.1504/EG.2010.029892 DOI: https://doi.org/10.1504/EG.2010.029892
Stahl B. C. (2005), The paradigm of e-commerce in e-government and e-democracy, w: Electronic government strategies and implementations, red. W. Huang, K. Siau, K. K. Wei, Hershey. https://doi.org/10.4018/978-1-59140-348-7.ch001 DOI: https://doi.org/10.4018/978-1-59140-348-7.ch001
UN (2004), Global E-Government Readiness Report 2004: Towards Access for Opportunity, http://www.unpan.org/egovernment2.asp.
UN (2010), E-Government Knowledgebase, https://www.un.org/development/desa/cdpmo/tools/2021/un-e-government-development-knowledge-base-2010.
UNDEPA (2001), Benchmarking E-government: A Global Perspective. Assessing the Progress of the UN Member States, https://publicadministration.un.org/egovkb/Portals/egovkb/Documents/un/English.pdf.
Ustawa Ukrainy (2007), Про Основні засади розвитку інформаційного суспільства в Україні на 2007–2015 роки, https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/537-16#Text.
Ustawa Ukrainy (2010), Про схвалення Концепції розвитку електронного урядування в Україні, https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/2250-2010-%D1%80/ed20101213#Text.
Ustawa Ukrainy (2015), Про внесення змін до Закону України „Про звернення громадян” щодо електронного звернення та електронної петиції, https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/577-19#Text.
World Bank (2002), The e-government handbook for developing countries, https://www.infodev.org/articles/egovernment-handbook-developing-countries.
Yansons Y. (2020), Development of electronic petition tools in Ukraine based on international experience, „Reality of Politics”, nr 13(3). https://doi.org/10.15804/rop2020304 DOI: https://doi.org/10.15804/rop2020304
Zweers K., Planqué K. (2001), Electronic government. From an organizational based perspective towards a client oriented approach, w: Designing E-Government. On the crossroads of technological innovation and institutional change, red. J. E. J. Prins, Kluwer Law International, Hague–Boston.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Tomasz Gajowniczek
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Środkowoeuropejskie Studia Polityczne" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.