Abstract
The work is dedicated to the ways of critically portraying reality in Poland in the weekly „Kaktus” during the Poznań International Fair from 1957 to 1960. The publication emerged during the Polish thaw/Gomułka’s thaw period and was issued in Poznań for four years. The aim of the article was to examine whether the satirical format allowed the authors to use this event to assess the political/economical situation.
References
Alichnowicz K. (2005), Od Kongresu do narady. Dyskusja o satyrze w latach 1948–1953, „Pamiętnik Literacki” XCVI, z. 1.
Askanas S. (1959), Targi Poznańskie po pięciu latach od wznowienia, „Kronika Miasta Poznania” r. 27, nr 2.
„Kaktus” – trzydniówka satyryczna (1987), Poznań.
Aktualności (1958), „Kaktus” nr 24.
Aktualności (1958), „Kaktus” nr 25.
Archiwum WUKPPiW w Poznaniu, Ingerencje dotyczące „Głosu Wielkopolskiego” 1956–1958, Archiwum Państwowe w Poznaniu, sygnatura 31/1211/0/129.
Archiwum WUKPPiW w Poznaniu, Ingerencje dotyczące „Głosu Wielkopolskiego” 1958–1960, Archiwum Państwowe w Poznaniu, sygnatura 31/1211/0/130.
Archiwum WUKPPiW w Poznaniu, Ingerencje dotyczące „Kaktusa” 1957–1960, sygnatura 53/1211/0/132.
Archiwum WUKPPiW w Poznaniu, Materiały dydaktyczno-szkoleniowe 1954–1955, Archiwum Państwowe w Poznaniu, sygnatura 53/1211/0/18.
Błoński J. (2002), Cenzor jako czytelnik, w: J. Błoński, Wszystkie sztuki Sławomira Mrożka, Kraków.
Brzeski J. (1947), Próba analizy wyników, „Głos Wielkopolski” z 15 maja.
Czubiński A. (1996), Międzynarodowe Targi Poznańskie w okresie powojennym (1945–1996), „Kronika Miasta Poznania”, nr 2, r. 64.
Degler W. (1957), Przetargowe obroty, „Kaktus”, nr 15.
Degler W. (1958), 70-te MTP, „Kaktus”, nr 24.
Derwich H. (1960), Rysunek, „Kaktus”, nr 25.
Derwich M. (2021), Lech Konopiński – liryczny satyryk, „Poradnik bibliograficzno-metodyczny” nr 2(213), Poznań.
Derwich-Pawela M. (1988), Kolce i szpilki „Kaktusa”, „Nurt”, nr 7.
Fotografia nieopisana (1959), „Kaktus”, nr 24.
Gardocki W. (2024), „Ironia tracąca defetyzmem” a „społeczne zadania satyry”. Recenzje cenzorskie zbioru felietonów Władysława Smólskiego z 1948 roku, „Prace Flilogiczne. Literaturoznawstwo”, 14(17). DOI: https://doi.org/10.32798/pflit.952
Gaworek S. (1948), Społeczne zadania satyry, „Przekrój”, nr 190.
Górski J. (1957), Zagadnienia prawno-organizacyjne Targów Poznańskich, „Kronika Miasta Poznania”, r. 25, nr 1–2.
Grzymała Z. (2011), Prywatyzacja czy komunalizacja Międzynarodowych Targów Poznańskich – o przyszły kształt poznańskiej przestrzeni w Polsce i Europie, w: Znaczenie targów dla rozwoju gospodarczego kraju, pod red. H. Mruka, Poznań.
j.p. (1958), Kaktus radzi, „Kaktus”, nr 24.
KIWI (1958), Zmiana, „Kaktus,” nr 25.
KIWI (1958b), Mechanizacja, „Kaktus”, nr 25.
KIWI (1958c), Okazja, „Kaktus”, nr 25.
Konopiński L. (1957), Duma, „Kaktus”, nr 15.
Konopiński L. (2005), Korzenie i kolce „Kaktusa”, „Kronika Miasta Poznania”, nr 3, Poznań.
Korzeniewski J. (1973), Targi bez kompleksów, „Głos Wielkopolski” z 30 września/1 października.
Kosiński K. (2009), Prostytucja w PRL, „Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały”, nr IX, Warszawa.
Krakowski A. (1957), Rysunek, „Kaktus”, nr 16.
Krakowski A. (1958), Rysunek, „Kaktus”, nr 23.
Krakowski A. (1958), Stoisko handlu detalicznego, „Kaktus”, nr 24.
Krokowski S. (1957), Moje miasto, „Kaktus”, nr 14.
Kronika „Głosu Wielkopolskiego” tom 2 (1956–1965), archiwum autora.
Krzymiński A. (1957), Targi Poznańskie na tle innych imprez targowych w świecie, „Kronika Miasta Poznania”, r. 25, nr 1–2.
