Słowa kluczowe
imigranci
Inny
Obcy
procesy integracyjne
Jak cytować
Abstrakt
Celem artykułu jest scharakteryzowanie źródeł konfliktów i napięć społecznych, związanych z obecnością mniejszości muzułmańskiej w Europie. Realizacji tego celu służyć będzie przyjęcie strategii transdyscyplinarnej, umożliwiającej porównanie wyników badań powstających na gruncie studiów politologicznych i socjologicznych, z pracami kulturoznawczo-antropologicznymi. Ujęcie takie pozwala na sformułowanie nowych rozpoznań. Z jednej strony, umożliwia opisanie głównych strategii integracyjnych dotyczących mniejszości muzułmańskiej w Europie i pokazuje ich niewystarczalność oraz nieskuteczność. Z drugiej przypomina, że problematyka migracyjna i etniczna zakorzeniają się w refleksji teoretycznej, poprzedzającej analizowane w badaniach empirycznych zjawiska. Zwraca ponadto uwagę na ukryte mechanizmy decydujące o skłonnościach do etnicznej izolacji, a także opisuje procesy kulturowe, które mogą przyczynić się do przemodelowania relacji między imigrantami muzułmańskimi i ich społecznym otoczeniem.
Bibliografia
Adamczyk M. (2013), Wprowadzenie do teorii kapitału społecznego, Lublin.
Allardt A. (1984), What Constitutes a Language Minority?, “Journal of Multilingual and Multicultural Development”, no. 5 (3–4), pp. 195–205. DOI: https://doi.org/10.1080/01434632.1984.9994151
Al-Qardhawi (1990), Movement in The Coming Phase, See Priorities of The Islamic Movement in The Coming Phase – Yusof Al-Qardhawi (muni.cz), access: 15.08.2023.
Anklam E. (2007), Net Work. A Practical Guide to Creating and Sustaining Networks at Work and in the World, Oxford. DOI: https://doi.org/10.4324/9780080479637
Armour R. (2004), Islam, Chrześcijaństwo i Zachód. Burzliwe dzieje wzajemnych relacji, transl. I. Nowicka, Kraków; For more, see: https://histmag.org/Europa-wieku-oswiecenia-a-swiat-islamu-6182.
Aureli P. W. (2011), The Possibility of an Absolut Architecture, Boston.
Barcik J. (2008), Europejska polityka bezpieczeństwa i obrony. Aspekty prawne i polityczne, Bydgoszcz.
Bauman Z. (1993), Moralność bez etyki, Warsaw.
Beck U., Beck-Gernsheim E. (2001), Individualization. Institutionalized Individualism and its Social and Political Consequences, London. DOI: https://doi.org/10.4135/9781446218693
Beck U. (2002), Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, tłum. S. Cieśla, Warsaw.
Bell D. (1973), The Coming of Post- Industrial Society, New York.
Białas J. (2015), Górczyńska M., Jaźwińska M, Łysienia M., Ostaszewska-Żuk E., Witko D., Powroty, Helsińka Fundacja Praw Człowieka.
Boski P. (2009), Kulturowe ramy zachowań społecznych, Warsaw.
Bourdieu P. (1991), Language and Symbolic Power, Cambridge.
Bourdieu P. (1986), The forms of capital, in: Handbook of Theory and Research for Sociology of Education, ed. J. G. Richardson, New York, pp. 241–258.
Buchowski M. (2006), Social thought & commentary: the specter of Orientalism in Europe: from exotic other to stigmatized brother, “Anthropological Quarterly”, vol. 79 (3), pp. 463–482. DOI: https://doi.org/10.1353/anq.2006.0032
Budyta-Budzyńska M. (2010), Socjologia narodu i konfliktów etnicznych, Warsaw.
Burszta W. (1998), Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacji, Poznań.
Buzan B. (2016), People, States and Fear: An Agenda For International Security Studies in the Post-Cold War Era, London.
Cardini F. (2006), Europa a islam. Historia nieporozumienia, transl. B. Bielańska, Kraków.
