Keywords
sustainable development
regional policy
Civic Platform
Law and Justice
How to Cite
Abstract
The article analyzes key issues related to the polarization-diffusion model of social and economic development. It compares this model with the concept of sustainable development and examines their impact on the economic development of the country. The authors aimed to determine whether, in such a highly polarized political environment, it is possible to create a common cross-party, long-term economic development strategy. The goal of that strategy is to remain stable despite changes in political leadership. However, this seems challenging due to the fact that supporters of the polarization-diffusion system dominate in larger centers of western Poland and large cities, much like the voters of Civic Platform (PO RP). In contrast, opponents of the system dominate smaller towns and rural areas, aligning with supporters of Law and Justice. Given that these two major political parties advocate for opposing models of economic development, it appears unlikely that Civic Platform and Law and Justice will agree on a unified plan for state economic development across party lines.
References
Adamowicz P. (2009), Metropolie w polaryzacyjno-dyfuzyjnym systemu rozwoju Polski i Europy, „Wolność i Solidarność”, no. 19.
Bazylińska-Nagler J. (2022), Integracja wymogów ochrony środowiska w unijnej współpracy rozwojowej, „Europejski Przegląd Sądowy”, no. 9.
Bochniarz P., Boni M., Bukowski M., Durka E., Duszczyk M., Grabowski M., Herbst M., Kaczmarczyk P., Kołucka-Żuk L., Michałowski J., Milczarek-Andrzejewska D., Poznańska D., Rymaszewski P., Tarkowski A., Walewski M., Wojnarowski J. (2009), Polska 2030. Wyzwania rozwojowe, ed. M. Boni, Warsaw.
Budner W., Gorynia M. (2021), Czy pandemia zmieni nam miasta i regiony?, „Obserwator finansowy”, www.obserwatorfinansowy.pl, 8.06.2021.
Bukowski A., Piotrowski M., Thlon M., Marciniak-Piotrowska M., Kowalczyk A., Grudzień K., Siewiera K., Wróblewski J., Stawiarz R., Maj M. (2019), Diagnoza problemu depopulacji oraz trendów wynikających z prognoz ludnościowych w województwie opolskim. Przegląd, programów, działań i instrumentów realizowanych na poziomach: lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim, mających na celu przeciwdziałanie depopulacji. Raport cząstkowy I, Warsaw–Kielce.
Chmielarz-Grochal A., Sułkowski J. (2021), O potrzebie świadomej konstytucjonalizacji statusu zwierząt, „Państwo i Prawo”, no. 9.
Chmieliński P., Dudek M., Krawat-Woźniak B., Wrzochalska A. (2017), Zintegrowany rozwój lokalny w kontekście zmian w relacjach wiejsko-miejskich, Warsaw.
Churski P. (2014), System polaryzacyjno-dyfuzyjny w przemianach polityki spójności – konsekwencje dla ukierunkowania polityki rozwoju, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna”, no. 25. DOI: https://doi.org/10.14746/rrpr.2014.25.02
Cudo M. (2019), Rozwój gospodarczy najmniejszych miast w województwie zachodniopomorskim, „Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna”, no. 45. DOI: https://doi.org/10.14746/rrpr.2019.45.05
Czerwińska-Koral K. (2020), Podstawy prawne i realizacja zasady zrównoważonego rozwoju w Polsce na przykładzie Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, „Roczniki Administracji i Prawa”, no. 4.
Dahlke P. (2017), Samorząd terytorialny w procesie kształtowania rozwoju gospodarczego regionu na przykładzie województwa wielkopolskiego, Piła.
Dobrowolski G. (2023), Sozologia w kształtowaniu prawnych instrumentów ochrony środowiska, „Roczniki Administracji i Prawa”, no. 3.
Dorosz-Kruczyński J. (2022), Rządowe fundusze celowe a samodzielność jednostek samorządu terytorialnego w latach 2018–2021, „Samorząd Terytorialny”, no. 11.
Dorosz-Kruczyński J., Gerwatowska M. (2023), Sprawne karanie za zanieczyszczenie powietrza jako instrument poprawy jakości życia – uwagi na tle karania za naruszenie przepisów „uchwały antysmogowej”, „Samorząd Terytorialny”, no. 4.