Łuczak L. (1958), Rysunek, „Kaktus”, nr 23.
Matusik P. (1996), Od „Wystawy wzorów” do MTP. Targi Poznańskie w II Rzeczypospolitej, „Kronika Miasta Poznania”, nr 2, r. 64.
MIK (1957), Vademecum, „Kaktus”, nr 14.
MIK (1957), Z zagadnień postępu technicznego, „Kaktus”, nr 14.
MIK (1957b), Fermęty – kącik humoru, „Kaktus”, nr 14.
Mikołajczak J. (1965), Perypetie pani Satyry, „Głos Wielkopolski” nr 68 z 21/22 marca.
Mikołajczak J. (1987), Gdy kłuły kolce „Kaktusa”, „Głos Wielkopolski”, nr 56 z 7/8 marca.
Mikołajczak J. (1995), Dzieje śmiechu w prasie wielkopolskiej cz. II (po 1945 r.), w: Z dziejów prasy wielkopolskiej, pod red. M. Kosmana, Poznań.
Mikołajczak J. (1999), Od „Kukułki” do „Kaktusa”. Co śmieszyło i bawiło mieszkańców Poznania?, „Kronika Miasta Poznania”, nr 3, Poznań.
Mrowiński S. (1957), Rysunek, „Kaktus”, nr 15.
Mrowiński S. (1958a), Rysunek, „Kaktus”, nr 25.
Mrowiński S. (1958b), Rysunek, „Kaktus”, nr 25.
Nerwiński C. (1958), Rysunek, „Kaktus”, nr 24.
Ogłoszenie PTT-K (1957), „Kaktus”, nr 14.
Piechocki M. (2012), „Głos Wielkopolski” wobec przeobrażeń społeczno-politycznych w latach 1945–1989, Poznań.
Przybysz J. (1958), Reportaż z placu budowy, „Kaktus”, nr 24.
Przybysz J. (1959), „Kaktus”, nr 24.
PWN, Słownik języka polskiego, hasło: pinda, https://sjp.pwn.pl/slowniki/pinda.html, 26.08.2024.
Reklama hulajnogi (1957), „Kaktus”, nr 14.
Reklama salonu radiowego (1957), „Kaktus”, nr 14.
Rosik E. (1957), Rysunek, „Kaktus”, nr 15.
Scisłowski W. (1957), Apel, „Kaktus”, nr 14.
Scisłowski W. (1957b), Omyłka, „Kaktus”, nr 15.
Scisłowski W. (1958), Przez dwa tygodnie…, „Kaktus”, nr 24.
Sroka S. (1948), Gospodarcze i polityczne znaczenie Międzynarodowych Targów Poznańskich, „Głos Wielkopolski” z 25 kwietnia 1948 roku.
Susicki L. (1957), Rysunek, „Kaktus”, nr 14.
Świąć J. (1960), Wędrówki, „Kaktus”, nr 26.
Wirus&Kolec (1957), „Kaktus” nr 14.
Wiśniewska-Grabarczyk A. (2022), Kaktus in statu nascendi. Włodzimierz Scisłowski i satyryczne pismo „Kaktus” w dokumentach cenzorskich Polski Ludowej (cz. 1, Wprowadzenie), „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”, nr 1.
Wiśniewska-Grabarczyk A. (2022), Kaktus in statu nascendi. Włodzimierz Scisłowski i satyryczne pismo „Kaktus” w dokumentach cenzorskich Polski Ludowej (cz. 1. Ingerencje cenzorskie), „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” nr 1.
Woźniak-Wieczorek A. (2015), Problematyka restytucji na przykładzie rozproszenia kolekcji gołuchowskiej, „Santander Art and Culture Ław Review”, nr 1, https://ejournals.eu/czasopismo/saaclr/artykul/problematyka-restytucji-na-przykladzie-rozproszenia-kolekcji-goluchowskiej.
Wysocka B. (1990), Kultura literacka Wielkopolski w latach 1919–1939, Poznań.
Zet-Zet (1957), Wywiad z p. Louisem de Bonton, „Kaktus”, nr 14.
Zet-Zet (1957b), Potargowe sugestie, „Kaktus”, nr 15.
Zet-Zet (1957c), Targowa rozmowa, „Kaktus” nr, 15.
Ziółkowski J. (1955), Międzynarodowe Targi Poznańskie w przeszłości i obecnie, „Przegląd Zachodni”, nr 5–6.
Ziółkowski J. (1956), Uczestnictwo Niemieckiej Republiki Federalnej w Targach Poznańskich na tle rozwoju polsko-niemieckich stosunków handlowych, „Przegląd Zachodni”, nr 9–10.
License
Copyright (c) 2025 Marcin Piechocki
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.