Castells M. (2013), Sieci oburzenia i nadziei. Ruchy społeczne w erze internetu, transl. O. Siara, Warsaw.
Castells M. (2008), Siła tożsamości, transl. S. Szymański, Warsaw.
Castells M. (2012), Teoria społeczeń stwa sieci, transl. M. Kró l, Krakó w.
Coleman J. (1986), Individual Interests and Collective Action, London.
Czy klęska wielokulturowości (2008), ed. H. Mamzer, Poznań.
Derrida J. (1999), Chora, transl. M. Gołębiewska, Warsaw.
Duff A. S. (2000), Information Society Studies, London.
Duszczyk M., Matuszczyk K. (2016), The Beginning of the End. Will the Migrants Couse the EU to Collapse?, Warsaw.
Erdal R., The rise of Islamophobia in Denmark, See: The rise of Islamophobia in Denmark – The New Federalist, access: 15.08. 2021.
Eriksen T. H. (2013), Etniczność i nacjonalizm, tłum. B. Gutowska-Nowak, Kraków.
Fenton S. (2007), Etniczność , transl. E. Chomicka, Warsaw.
Ferguson N. (2018), The Square and the Tower. Networks and the Struggle for Global Power, London.
Finkielkraut A., Kuisz J. (2014), Do diabła z bezbieczeństem!, „Krytyka Liberalna”, no. 29; Do diabła z bezpieczeństwem! Rozmowa z Alainem Finkielkrautem (kulturaliberalna.pl).
Fleischer M. (2002), Teoria kultury i komunikacji. Systemowe i ewolucyjne podstawy, transl. M. Jaworowski, Wrocław.
Fukujama F. (1997), Zaufanie. Kapitał społeczny a droga do dobrobytu, transl. A. and L. Śliwa, Warsaw.
Geertz C. (2003), Zastane światło. Antropologiczne refleksje na tematy filozoficzne, transl. Z. Pucek, Kraków.
Gellner E. (1991), Narody i nacjonalizm, transl, T. Hołówka, Warsaw.
Girard R. (1987), Kozioł ofiarny, transl. M. Goszczyńska, Warsaw.
Globalization and “Minority” Cultures. The Role of “Minor” Cultural Groups in Shaping Our Global Future (2014), ed. S. Croisy, Boston.
Gordon M. M. (1975), Toward a General Theory of Racial and Ethnic Group Relations, in: Ethnicity. Theory and Experience, eds. N. Glazer, D. P. Moynihan, Cambridge, pp. 84– 95.
Górska E., Rączkowiak P. A., Gołębiewski F. (2022), Obraz Muzułmanek i Muzułmanów i Islamu w polskich mediach. Raport otwarcia 2022. Obraz muzułmanów, muzułmanek i islamu w polskich mediach. Raport otwarcia z monitoringu mediów: styczeń 2022 (uj.edu.pl), access: 7.08.2023.
Graszewicz M., Lewiński D. (2010), Co to jest społeczeństwo sieciowe i dlaczego ono nie istnieje?, “Nowe Media”, no. 1, pp. 13–21. DOI: https://doi.org/10.12775/NM.2010.001
Gudykunst W. B. (2005), Intercultural Communication Theories, in: Cross-Cultural and Intercultural Communication, ed. W. B. Gudykunst, Sage, pp. 167–189.
Gudykunst W. B., Mody B. (2002), Handbook of international and intercultural communication, Sage.
Hanneman R. A., Riddle M. (2005), Introduction to social network methods, Riverside.
Hańderek J. (2019), Inny, uchodźca – współczesne formy obcości, “Etyka”, no. 1, pp. 125–141. DOI: https://doi.org/10.14394/etyka.1261
Harari Y. N. (2018), Homo deus. Krótka historia jutra, transl. M. Romanek, Kraków. DOI: https://doi.org/10.17104/9783406704024
James O. (2007), Affluenza, London.
Jenkins H., Ito M., Boyd D. (2016), Participatory culture in a networked era. A conversation on youth, learning, commerce, and politics, Cambridge.