Heywood A. (2008), Ideologie polityczne. Wprowadzenie, Warsaw.
https://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/zapomniane-bledy-donalda-tuska-newsletter/x9qm7tf, 4.09.2023.
https://www.kartografia-ekstremalna.pl/p/tryumf-modelu-polaryzacyjno-dyfuzyjnego, 28.03.2024.
https://www.newsweek.pl/polska/czy-akcja-polska-jest-jedna-pis-rozpoczyna-kampanie-wyborcza/zvczc5m, 4.09.2023.
https://www.newsweek.pl/polska/j-kaczynski-odgrzewa-podzial-polski-na-solidarna-i-liberalna/bvg0ghc, 4.09.2023.
https://www.newsweek.pl/polska/kaczynski-chce-utworzyc-wojewodztwo-srodkowopomorskie/h5yqwl9, 4.09.2023.
https://www.tvp.info/44783958/wies-i-male-miasta-glosowaly-na-pis-najwieksze-miasta-wybraly-ko, 4.09.2023.
https://wpolityce.pl/polityka/643697-premier-polaryzacyjno-dyfuzyjny-model-podzielil-nasz-kraj, 28.03.2024.
Interpelacja nr 4198 z 25 kwietnia 2012 r. do prezesa Rady Ministrów w sprawie dokumentu „Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju” i systemu polaryzacyjno-dyfuzyjnego rozwoju Polski.
Iwańska B. (2017), Ochrona powietrza w systemie prawa ochrony środowiska, „Europejski Przegląd Sądowy”, no. 7.
Janikowska-Kiśluk A. (2019), Rola partnerstw terytorialnych w stymulowaniu rozwoju lokalnego, Olsztyn.
Jańczuk L. (2013), Determinanty rozwoju społeczno-gospodarczego regionów w Polsce, „Roczniki Nauk Społecznych”, no. 1.
Kaczmarek F. (2021), Pozycja polityki rozwojowej w pracach Parlamentu Europejskiego, „Przegląd Sejmowy”, no. 2. DOI: https://doi.org/10.31268/PS.2021.17
Kornberger-Sokołowska E. (2020), O potrzebie instytucjonalnego wzmocnienia idei samorządności – aspekt finansowo-prawny, „Samorząd Terytorialny”, no. 4.
Krawczyk J. (2019), Postulat deglomeracji administracji publicznej – kilka uwag natury prawnoadministracyjnej i konstytucyjnej, „Przegląd Prawa Publicznego”, no. 12.
Krystek J. (2023), Korelacja postanowień miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego z celami ochrony środowiska dla obszaru Natura 2000 – studium przypadku, „Samorząd Terytorialny”, no. 3.
Kudłacz M. (2013), Analiza potencjału gospodarczego małych miast położonych w strefie funkcjonalnego wpływu ośrodków metropolitalnych w Polsce, „Studia Ekonomiczne/Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach”, no. 144.
Kulesza M. (2023), Rozwój regionalny. Zagadnienia instytucjonalne, „Samorząd Terytorialny”, no. 1–2.
Kuźnk F. (2015), Miejskie obszary funkcjonalne a polityka miejska, „Studia Ekonomiczne”, no. 250.
Łyszkowski M. (2022), Wspieranie zrównoważonej konsumpcji jako obowiązek władz publicznych (uwagi na tle art. 74 ust. 4 Konstytucji), „Państwo i Prawo”, no. 4.
Maj P. (2014), Uwarunkowania rywalizacji politycznej Platformy Obywatelskiej RP i Prawa i Sprawiedliwości, „Polityka i Społeczeństwo”, no. 3.
Malisiewicz E. (2011), Dylematy zagospodarowania przestrzennego kraju w kontekście spójności terytorialnej, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, no. 20.
Malkowski A. (2015), Koncepcje rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów przygranicznych, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, no. 402. DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2015.402.20
Mises v. L. (2011), Ludzkie działanie. Traktat o ekonomii, Warsaw.
Mroczkowski P. (2023), Ustanowienie parku krajobrazowego – przypadek Parku Krajobrazowego «Góry Łosiowe», „Samorząd Terytorialny”, no. 7–8.
