Abstract
This publication presents the phenomenon of shaping “new” personal rights in the context of human rights doctrine. The article starts with a presentation of the concept and regulation of personal rights in Polish law, followed by a discussion of the relationship between human rights and the protection of personal rights, as well as four contemporary trends in shaping “new” personal rights – these include, in particular, increasingly intensive protection of individuality, shaping “new” personal rights protecting relationships, and “new” personal rights resulting from the development of science, technology and the market economy – it should also be considered whether these are merely new ways of violating personal rights already recognised in doctrine and jurisprudence. The discussion concludes with a review of the contemporary phenomenon of attempts to treat interests protected by public law, as well as the interests of individuals related to the satisfaction of civilisational needs, as “new” personal rights.
References
Bosek L. (2015), W sprawie kwalifikacji więzi rodzinnej jako dobra osobistego (uwagi krytyczne na tle aktualnego orzecznictwa sądu Najwyższego), „Forum Prawnicze”, nr 3.
Buchalska J. (2024), „Nowe” dobra osobiste w orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego, „Themis Polska Nova”, nr 1. DOI: https://doi.org/10.15804/tpn2024.1.08
Byndiu O. (2020), Tożsamość narodowa jako dobro osobiste w ujęciu dotychczasowego orzecznictwa, „Palestra”, nr 7–8.
Chrostowska B. (2018), Sharenting – skala i wielowymiarowość zjawiska (nierozważnego) ujawniania przez rodziców informacji o dzieciach w mediach społecznościowych, „Problemy Wczesnej Edukacji”, nr 4. DOI: https://doi.org/10.26881/pwe.2018.43.05
Cisek A. (1989), Dobra osobiste i ich niemajątkowa ochrona w kodeksie cywilnym, Wrocław.
Ciućkowska K. (2024), Sharenting a prywatność dziecka w świecie cyfrowym. O potrzebie uzupełnienia regulacji dotyczących ochrony prawnej dóbr osobistych dziecka, „Journal od Modern Science”, nr 4.
Cudny Ł., Kryla K. (2011), Kult pamięci osoby zmarłej jako dobro osobiste – glosa – I CSK 346/08, „Monitor Prawniczy”, nr 16.
Dobosz D. (2023), Dobro osobiste – prawa człowieka – dobro wspólne, w: Dobro i interes w prawie, red. A. Sobczyk, Kraków.
Gawlik B. (1985), Ochrona dóbr osobistych. Sens i nonsens koncepcji tzw. praw podmiotowych osobistych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej”, nr 4.
Giesen B., Wojnicka E. (2017), Autorskie prawa osobiste, w: Prawo autorskie. System Prawa Prywatnego, red. J. Barta, tom 13, Warszawa.
Grzeszak T. (2017), Dobro osobiste jako dobro zindywidualizowane, w: Experientia docet. Księga jubileuszowa ofiarowana Pani Profesor Elżbiecie Traple, red. P. Kostański, T. Targosz, P. Podrecki, Warszawa.
Grzeszak T. (2019), Zdrada małżeńska a naruszenie dóbr osobistych w orzecznictwie sądu Najwyższego, „Monitor Prawniczy”, nr 11.
Grzybowski S. (1957), Ochrona dóbr osobistych według przepisów ogólnych prawa cywilnego, Warszawa.
Jędrysiak P. (2018), Odpowiedzialność za naruszenie dóbr osobistych osób nieletnich z wykorzystaniem portali społecznościowych w ramach parental trollingu, „Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego”, nr 23. DOI: https://doi.org/10.31261/PPPM.2018.23.04
Karpus K. (2024), „Zazielenianie” prawa cywilnego – ochrona dóbr osobistych a zielony konstytucjonalizm i prawa środowiskowe, „Prawne Problemy Górnictwa i Ochrony Środowiska”, nr 1. DOI: https://doi.org/10.31261/PPGOS.2024.01.05
Kopff A. (1972), Koncepcja praw do intymności i do prywatności życia osobistego. Zagadnienia konstrukcyjne, „Studia Cywilistyczne”, t. XX.
Koppf A. (1982), Ochrona sfery życia prywatnego jednostki w świetle doktryny i orzecznictwa, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego Prace Prawnicze”, nr 100.
Kożuch M. (2020), Ochrona dóbr osobistych na płaszczyźnie międzynarodowej, w: Dobra osobiste i ich ochrona. Komentarz, red. M. Romańska, Warszawa.
Księżak P. (2014), w: Kodeks cywilny. Komentarz. część ogólna, red. M. Pyziak-Szafnicka, P. Księżak, Warszawa.
Kurosz K. (2016), Samorealizacja osoby ludzkiej jako element definicji dóbr osobistych Zbigniewa Radwańskiego. Uwagi na temat ochrony dóbr osobistych w świetle koncepcji psychologicznej Abrahama Maslowa, „Kwartalnik Prawa Prywatnego”, z. 3.
Lackoroński B. (2019), Kontrowersje wokół ustalania odpowiedzialności z tytułu naruszenia więzi rodzinnych jako dobra osobistego, „Studia Prawnoustrojowe”, nr 46. DOI: https://doi.org/10.31648/sp.5329
Lamik W. (2017), Integralność (wolność) seksualna jako dobro osobiste i jej ochrona w prawie cywilnym, „Przegląd Radcowski”, nr 14.
Limbach J. (1999), Promieniowanie” konstytucji na prawo prywatne, „Kwartalnik Prawa Prywatnego”, nr 3.
Łolik M. (2018), Więź rodzinna jako dobro osobiste. glosa do wyroku SN z dnia 10 lutego 2017 r., V CSK 291/16, „Przegląd Sądowy”, nr 5.