Kępiński A. (2002), Lęk, Kraków.
Kita B. (1999), Pasaże transdyscyplinarne, „Kultura Współczesna”, no. 3, pp. 28–35.
Kitler W. (2010), Bezpieczeństwo narodowe. Podstawowe kategorie, dylematy pojęciowe i próba systematyzacji, „Zeszyt Problemowy”, no. 1, pp. 27–35.
Knowledge, Authority and Change in Islamic Society (2021), ed. A. Fromherz, N. Samin, Boston.
Kötter R., Balsiger P. (1999), Interdisciplinarity and Transdisciplinarity. A Constant Challenge To The Sciences, “Issues in Integrative Studies”, no. 17, pp. 87–120.
Kymlicka W. (1995), Multicultural Citizenship, Oxford University Press, Oxford.
Kymlicka W. (2001), Politics in the Vernacular, Oxford. DOI: https://doi.org/10.1093/0199240981.001.0001
Levinas E. (1998), Całość i nieskończoność . Esej o zewnętrzeności, transl. M. Kowalska, foreword B. Skarga, Warsaw.
Marc A. (2009), Delivering Services in Multilultural Society, Washington DC. DOI: https://doi.org/10.1596/978-0-8213-8049-9
McGhee D. (2008), The End of Multiculturalism? Terrorism, Migration and Human Rights, Open University Press.
Mikkensen F. (2019), The Diffusion and Innovation of Muslim Organizations in Denmark, “Journal of Muslim Minority Affairs, June, pp. 1–20.
Mikuła M., Pietruszka-Ortyl A. (2006), Organizacje sieciowe, „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie”, no. 715, pp. 113–130.
Misiuk A. (2013), Rzecz o bezpieczeństwie – geneza, istota i rozwój, „e-Politikon”, no. 6, pp. 9–23.
Mittelstrass J. (2005), Methodische Transdisziplinarität, “Technologiefolgenabschätzung – Theorie und Praxis”, no. 2 (14), pp. 18–23. DOI: https://doi.org/10.14512/tatup.14.2.18
Mittelstrass J. (2002), Transdisciplinarity – New Structures in Science, in: Innovative Structues in Basic Research, ed. Max-Planck-Gesellschaft (Ringberg-Symposium October 4–7, 2000), München, pp. 43–54;
Mittelstrass J. (2011), On Transdisciplinarity, “Trames”, no. 4, pp. 329–338. DOI: https://doi.org/10.3176/tr.2011.4.01
Modern Governance. New Government-Society Interactions (1993), ed. J. Kooiman, London.
Moore K. W. (2014), The Mediation process. Practical strategies for resolving conflict, San Francisco.
Mullan P. (2000), Information society. Frequently un-asked questions, Spiked.
Multiculturalism and Social Cohesion. Potential and Challenges of Diversity (2009), ed. R. Breton, K. Dion, K. Dion, New York.
Nicolescu B. (1996), La Transdyscyplinarite. Manifeste, Paris.
Nikitorowicz J. (2010), Grupy etniczne w wielokulturowym świecie, Sopot.
Nussbaum M. (2018), Nowa nietolerancja religijna. Przezwyciężyć politykę strachu w niespokojnych czasach, transl. S. Szymański, foreword J. Kuisz, Warsaw.
Oleksiewicz I. (2018), Polityka antyterrorystyczna i uchodźcza jako wyzwanie Unii Europejskiej w XXI w., Warsaw.
Paleczny P. (2007), Interpersonalne stosunki międzykulturowe, Kraków.
Paleczny P. (2008), Socjologia tożsamości, foreword Z. Mach, Kraków.
Phinney J. S., Ong A. D. (2007), Conceptualization and measurement of ethnic identity. Current status and future directions, “Journal of Counseling Psychology”, no. 3 (54), pp. 271–281. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-0167.54.3.271
Posern-Zieliński A. (2005), Etniczność . Kategorie. Procesy etniczne, Poznań.
Putnam R. D., Leonardi R., Nanetti R. Y. (1995), Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, transl. J. Szacki, Kraków.
