Słowa kluczowe
interpunkcja
historia
gramatyka
pisownia
Jak cytować
Abstrakt
W artykule omówiono główne etapy rozwoju i kształtowania się interpunkcji w języku ukraińskim. Ekskurs historyczny pozwolił określić zarówno tendencje wspólne w systemie znaków interpunkcyjnych, jak i odrębne, charakterystyczne dla narodowej tradycji naukowej. Umożliwił on również prześledzenie procesu włączania znaków interpunkcyjnych do pisowni języka ukraińskiego.Bibliografia
Андрощук Н., Формування пунктуаційної системи сучасної української мови та її відображення в правописних джерелах, [в:] „Науковий вісник Східноєвропейського національного університету імені Лесі Українки. Філологічні науки. Мовознавство”, Луцьк 2013, вип. 22, с. 3–7.
Бандура О., Художні функції поетичної пунктуації, [в:] „Українська мова та література”, 1997, № 46 (62), с. 9–12.
Булаховський Л., Українська пунктуація, Київ 1947.
Бурячок А., Що змінилося в „Українському правописі”, Київ 1997.
Ващенко В., Граматика Мелетія Смотрицького, [в:] „Українська мова в школі”, 1957, № 3, с. 27–33.
Ващенко В., Стилістичне використання пунктуації, [в:] „Українська мова в шко лі”, 1951, № 5, с. 31–35.
Грунський М., Мироненко М., Розділові знаки, Харків 1930.
Гуйванюк Н., Історична змінність пунктуації та зміни в українській пунктуації, [в:] Її ж, Сучасні проблеми мовознавства та літературознавства, Чернівці 2002, вип. 6, с. 299–305.
Гуйванюк Н., Новітні тенденції в українській пунктуації та проблеми авторської пунктуації. Слово. Речення. Текст, Чернівці 2009, с. 486–492.
Загнітко А., Сучасна українська літературна мова. Синтаксис простого ускладненого і складного речення, Донецьк 1994.
Загнітко А., Теоретична граматика сучасної української мови. Синтаксис, Донецьк 2000.
Кислиця Д., Граматика української мови, ч. 2, Синтакса, Нью-Йорк 1990.
Ковалів П., Український правопис і вимова, Нью-Йорк 1946.
Ковалів П., Український правопис і вимова, Нью-Йорк 1977.
Крымский А., Украинская грамматика для учеников высших классов гимназий и семинарий Приднепровья, Москва 1907, т. 2, вып. 1. Курдиновський В., Розділові знаки в українській мові, Харків 1931.
Мозгова Н., Синтаксичні принципи правопису та його реалізація, [в:] Електронний ресурс: http:www.donduet.edu.ua/docs/vestnik/2006/Vest_gum_2(30)_2006/SPM/mozgova.doc (14.02.2018).
Москаленко Н., Нарис історії української пунктуаційної термінології, Одеса 1959.
Неутрієвський І., Найголовніші правила пунктуації в українській мові. Розділові знаки, Харків 1930.
Нечуй-Левицький І., Граматика української мови, ч. 2, Синтаксис, Київ 1914.
Німчук В., Граматика М. Смотрицького — перлина давнього мовознавства, [в:] Електронний ресурс: http//litopys/org.ua/smotrgram/sm01.htm (12.02.2018).
Німчук В., Систематичний підручник церковнослов'янської мови „Граматика словенская” Л. Зизанія, [в:] Електронний ресурс: http//litopys/org.ua/smotrgram/sm01.htm (12.02.2018).
Німчук В., Пуряєва Н., Історія українського правопису: ХVI–ХХ століття, хрестоматія, Київ 2004.
Огієнко І., Нариси з історії української мови: система українського правопису, Варшава 1927.
Пещак М., Формальні ознаки членування тексту грамот, [в:] Її ж, Стиль ділових документів ХIV ст. (структура тексту), Київ 1979, с. 65−79.