Machnikowski P. (2023), w: Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Warszawa.
Majer A. (2025), Zjawisko sharentingu jako źródło refleksji nad zakresem władzy rodzicielskiej a koniecznością ochrony wizerunku dziecka, „Forum Prawnicze”, nr 2(86).
Matuszewski K. (2012), Pamięć i kult osób zmarłych jako autonomiczne dobro osobiste, „Monitor Prawniczy”, nr 20.
Matys J. (2009), Cywilnoprawna ochrona dóbr osobistych w świetle założeń Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, „Administracja Publiczna. Studia Krajowe i Międzynarodowe”, nr 2(14).
Michałowska K. (2017), Niemajątkowe wartości życia rodzinnego w polskim prawie cywilnym, Warszawa.
Nesterowicz M. (2019), Zadośćuczynienie pieniężne i odszkodowanie za śmierć lub uszkodzenie psa „rodzinnego” na skutek czynu niedozwolonego (w świetle orzecznictwa), „Przegląd Sądowy”, nr 5.
Nowakowski T. (2021), Więź rodzinna jako dobro osobiste – uwagi na tle krytycznych wypowiedzi doktryny, „Przegląd Sądowy”, nr 3.
Pałka K. (2017), Kreowanie dóbr osobistych, w: Experientia docet. Księga jubileuszowa ofiarowana Pani Profesor Elżbiecie Traple, red. P. Kostański, T. Targosz, P. Podrecki, Warszawa.
Panowicz-Lipska J. (1975), Majątkowa ochrona dóbr osobistych, Warszawa.
Pazdan M. (2012), Dobra osobiste i ich ochrona, w: Prawo cywilne – część ogólna. System Prawa Prywatnego, red. M. Safjan, tom 1, Warszawa.
Przybyłowicz P. (2024), Sharenting, czyli publikowanie wizerunku dziecka w mediach społecznościowych przez osoby powszechnie znane, „Młoda Palestra”, nr 1.
Radwański Z., Olejniczak M. (2023), Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa.
Rakiewicz F. (2011a), Poczucie tożsamości narodowej jako dobro osobiste w świetle polskiego prawa cywilnego, cz. 1, „Studia Prawa Prywatnego”, nr 2.
Rakiewicz F. (2011b), Poczucie tożsamości narodowej jako dobro osobiste w świetle polskiego prawa cywilnego, cz. 2, „Studia Prawa Prywatnego”, nr 3.
Rakiewicz F. (2012), Poczucie tożsamości narodowej jako dobro osobiste w świetle polskiego prawa cywilnego, cz. 3, „Studia Prawa Prywatnego”, nr 1.
Regan J. (2024), w: Kodeks cywilny. Komentarz, red. M. Załucki, Warszawa.
Reps M. (2023), Prawo dziecka do poszanowania wizerunku a zjawisko sharentingu, „Ars Iuridica”, nr 2.
Romańska M. (2017), Stan cywilny czy tożsamość jako dobro osobiste, w: Experientia docet. Księga jubileuszowa ofiarowana Pani Profesor Elżbiecie Traple, red. P. Kostański, T. Targosz, P. Podrecki, Warszawa.
Safjan M. (1993), Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 22 marca 1991 roku, III CRN 28/91, „Przegląd Sądowy”, nr 2.
Safjan M. (2002), Refleksje wokół konstytucyjnych uwarunkowań rozwoju ochrony dóbr osobistych, „Kwartalnik Prawa Prywatnego”, z. 1.
Sieńczyło-Chlabicz J. (2013), Dopuszczalność pośmiertnej ochrony prawa do wizerunku, w: Oblicza prawa cywilnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Janowi Błeszyńskiemu, red. K. Szczepanowska-Kozłowska, Warszawa.
Sokołowski T. (2014), Dobro osobiste w postaci herbu rodowego w polskim prawie cywilnym, „Rejent”, nr 6.
Strugała R. (2021), W oczekiwaniu na uchwałę połączonych Izb SN, czyli o podstawach prawnych i granicach ochrony dobra osobistego w postaci „więzi rodzinnej”, „Monitor Prawniczy”, nr 1.
Sut P. (2002), Wieloaspektowość godności, praw człowieka i dóbr osobistych (uwagi na tle regulacji ochrony danych osobowych), w: Prawoznawstwo a praktyka stosowania prawa, red Z. Tobor, Katowice.
Szpunar A. (1978), Ochrona prawna kultu osoby zmarłej, „Palestra”, nr 8.
Szpunar A. (1979), Ochrona dóbr osobistych, Warszawa.
Szpunar A. (1984), O ochronie pamięci osoby zmarłej, „Palestra”, nr 7–8.
Szymańska vel Szymanek P. ( 2019), Więź rodzinna w orzecznictwie sądu Najwyższego, „Studia Prawnoustrojowe”, nr 45. DOI: https://doi.org/10.31648/sp.5244
Tokarz A. (2011), Zdrada małżeńska. Zadośćuczynienie za zerwanie więzi rodzinnych, „Przegląd Sądowy”, nr 4.
Wild M. (2009), Wykonanie zobowiązania a ochrona dóbr osobistych, Warszawa.
Wojciechowska A. (1994), Czy autorskie dobra osobiste są dobrami osobistymi prawa cywilnego?, „Kwartalnik Prawa Prywatnego”, z. 3.
Wojcieszak-John A. (2023), Płeć człowieka jako dobro osobiste, „Consilium Iuridicum”, wydanie specjalne. DOI: https://doi.org/10.52097/ci.8494
License
Copyright (c) 2025 Maria Rożnowska

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
