Abstrakt
W artykule dokonana została analiza porównawcza małej prozy wybitnego przedstawiciela realizmu magicznego – Argentyńczyka Julio Cortázara oraz „magicznej nowelistyki” ukraińskiego prozaika Wasyla Gabora. Na przykładzie wybranych tekstów Cortázara i Gabora określono cechy wspólne, łączące poetykę utworów obu pisarzy, w tym tzw. „neofantastykę”, warunkującą obecność cech pozostałych, takich jak: próba wniknięcia pod powierzchnię rzeczywistości, najczęściej przy braku jakichkolwiek fantastycznych motywów, oniryczność, nastrój grozy, niepokoju i napięcia, wprowadzenie motywów pogoni/ucieczki, labiryntu/pułapki, jak również charakterystycznego pejzażu dla uwypuklenia głównego konfliktu utworu, zaskakujące puenty, egzystencjalny wymiar, niekiedy też polityczny podtekst tekstu i in. Cechy owe sprawiają, iż zarówno nowelistyka Cortázara, jak i Gabora doskonale wpisuje się w nurt literatury poszukującej głębokiego, ukrytego dna rzeczywistości.Bibliografia
І. Хланта, І. Лазоришин, Екзотичні сни та реальні події у прозі Василя Габора, [в:] „Кур’єр Кривбасу” 2001, № 10, с. 215-221.
Ю. Покальчук, Магічний світ Хуліо Кортасара, [в:] Х. Кортасар, Таємна зброя. Новели, упоряд., перед. і перекл. з іспанськоїЮ. Покальчука, Київ 1983, с. 7-35.
В. Ґабор, Книга екзотичних снів та реальних подій, Львів 2003.
Н. Слободян, Класична новела Василя Габора, [в:] „Поступ” 1999, ч. 108, с. 8-18.
В. Шнайдер, Василь Ґабор: „Живучи іншими, я і сам зазнав позитивних змін...”, [eлектронний ресурс:] http://www.litgazeta.com.ua/node/271
В. Ґабор, Українська література є ориґінальною й позбавленою будь-яких комплексів марґінальності й меншевартості, [в:] його ж, Від Джойса до Чубая. Есеї, літературні розвідки та інтерв`ю, Львів 2010, с. 120-130.
В. Ґабор, Право на приватність, [в:] його ж, Від Джойса до Чубая. Есеї, літературні розвідки та інтерв`ю, Львів 2010, с. 131-137.
А. Свентах, Василь Ґабор: „Зрадити новелу – це як зрадити дружину”, [eлектронний ресурс:] http://www.wz.lviv.ua/life/120693
J. Cortazar, Ostatnia runda, tłum. Z. Chądzyńska, Kraków 1979.
Ю. Покальчук, Сучасна латиноамериканська проза, Київ 1978.
В. Ґабор, Я потрапив у саму гущу життя..., [в:] його ж, Від Джойса до Чубая. Есеї, літературні розвідки та інтерв`ю, Львів 2010, с. 149-159.
T. Pindel, Zjawy, szaleństwo i śmierć. Fantastyka i realizm magiczny w literaturze hispanoamerykańskiej, Kraków 2004.
M.V. Llosa, Trębacz z Deyá, przeł. K. Adamska, [w:] „Literatura na Świecie” 1995, nr 5/6, s. 184-195.
Н. Мельник, Проникнення в іншу реальність (українська магічна новела наприкінці XX ст.), [в:] „Слово і Час” 1998,
В. Ґабор, Сон і реальність, [в:] Про що думає людина. Візії та невигадані історії, Львів 2012.
В. Кашка, Наздогнати черепаху. З приводу прози Василя Ґабора, [в:] „Дзвін” 2002, № 4, с. 148-156.
J. Cortázar, Proszę nikogo nie winić, [w:] tegoż, Opowiadania 1, przeł. Z. Chądzyńska i M. Jordan, Warszawa 2011, s. 321-361.
Гр. Гусейнов, „Юзю, мене пре від книжок...”, [eлектронний ресурс:] http://litukraina.kiev.ua/uziu-mene-pre-v-d-knizhok
Латиноамериканский роман и советская многонациональная литература, [в:] К диалогу. Латинская Америка: pазмышления о культуре континента, под общей ред. и со вступ. статьей С.А. Микояна, Москва 1986, с. 351-369.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).