Słowa kluczowe
nowelistyka
obraz Huculszczyzny
literatura ukraińska
Jak cytować
Abstrakt
W artykule prześledzono symbol cziczki w nowelistyce ukraińskiego pisarza lat 30. XX w. Wasyla Tkaczuka. Wykazano, iż słowo cziczka jako huculski dialektyzm odgrywa w twórczości nowelisty ważną rolę, będąc swoistym lejtmotywem pojawiającym się niemal w każdym jego utworze. Cziczka to święty kod rodu huculskiego pełniący rolę talizmanu, który towarzyszy Hucułom, niczym wyszywka, w czasach radości i smutku, co po mistrzowsku słowem namalował Wasyl Tkaczuk.
Bibliografia
Бикова Т. Б., „Верховино, світку ти наш…” : гуцульський текст української літератури першої третини ХХ століття, моногр., Київ 2015.
Бобинський В., Синя чічка, [в:] Нам воно святе! Співаник Українських січових стрільців, Електронний ресурс: img.yakaboo.ua/media/mediagallery/pdf/1/1/111i_6. pdf (12.02.2018).
Верховинка Л., До Делятина на крилах мрій: Поезії, новели, драматичні твори, есеї, статті, епістолярій, упоряд. О. О. Жарівський, вступ. слово М. І. Гнатюка; опр. М. Маринюка, Львів 2013.
Вовк В., Леґенда про Галині дружечки, [в:] Її ж, Проза, Київ 2001.
Вовк В., Різдвяна леґенда, [в:] Її ж, Проза, Київ 2001. Войтович В., Українська міфологія, Київ 2002.
Гжицький В., Опришки [в:] Його ж, Опришки. Кармалюк: історичні романи, Львів 1971.
Горнятко-Шумилович А., Буря Василя Ткачука (Про забуту новелу „Загубленого таланту”), [w:] „Studia Ukrainica Posnaniensia”, наук. ред. Т. А. Космеди, 2018, zeszyt VІ, c. 197–205.
Ґрещук В., Гуцульський діалект у мові сучасної української літератури, [в:] „Вісник Прикарпатського національного університету. Філологія”, гол. ред. В. В. Ґрещук, 2012, вип. ХХХІІ–ХХХІІІ, с. 214–219.
Козоріс М., Чорногора говорить, Повість, передм. Й. Курбаса, Харків 1931.
Лишкевич С. (Мох О.), Рецензія на книжку: В. Ткачук, Сині чічки: Нариси. Львів 1935, [в:] „Дзвони”, 1936, Ч. 1/2, с. 74–75.
Літературознавчий словник-довідник, ред. кол., Р. Т. Гром’як, Ю. І. Ковалів та ін., Київ 1997.
Матіїв-Мельник М., Крізь дим і згарь, [в:] Його ж, Твори, Львів 1995.
Модне слівце: Чічка, значення слова, [в:] Електронний ресурс: www.uamodna.com/articles/chichka (15.11.2014).
Словник українських говірок карпатського регіону: Пояснення та походження слів, уклад. Д. Савчук, передм. М. Д. Павлюк, Київ-Косів 2012.
Словник української мови, в 11 томах. за ред. І. К. Білодіда, Київ 1970–1980, т. 11, 1980.
Стефаник В., Сини, [в:] Його ж, Моє слово. Новели, оповід., автобіогр. та критич. матеріали, витяги з листів, упоряд., передм. та приміт. Л. Дем’янівської, Київ 2001.
Твори Ізидора Воробкевича, у 2 томах, упоряд., вступ. ст. та загал. замітки О. Маковея, т. 2: Оповідання, Львів 1911.
Ткачук В., Сині чічки. Новели, передм. Х. Синітович, Івано-Франківськ 2013.
Ткачук В., Трембіта кличе, [в:] Приватний архів Ольги Гоффманн. Франко І. Я., Перехресні стежки, [в:] Його ж, Твори, у 20 томах, т. 7: Повісті, ред. О. Є. Корнійчук, Київ 1951.
Хоткевич Г., Камінна душа, [в:] Його ж, Твори, у 2 томах, т. 2, Київ 1966.
Черемшина М., Чічка, [в:] Його ж, Новели. Оповідання. Поезія. Переклади. Літературнокритичні виступи. Спогади. Автобіографія, ред. Р. В. Мишанич, Київ 1987.
Horniatko-Szumiłowicz А., „Skromne obrazki wiejskie” Wasyla Tkaczuka (Szkic do portretu pisarza zapomnianego), [w:] „Studia et Documenta Slavica”, red. J. Czaplińska, 2017, nr 1, red. J. Czaplińska, s. 9–21.
References
Bykova T. B., „Verkhovyno, svitku ty nash…” : hutsulskyi tekst ukrainskoi literatury pershoi tretyny XX stolittia [“Verkhovyno, our World…”: Hutsul Text of Ukrainian Literature of the First Third of the XXth Century], monohr., Kyiv 2015.