Putnam R. D. (2008), Samotna gra w kręgle, transl. P. Sadura, S. Szymański, Warsaw.
Rancière J. (2008), Nienawiść do demokracji, transl. M. Kropiwnicki, A. Czarnecka, Warsaw.
Ratti C., Claudel M. (2016), The City of Tomorow. Sensors, Network, Hackers, and the Future of the Urban Life, New York.
Rhodes R. A. W. (1996), The New Governance. Governing without Government, “Political Studies”, no. XLIV, pp. 652–667. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-9248.1996.tb01747.x
Skarzyński R. (1996), Carl Schmitt – ideology i politolog, in: Carl Schmitt i współczesna myśl polityczna, ed. R. Skarzyński, Warsaw.
Sondaż Kantar, Postrzeganie uchodźców w Polsce, Sondaż Kantar/UNHCR, access: 7.08.2023.
Song S. (2017), Multucuturalism, in: Stanford Encyclopedia of Philosophy.
Ślusarczyk P., Islamskie getta – idea i rzeczywistość . See: “Islamskie getta” – idea i rzeczywistość – Euroislam, access: 15.08.2023.
Świątkiewicz W. (1987), Integracja kulturowa i jej społeczne uwarunkowanie, Katowice.
Tadeusiak M., Muzułmańskie getta we Francji – skąd się wzięły? See: Muzułmańskie getta we Francji – skąd się wzięły? – YouTube, access: 15.08.2023.
Tama Y. W. (2023), A Systematic Literature Review on Islamophobia on Media: Trends, Factors, Stereotypes, “Indonesian Journal of Religion and Society”, vol. 5, pp. 13–23. DOI: https://doi.org/10.36256/ijrs.v5i1.288
The Challenge of Diversity. European Social Democracy Facing Migration, Integration, in: U progu wielokulturowości. Nowe oblicza społeczeń stwa polskiego (1997), eds. M. Kempny, A. Kapciak, S. Łodziń ski, Warsaw.
Vertovec S. (2010), Towards Post-Multiculturalism? Changing Communities, condition and context of diversity, “International Social Science Journal”, (61), pp. 83–95. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1468-2451.2010.01749.x
Wartość dla obywateli. Wizja zarządzania publicznego w 2020 roku, Raport stworzony dla Komisji Europejskiej (2008), eds., M. Botterman, J. Millard, E. Horlings, C. Oranje van, M. Deelen van, K. Pedersen, December.
Webster F. (2000), Theories of the Information Society, London.
Weinberg A. W. (1972), Science and Trans-science, “Minerva”, no. 10 (2), pp. 209–222. DOI: https://doi.org/10.1007/BF01682418
Welsch W. (1999), Transculturality – the Puzzling Form of Cultures Today, in: Spaces of Cultures. City. Nation. World, eds. M. Featherstone, S. Lash, London, pp. 194–213. DOI: https://doi.org/10.4135/9781446218723.n11
Wielecki K. (2012), Kryzys i socjologia, Warsaw. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323510147
Woods L. (2000), No-Man’s Land, in: Architecturally Speaking. Practices of Art and the Everyday, London.
Wójcicka K., Muzułmańskie getta w Danii muszą zniknąć, see: Muzułmańskie getta w Danii muszą zniknąć – GazetaPrawna.pl, access: 15.08.2023.
Wzory wielokulturowości we współczesnym świecie (2006), eds. K. Golemo, T. Paleczny, E. Wiącek, Kraków.
Zaborski A., „Nędznicy”. Chłopak z imigranckiego getta Paryża pokazał, jak tam jest naprawdę. See: „Nędznicy”. Chłopak z imigranckiego getta Paryża pokazał, jak tam jest naprawdę – Magazyn WP, access: 15.08.2023.
Założenia teorii asymilacji (1980), eds. H. Kubiak, A. K. Paluch, Wrocław.
Żelazny W. (2004), Etniczność . Ład. Konflikt. Sprawiedliwość , Poznań.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Środkowoeuropejskie Studia Polityczne" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.