Abstract
This article evaluates the potential of agricultural energy islands to enhance energy security and diversify incomes in rural areas. The methodology includes analysis of survey data and a SWOT analysis of key barriers and drivers. We assume that integrating local renewable installations (solar PV, wind, biogas, bioethanol) within farmer cooperatives improves local energy resilience and generates additional income. Preliminary results show that locally produced renewable energy significantly increases rural self-sufficiency, reduces dependence on imported fuels, and creates new income streams (e.g., from the sale of electricity, heat and digestate). The cooperative model enables joint investment and profit-sharing, facilitating renewable energy projects in rural communities.
References
ARiMR 2024a, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, 9.01.2024, Inwestycje w gospodarstwach rolnych w zakresie OZE i poprawy efektywności energetycznej – zapowiedź naboru w trzech obszarach, https://www.gov.pl/web/arimr/inwestycje-w-gospodarstwach-rolnych-w-zakresie-oze-i-poprawy-efektywnosci-energetycznej--zapowiedz-naboru-w-trzech-obszarach, 17.07.2025.
ARiMR 2024b, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, 19.02.2024, Inwestycje w OZE i poprawę efektywności energetycznej gospodarstw – czas na wnioski do 23 lutego, https://www.gov.pl/web/arimr/inwestycje-w-oze-i-poprawe-efektywnosci-energetycznej-gospodarstw--czas-na-wnioski-do-23-lutego2, 17.07.2025.
Chowaniak W. (2025), Spółdzielnie energetyczne, szanse i zagrożenia dla samorządów, Krajowa Izba Gospodarcza Społeczności Energetycznej, 26.03.2025, Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, https://wfosigw.katowice.pl/wp-content/uploads/2025/03/3.-KIGSE-Szanse-i-zagrozenia-dla-samorzadow-1.pdf, 1.08.2025.
Come (2022), Come RES, Factsheet #02: Municipalities and renewable energy communities – a perfect match, 04.2022, https://come-res.eu/fileadmin/user_upload/Resources/Factsheets_policybriefs/COME-RES-factsheet-2-ENG.pdf, 17.07.2025.
Communities (2022), Communities for RES – Energy Communities in Central Eastern Europe, 31.08.2022, https://caneurope.org/cee-energy-communities/, 16.07.2025.
Ginalski Z. (2010), Substraty dla biogazowni rolniczych, Centrum Doradztwa Rolniczego Oddział w Radomiu, https://cdr.gov.pl/pol/OZE/substraty.pdf, 17.07.2025.
Igliński B., Buczkowski R., Cichosz M. (2015), Biogazownie rolnicze w Polsce – stan aktualny, potencjał, analiza SWOT, „Rynek Energii”, (6), s. 6–9, https://www.cire.pl/pliki/2/14iglinskiumkrg15.pdf, 17.07.2025.
Kopytowski P. (2024), Spółdzielnie energetyczne jako szansa na rozwój obszarów wiejskich 18.09.2024, Graś i Wspólnicy, Kancelaria Prawna, https://kglegal.pl/spoldzielnie-energetyczne-jako-szansa-na-rozwoj-obszarow-wiejskich/, 17.07.2025.
Kostecka Jurczyk M., Struś M., Marak D. (2024), The Role of Energy Cooperatives in Ensuring the Energy and Economic Security of Polish Municipalities, “Energies”, 17(13), 3082.
Kostecka-Jurczyk M., Struś M., Marak K. (2024), The Role of Energy Cooperatives in Ensuring the Energy and Economic Security of Polish Municipalities, 22.06.2024, „Energies”, 17(13), 3082, https://www.mdpi.com/1996-1073/17/13/3082, 17.07.2025. DOI: https://doi.org/10.3390/en17133082
Koźmiński A. (2025), Rolnicze wyspy energetyczne jako model bezpieczeństwa lokalnego.
KOWR, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, Cykl szkoleń dotyczących zakładania i funkcjonowania spółdzielni energetycznych na terenach gmin wiejskich i miejsko-wiejskich, https://www.gov.pl/web/kowr/cykl-szkolen-dotyczacych-zakladania-i-funkcjonowania-spoldzielni-energetycznych-na-terenach-gmin-wiejskich-i-miejskowiejskich, 18.072025.
Łukomska A., Pulka J., Broński M. i in. (2024), Demand-Driven Biogas Plants in Poland – Potential and Growth Perspectives, „Journal Ecological Engineering”, 25(11), s. 236–248. DOI: https://doi.org/10.12911/22998993/193262
MKiŚ (2025a), Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Miliard złotych na rolnicze biogazownie i OZE na wsi, 3.02.2025, https://www.gov.pl/web/klimat/miliard-zlotych-na-rolnicze-biogazownie-i-oze-na-wsi, 17.07.2025.
MKiŚ (2025b), Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Ponad 700 mln zł z KPO na zieloną energię dla społeczności lokalnych, 18.06.2025, https://www.gov.pl/web/klimat/ponad-700-mln-zl-z-kpo-na-zielona-energie-dla-spolecznosci-lokalnych, 17.07.2025.
MRiRW (2023), Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Stabilna i lokalna energia ważnym elementem rozwoju obszarów wiejskich, 6.03.2023, https://www.gov.pl/web/rolnictwo/stabilna-i-lokalna-energia-waznym-elementem-rozwoju-obszarow-wiejskich, 17.07.2025.
MRiRW (2025), Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Nowy nabór wniosków w ramach programu Energia dla wsi, 15.01.2025, https://www.gov.pl/web/rolnictwo/nowy-nabor-wnioskow-w-ramach-programu-energia-dla-wsi, 17.07.2025.
PCz (2023), Politechnika Częstochowska, Wybrane metody analizy w procesie zarządzania strategicznego [Skrypt], Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej.
Przygodzka R., Badora A., Krukowski K. i in. (2023), Odnawialne źródła energii w rolnictwie Polski Wschodniej – uwarunkowania rozwoju, red. J. Buczek, M. Oliński, Uniwersytet w Białymstoku, https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/15407/1/Odnawialne_zrodla_energii.pdf, 17.07.2025.
Puett J., Pérez Beltrán I., Clemot A. i in. (2024), One Stop Shops for Energy Communities, Sciences Po Paris 04.2024, https://www.sciencespo.fr/psia/chair-sustainable-development/wp-content/uploads/2024/07/One-Stop-Shops-for-Energy-Communities.pdf, 17.07.2025.
Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, Dz. U. 2021, poz. 610, z późn. zm.
Według 68% ankietowanych biometan stanowi klucz do transformacji energetycznej, PwC Polska, 19.02.2024, https://www.pwc.pl/pl/media/2024/2024-02-20-wedlug-68-procent-ankietowanych-biometan-stanowi-klucz-do-transformacji-energetycznej.html, 16.07.2025.
Wierling A., Schwanitz V. J., Zeiß J. P. i in. (2018), Statistical evidence on the role of energy cooperatives for the energy transition in European countries, 18.08.2018, „Sustainability”, 10(9), 3339. DOI: https://doi.org/10.3390/su10093339
Woźniak M., Saj B. (2018), Odnawialne źródła energii w badaniach ankietowych mieszkańców województwa podkarpackiego, „Zeszyty Naukowe IGSMiE PAN”, nr 107, s. 61–80, https://journals.pan.pl/Content/107925/PDF/wozniak-saj.pdf, 17.07.2025.
License
Copyright (c) 2025 Aleksander Koźmiński

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