Bobynskyi V., Synia chichka [Blue Chichka], [v:] Nam vono sviate! Spivanyk Ukrainskykh sichovykh striltsiv, [v:] Elektronnyi resurs: img.yakaboo.ua/media/mediagallery/ pdf/1/1/111i_6.pdf (12.02.2018).
Verkhovynka L., Do Deliatyna na krylakh mrii: Poezii, novely, dramatychni tvory, esei, statti, epistoliarii [To Deliatyn on Wings of dream: Poetry, Dramatic Works, Essay, Articles, Epistolary Works], uporiad. O. O. Zharivskyi, vstup. slovo M. I. Hnatiuka, opr. M. Maryniuka, Lviv 2013.
Vovk V., Legenda pro Halyni druzhechky [Legends about Halyna’s Druzhechky], [v:] Yii zh, Proza, Kyiv 2001.
Vovk V., Rizdviana legenda [Christmas Legend], [v:] Yii zh, Proza, Kyiv 2001.
Voitovych V., Ukrainska mifolohiia [Ukrainian Mythology], Kyiv 2002.
Hzhytskyi V. , Opryshky [v:] Yoho zh, Opryshky. Karmaliuk: istorychni romany, Lviv 1971.
Horniatko-Shumylovych A., Buria Vasylia Tkachuka (Pro zabutu novelu „Zahublenoho talantu”) [Storm of Vasyl Tkachuk (About Forgotten Novel “Lost Talent”)], [w:] „Studia Ukrainica Posnaniensia”, red. nauk. T. Kosmeda, 2018, zeszyt VI, s. 197–205.
Greshchuk V., Hutsulskyi dialekt u movi suchasnoi ukrainskoi literatury [Hutsul Dialect in Language of Modern Ukrainian Literature], [v:] „Visnyk Prykarpatskoho natsionalnoho universytetu. Filolohiia”, hol. red. V. V. Greshchuk, 2012, vyp. XXXII–XXXIII, s. 214– 219.
Kozoris M., Chornohora hovoryt [Chornohora Speaks], Povist, peredm. Y. Kurbasa, Kharkiv 1931.
Lyshkevych S. (Mokh O.), Retsenziia na knyzhku: V. Tkachuk, Syni chichky: Narysy. Lviv 1935 [Review on the Book: V. Tkachuk, Syni chichky: Sketches. Lviv 1935], [v:] „Dzvony”, 1936, Ch. 1/2, s. 74–75.
Literaturoznavchyi slovnyk-dovidnyk [Literature Studies Dictionary], red. kol., R. T. Hromiak, Yu. I. Kovaliv ta in., Kyiv 1997.
Matiiv-Melnyk M., Kriz dym i zghar [Through Smoke and Fire], [v:] Yoho zh, Tvory, Lviv 1995.
Modne slivtse: Chichka, znachennia slova [Chichka, Meaning of Word], [v:] Elektronnyi resurs: www.uamodna.com/articles/chichka (15.11.2014).
Slovnyk ukrainskykh hovirok karpatskoho rehionu: Poiasnennia ta pokhodzhennia sliv [Dictionary of Ukrainian Dialects of Carpathian Region: Explanation and Etymology of Words], uklad. D. Savchuk, peredm. M. D. Pavliuk, Kyiv-Kosiv 2012.
Slovnyk ukrainskoi movy [Ukrainian Language Dictionary], v 11 tomakh., za red. I. K. Bilodida, Kyiv 1970–1980, t. 11, 1980.
Stefanyk V., Syny [Sons], [v:] Yoho zh, Moie slovo. Novely, opovid., avtobiohr. ta krytych. materialy, vytiahy z lystiv, uporiad., peredm. ta prymit. L. Demianivskoi, Kyiv 2001.
Tvory Izydora Vorobkevycha [Izydora Vorobkevych’s Works], u 2 tomakh, uporiad., vstup. st. ta zahal. zamitky O. Makoveia, t. 2: Opovidannia, Lviv 1911.
Tkachuk V., Syni chichky. Novely [Blue chichky], peredm. Kh. Synitovych, Ivano-Frankivsk 2013.
Tkachuk V., Trembita klyche [Trembita is Calling], [v:] Pryvatnyi arkhiv Olhy Hoffmann. Franko I. Ya., Perekhresni stezhky [Crossing Paths ], [v:] Yoho zh, Tvory, u 20 tomakh, t. 7: Povisti, red. O. Ye. Korniichuk, Kyiv 1951.
Khotkevych H., Kaminna dusha [Stone Soul], [v:] Yoho zh, Tvory, u 2 tomakh, t. 2, Kyiv 1966.
Cheremshyna M., Chichka, [v:] Yoho zh, Novely. Opovidannia. Poeziia. Pereklady. Literaturno-krytychni vystupy. Spohady. Avtobiohrafi ia, red. R. V. Myshanych, Kyiv 1987.
Horniatko-Szumiłowicz А., „Skromne obrazki wiejskie” Wasyla Tkaczuka (Szkic do portretu pisarza zapomnianego), [w:] „Studia et Documenta Slavica”, red. J. Czaplińska, 2017, nr 1, s. 9–21.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).