Савченко І., Історичний шлях української пунктуаційної системи, [в:] „Мово знавчий вісник”, зб. наук. праць, Черкаси 2011, вип. 12–13, с. 284–291.
Сімович В., Граматика української мови. Для самонавчання та в допомогу шкільній науці, 2-е вид. з одмінами й додатками, Київ-Ляйпціг 1921.
Смаль-Стоцький С., Гартнер Ф., Граматика руської мови, Відень 1914.
Тимченко Є., Українська граматика, Київ 1907.
Український правопис, Київ 1960.
Український правопис, Київ 1993.
Чорній С., Граматика української мови, ч. 2, Синтакса, Брокпорт; Нью-Йорк 1969.
Шевельов Ю., Українська мова в першій половині ХХ ст. (1900–1941): Стан і статус, Чернівці 1993.
Шульжук К., Синтаксис української мови, Київ 2004.
References
Androshchuk N., Formuvannia punktuatsiinoi systemy suchasnoi ukrainskoi movy ta yii vidobrazhennia v pravopysnykh dzherelakh [Formation of the Ukrainian Language Punctuation System and its Refl ection Orthography Sources], [v:] „Naukovyi visnyk Skhidnoievropeiskoho natsionalnoho universytetu imeni Lesi Ukrainky. Filolohichni nauky. Movoznavstvo”, Lutsk 2013, vyp. 22, s. 3–7.
Bandura O., Khudozhni funktsii poetychnoi punktuatsii [Fiction Functions of Poetic Punctuation], [v:] „Ukrainska mova ta literatura”, 1997, № 46 (62), s. 9–12.
Bulakhovskyi L., Ukrainska punktuatsiia [Ukrainian Punctuation], Kyiv 1947.
Buriachok A., Shcho zminylosia v „Ukrainskomu pravopysi” [What has Changed in “Ukrainian Spelling”], Kyiv 1997.
Vashchenko V., Hramatyka Meletiia Smotrytskoho [Grammar of Meletiy Smotrytskyi], [v:] „Ukrainska mova v shkoli”, 1957, № 3, s. 27-33.
Vashchenko V., Stylistychne vykorystannia punktuatsii [Stylistic Use of Punctuation], [v:] „Ukrainska mova v shkoli”, 1951, № 5, s. 31-35.
Hrunskyi M., Myronenko M., Rozdilovi znaky [Punctuation Marks], Kharkiv 1930.
Huivaniuk N., Istorychna zminnist punktuatsii ta zminy v ukrainskii punktuatsii [Historical Change of Punctuation and Changes in Ukrainian Punctuation], [v:] Yii zh, Suchasni problemy movoznavstva ta literaturoznavstva, Chernivtsi 2002, vyp. 6, s. 299–305.
Huivaniuk N., Novitni tendentsii v ukrainskii punktuatsii ta problemy avtorskoi punktuatsii. Slovo. Rechennia. Tekst. [Modern Tendencies in Ukrainian Punctuation and Problems of Author’s Punctuation], Chernivtsi 2009, s. 486–492.
Zahnitko A., Suchasna ukrainska literaturna mova. Syntaksys prostoho uskladnenoho i skladnoho rechennia [Modern Ukrainian Literary Language. Syntax of Simple and Complex Sentences], Donetsk 1994.
Zahnitko A., Teoretychna hramatyka suchasnoi ukrainskoi movy. Syntaksys [Theoretical Grammar of Modern Ukrainian. Syntax], Donetsk 2000.
Kyslytsia D., Hramatyka ukrainskoi movy [The Ukrainian Language Grammar], ch. 2, Syntaksa, Niu-York 1990.
Kovaliv P., Ukrainskyi pravopys i vymova [Ukrainian Spelling and Pronunciation], Niu-York 1946.
Kovaliv P., Ukrainskyi pravopys i vymova [Ukrainian Spelling and Pronunciation], Niu-York 1977.
Krymskij A., Ukrainskaya grammatika dlya uchenikov vysshih klassov gimnazij i seminarij Pridneprov’ya [Grammar of the Ukrainian Language for Gymnasium Pupils of Pridneprovja], Moskva 1907, t. 2, vyp. 1.
