Abstrakt
Zniszczenie gazociągów Nord Stream we wrześniu 2022 roku spowodowało pojawienie się w światowych mediach bardzo zróżnicowanych opinii dotyczących sprawców tego ataku. Według autora, można postawić tezę, że w bardzo zróżnicowanym przekazie płynącym od wielu podmiotów bardzo trudno jest próbować wskazać sprawców tego czynu. Oprócz, co naturalne, sprzecznych ze sobą poglądów przedstawicieli poszczególnych zainteresowanych państw, w cyberprzestrzeni pojawia się bardzo wiele informacji mających nie tyle przekazać stanowisko określonych graczy, ile wprowadzić w błąd odbiorców. Zachodnie media najczęściej winą za atak obarczają Rosję, jednak przeciwnicy tego poglądu wskazują jego słabe strony. W pracy przedstawiono przykłady dezinformacji zawartych w przekazie medialnym w sprawie ataków na Nord Stream, w tym rolę fake newsów, niekiedy stosunkowo łatwych do wychwycenia, lecz niewątpliwie wpływających na kształtowanie się poglądów opinii publicznej. W artykule zastosowana została metoda czynnikowa, a także metoda prognostyczna.
Bibliografia
Anderson J., Rainie L., The Future of Truth and Misinformation Online, Pew Research Center, 19.10.2017, https://www.pewresearch.org/internet/2017/10/19/the-future-of-truth-and-misinformation-online/ (05.12.2022).
Baltic Pipe rurociąg podmorski – pozwolenia i projekt. Raport Espoo - Szwecja, kwiecień 2019.
Blankenship M., Echikson B., Conspiracy Theorists, Right-wing Politicians Fuel Nord Stream Disinformation, Center for European Policy Analysis, 17.10.2020, https://cepa.org/article/conspiracy-theorists-right-wing-politicians-fuel-nord-stream-disinformation/ (05.12.2022).
Czy polscy rybacy mają jakiś związek z uszkodzeniami gazociągu Nord Stream, Fakehunter.pap.pl, 27.09.2022, https://fakehunter.pap.pl/raport/77b56ed1-daa0-4465-a287-e599b6a65dfc (15.12.2022).
Fact-check: Has the man probing the Nord Stream explosions died?, Euronews.com, 04.11.2022, https://www.euronews.com/my-europe/2022/11/04/fact-check-has-the-man-probing-the-nord-stream-explosions-died (30.11.2022).
Gazociąg Nord Stream: szwedzki śledczy został znaleziony martwy? Uważaj na te pogłoski, Sprawdzam, AFP, https://sprawdzam.afp.com/doc.afp.com.32LN26G (30.11.2022).
Jurasz W., Jurasz: Zniszczenie Nord Stream służy tylko Rosji. Ostatni szantaż gazowy Putina, Onet.pl, 28.09.2022, https://www.onet.pl/informacje/onetwiadomosci/jurasz-zniszczone-gazociagi-nord-stream-czyli-ostatni-szantaz-gazowy-putina/qx5fhgd,79cfc278 (28.09.2022).
Kardaś S. i in., Dywersja na gazociągach Nord Stream 1 i Nord Stream 2, Analizy OSW, 29.09.2022, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2022-09-29/dywersja-na-gazociagach-nord-stream-1-i-nord-stream-2 (30.11.2022).
Maciążek P., Norwegia i Stany Zjednoczone uratowały Europę. Udało się zastąpić rosyjski gaz, Strefainwetorów.pl, 14.12.2022, https://strefainwestorow.pl/w-zielonej-strefie/paliwa-i-surowce/europa-zastapila-rosyjski-gaz (30.01.2023).
Molo B., Główne kontrowersje wokół budowy gazociągu Nord Stream 2, „Krakowskie Studia Międzynarodowe” 2018, nr 2.