Piętak Ł. (2016), Zrównoważony wzrost gospodarczy w teoriach i systemach wzrostu i rozwoju gospodarczego, „Gospodarka w Praktyce i Teorii”, no. 2. DOI: https://doi.org/10.18778/1429-3730.43.04
Piontek B. (2020), Specjalne strefy ekonomiczne i ich rozwój w kierunku urzeczywistniania procesów zrównoważenia – ujęcie retrospektywne, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, no. 61. DOI: https://doi.org/10.15584/nsawg.2020.1.15
Pliszka J. (2023), Próba rekonstrukcji koncepcji państwa w Konstytucji RP z 1997 roku, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego”, no. 3.
Poździk R. (2014), Zasady wdrażania funduszy unijnych w latach 2014–2020, „Europejski Przegląd Sądowy”, no. 12.
Pułło A. (2015), Idea solidarności w systemie zasad konstytucyjnych, „Gdańskie Studia Prawnicze”, no. 1.
Pyć D. (2011), Zrównoważony rozwój jako cel polityki współpracy na rzecz rozwoju w Unii Europejskiej, „Gdańskie Studia Prawnicze”, no. 1.
Radło M., Szczech-Pietkiewicz E., Napiórkowski T. (2020), Dobrobyt, wzrost gospodarczy i ich nierównomierność w regionie: wybrane systemu, mechanizmy i orientacje polityki rozwojowej, Warsaw. DOI: https://doi.org/10.33119/978-83-8030-402-4.2020
Rakoczy B. (2021), Elastyczność zasady zrównoważonego rozwoju w kontekście adaptacji do zmian klimatu, „Gdańskie Studia Prawnicze”, no. 3. DOI: https://doi.org/10.26881/gsp.2021.3.02
Rakowska J. (2011), Praktyczne znaczenie zastosowania wyrównawczego lub polaryzacyjno-dyfuzyjnego systemu rozwoju regionalnego dla obszarów wiejskich w Polsce po 2013 roku, „Wieś Jutra”, no. 11–12.
Rawls J. (2013), Teoria sprawiedliwości, Warsaw.
Robel J. (2023), Partycypacja społeczności lokalnych w kreowaniu strategii rozwoju gospodarczego w świetle standardów Rady Europy, „Samorząd Terytorialny”, no. 5.
Rynio D., Zakrzewska-Półtorak A. (2023), Opłata miejscowa i uzdrowiskowa jako źródło dochodów lokalnych – analiza wysokości stawek na wybranych przykładach, „Finanse Komunalne”, no. 1.
Smętkowski M. (2015), Konwergencja gospodarcza i formy dyfuzji rozwoju w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, „Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy”, no. 8.
Sołtys B. (2022), Głos za ideą nowego kodeksu handlowego, „Przegląd Prawa Handlowego”, no. 11.
Sprawozdanie Stenograficzne z 18. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 11 maja 2016 r. (pierwszy dzień obrad), Warsaw 2016.
Strzała K. (2023), Konflikt i kryzysy oraz ich wpływ na tendencje legislacyjne obciążające budżet państwa, „Przegląd Prawa Publicznego”, no. 11.
Szafranek E. (2017), Miejskie obszary funkcjonalne a kształtowanie spójności terytorialnej, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, no. 467. DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2017.467.10
Szmyt A. (2015), Projekt ustawy o zmianie Konstytucji RP w zakresie ochrony lasów państwowych, „Przegląd Sejmowy”, no. 3.
Szymańska M. (2016), Zasada zrównoważonego rozwoju rolnictwa w świetle uregulowań gałęzi prawa i polityki rolnej, „Studia Iuridica Lubliniensia”, no. 1.
Wieczerzak J. (2021), Wykorzystanie potencjałów rozwojowych obszaru metropolitalnego Gdańsk Gdynia Sopot, Gdańsk.
Wójtowicz-Wróbel A. (2011), Małe miasto jako obszar strategicznej inwestycji, „Czasopismo Techniczne. Architektura”, no. 1-A.
www.pkw.gov.pl, 4.09.2023.
Zarówna M. (2014), System polaryzacyjno-dyfuzyjny w świetle teorii rozwoju niezrównoważonego oraz jego implementacje w XX wieku, „Prace Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości”, no. 4.
Zieliński K. (2011), Regionalne zróżnicowanie płac w Polsce – kierunki zmian, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, no. 863.
License
Copyright (c) 2024 Andrzej Stelmach, Piotr Chrobak, Adam Kurek
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.