Kurdynovskyi V., Rozdilovi znaky v ukrainskii movi [Punctuation Marks in the Ukrai nian Language], Kharkiv 1931.
Mozghova N., Syntaksychni pryntsypy pravopysu ta yoho realizatsiia [Syntactic Principles of Spelling and its Realization], [v:] Elektronnyi resurs: http:www.donduet.edu.ua/docs/vestnik/2006/Vest_gum_2(30)_2006/SPM/mozgova.doc (14.02.2018).
Moskalenko N., Narys Istorii ukrainskoi punktuatsiinoi terminolohii [Sketches on History of Ukrainian Punctuation Terminology], Odesa 1959.
Neutriievskyi I., Naiholovnishi pravyla punktuatsii v ukrainskii movi. Rozdilovi znaky [Main Punctuation Rules of the Ukrainian Language. Punctuation Marks], Kharkiv 1930.
Nechui-Levytskyi I., Hramatyka ukrainskoi movy [The Ukrainian Language Grammar], ch. 2, Syntaksys, Kyiv 1914.
Nimchuk V. , Hramatyka M. Smotrytskoho — perlyna davnoho movoznavstva [Grammar of M. Smotrytskyi — Pearl of Ancient Linguistics], [v:] Elektronnyi resurs: http//litopys/org. ua/smotrgram/sm01.htm (12.02.2018).
Nimchuk V., Systematychnyi pidruchnyk tserkovnoslovianskoi movy „Hramatyka slovenskaia” L. Zyzaniia [Systematic Textbook of Church Slavic Language “Grammar of Slavic” by ” L. Zyzaniia], [v:] Elektronnyi resurs: http//litopys/org.ua/smotrgram/ sm01.htm (12.02.2018).
Nimchuk V., Puriaieva N., Istoriia ukrainskoho pravopysu ХVI–ХХ stolittia [History of Ukrainian Spelling of the ХVI–ХХth century], khrestomatiia, Kyiv 2004.
Ohiienko I., Narysy z istorii ukrainskoi movy: systema ukrainskoho pravopysu [Sketches on the Ukrainian Language: System of Ukrainian Spelling], Varshava 1927.
Peshchak M., Formalni oznaky chlenuvannia tekstu hramot [Formal Features of Brevet Text Division], [v:] Yoho zh, Styl dilovykh dokumentiv ХIV st. (struktura tekstu), Kyiv 1979, s. 65−79.
Savchenko I., Istorychnyi shliakh ukrainskoi punktuatsiinoi systemy [Historical Way of Ukrainian Punctuation System], [v:] „Movoznavchyi visnyk”, zb. nauk. prats, Cherkasy 2011, vyp. 12–13, s. 284–291.
Simovych V., Hramatyka ukrainskoi movy. Dlia samonavchannia ta v dopomohu shkilnii nautsi [The Ukrainian Language Grammar. For Autonomous Learning and to Help School Science], 2-e vyd. z odminamy y dodatkamy, Kyiv-Liaiptsih 1921.
Smal-Stotskyi S., Hartner F., Hramatyka ruskoi movy [Grammar of Russian Language], Viden 1914.
Tymchenko Ye., Ukrainska hramatyka [The Ukrainian Language Grammar], Kyiv 1907.
Ukrainskyi pravopys [Ukrainian Spelling], Kyiv 1960.
Ukrainskyi pravopys [Ukrainian Spelling], Kyiv 1993.
Chornii S., Hramatyka ukrainskoi movy [The Ukrainian Language Grammar], ch. 2, Syntaksa, Brokport; Niu-York 1969.
Shevelov Yu., Ukrainska mova v pershii polovyni ХХ st. (1900–1941): Stan i status [The Ukrainian Language in the First Part of the ХХth century], Chernivtsi 1993.
Shulzhuk K., Syntaksys ukrainskoi movy [The Ukrainian Language Syntax], Kyiv 2004.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).