Na Nord Stream znaleziono ślady materiałów wybuchowych, Rzeczpospolita.pl, 18.11.2022, https://www.rp.pl/swiat/art37441001-na-nord-stream-znaleziono-slady-materialow-wybuchowych (23.01.2023).
No, SeaFox was not used by NATO in an attempt to destroy the Nord Stream gas pipeline in 2015, Fakenews.pl, 21.10.2022, https://fakenews.pl/en/politics/no-seafox-was-not-used-by-nato-in-an-attempt-to-destroy-the-nord-stream-gas-pipeline-in-2015 (30.11.2022).
Perzyński M., RAPORT: Kto stoi za wyciekami Nord Stream 1 i Nord Stream 2?, Biznesalert.pl, https://biznesalert.pl/raport-wycieki-metanu-nord-stream-1-nord-stream-2 (30.11.2022).
Rosicki R., Rosicki G., Znaczenie gazociągu Nord Stream dla Polski, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2012, nr 6.
Rozbudowa gazociągu Nord Stream Dokument Informacyjny Projektu(DIP), Marzec 2013.
Sikorski o wysadzeniu Nord Stream: Miały w tym interes trzy kraje, w tym Polska, Gazeta.pl, 23.01.2023, https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114884,29387073,sikorski-o-wysadzeniu-nord-stream-mialy-w-tym-interes-trzy.html (23.01.2023).
Smalley S., Nord Stream pipeline disinformation fits pattern of Russian information warfare, Cyberscoop.com, 30.09.2022, https://www.cyberscoop.com/russian-disinformation-nord-stream (30.11.2022).
Stany Zjednoczone wysadziły Nord Stream? Tak twierdzi uznany dziennikarz śledczy, Money.pl, 8.02.2023, https://www.money.pl/gospodarka/stany-zjednoczone-wysadzily-nord-stream-tak-twierdzi-uznany-dziennikarz-sledczy-6864451700849537a.html, 4.03.2023.
Trela K., "To był duży ładunek". Szwedzka prokuratura podała przyczynę wybuchu na gazociągu Nord Stream, Gazeta.pl, 01.12.2022, https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114881,29209426,gazociag-nord-stream-szwedzka-prokuratura-podala-przyczyne.html (23.12.2022).
Wolf M., Nord Stream. CIA ostrzegała Niemcy przed możliwymi atakami na gazociągi, Wiadomosci.gazeta.pl, 28.09.2022, https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,114881,28961563,nord-stream-cia-ostrzegala-niemcy-przed-mozliwymi-atakami-na.html (28.12.2022).
Wycieki z gazociągów Nord Stream. „Komunikat Gazpromu potwierdza podejrzenia o ataku Rosji”, https://www.money.pl/gospodarka/wycieki-w-gazociagach-nord-stream-komunikat-gazpromu-potwierdza-podejrzenia-o-ataku-rosji-6817185630848641v.html (30.11.2022).
Zacharowa: UE powinna zareagować na słowa Sikorskiego o Nord Stream, Rzeczpospolita, 28.09.2022, https://www.rp.pl/dyplomacja/art37133701-zacharowa-ue-powinna-zareagowac-na-slowa-sikorskiego-o-nord-stream (02.01.2023).
Дзядко T., «Беспрецедентные разрушения» «Северных потоков». Что важно знать, 29.09.2022, https://www.rbc.ru/business/29/09/2022/6332cd609a79472f3ecb83f8 (20.12.2022).
Кому выгоден подрыв «Северных потоков»? Сколько потеряет Россия? А их отремонтируют? И как вообще их взорвали? Все, что известно о самой загадочной диверсии года, Медузa, 30.09.2022, https://meduza.io/feature/2022/09/30/komu-vygoden-podryv-severnyh-potokov-skolko-poteryaet-rossiya-a-ih-otremontiruyut-i-kak-voobsche-ih-vzorvali (22.12.2022).
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Łukasz Wojcieszak
![Creative Commons License](http://i.creativecommons.org/l/by/4.0/88x31.png)
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.