Słowa kluczowe
eponim
pochodny leksem
antroponim
derywacja semantyczna
frazeologizm
Jak cytować
Abstrakt
Jack to jedno z najbardziej rozpowszechnionych imion w krajach anglojęzycznych i dlatego stało podstawą do tworzenia wielu pochodnych eponimów. Brak kompleksowej rozprawy naukowej dotyczącej tego słowotwórczego gniazda określa aktualność danej pracy. Artykuł jest oparty na postulatach porównawczo-historycznego językoznawstwa, semantyki leksykalnej i onomastyki. Celem jest badanie struktury słowotwórczo-semantycznego gniazda, na szczycie którego znajduje się antroponim Jack. W wyniku przeprowadzonych analiz zostały wydzielone strukturalne typy wtórnych konstytuentów gniazda i zasadnicze kierunki treściowej ewolucji podstawowego leksemu oraz jego apelatywnych form pochodnych, między innymi frazeologizmów. Wszystkie eponimy pochodne od imienia Jack podzielone były na następujące mikrogniazda: przedstawiciele przyrody ożywionej (osoby płci męskiej, rośliny, zwierzęta), obiekty przyrody nieożywionej (mechanizmy – jakiekolwiek rzeczy, które zastąpiły czynności człowieka albo za pomocą których coś można zrobić) oraz część leksem określających wizerunek mężczyzny w kulturze.
Bibliografia
Garagulya S.I., Raskrytie soderzhaniya anglijskix famil’nyx imen v lingvokul’turologicheskom slovare [Revealing the Content of English Family Names in a Linguocultural Dictionary], [v:] „Izvestiya Saratovskogo universiteta. Novaya seriya. Seriya Filologiya. Zhurnalistika”, 2017, 17 (2), s. 170–174.
Yermolenko S.S., Linhvistychnyi opys eponimii: parametry y problem [Linguistic description of eponymy: parameters and problems], [v:] „Movoznavstvo”, 2018, № 4, s. 10–27.
Kotsiuba Z.H., Universalne i natsionalne v paremiinykh fondakh mov yevropeiskoho arealu (linhvokulturolohichnyi aspekt) [Universal and national in the paremia funds of the languages of the European area (linguocultural aspect)], Dys… d-ra nauk: 10.02.15, Kyiv 2010.
Lukash H.P., Slovnyk konotatyvnykh vlasnykh nazv [Dictionary of connotative proper names], Vinnytsia: DonNU imeni Vasylia Stusa, 2017.
Lukash H.P., Chaikovskyi, Dostoievskyi, Nosovskyi ta inshi: pro kvazionimy v suchasnomu movlenni [Tchaikovsky, Dostoevsky, Nosovsky and others: on quasi-names in modern speech], [v:] Elektronnyi resurs: http://conf-ampr.diit.edu.ua/AMPR_16en/paper/view/3830/714 (20.06.2021).
Otin E.S., Slovar’ konnotativnyx sobstvennyx imen [Dictionary of connotative proper names], Doneck: OOO “Yugo-Vostok, Ltd”, 2004.
Spiridonov D.V., Feoktistova L.A., K sopostavitel’nomu izucheniyu semanticheskix derivatov lichnogo imeni: rus. Ivan, pol’sk. Jan, fr. Jean [On the comparative study of semantic derivatives of a personal name: rus. Ivan, Polish. Jan, fr. Jean], [v:] “E’tnolingvistika. onomastika. E’timologiya : materialy mezhdunar. nauch. konf., 8–12 sentyabrya 2012 g.”, отв. ред. Е. Березович, Ekaterinburg: izd-vo Ural. un-ta, 2012, s. 257–260.
Superanskaya A., Apellyativ – onoma [Appellative – Onoma], [v:] “Imya naricatel’noe i sobstvennoe”, otv. red. A. Superanskaya, Moskva: Nauka, 1978, s. 5–32.
Gardiner A., The Theory of Proper Names: A Controversial Essay, London–New York: Oxford University Press, 1957.
Lebouc G., 2500 noms propres devenus communs. Dictionnaire étymologique d’éponymes, antonomases et hypallages, Bruxelles: Avant-propos, 2011.
Nevin C., Jack: Stories of Britain’s favorite name, Random House, 2013.
Phrases and Sayings, [в:] Електронний ресурс: https://www.phrases.org.uk (20.06.2021).
Richardson D., Plantagenet ancestry: a study in colonial and medieval families, Baltimore, MD: Genealogical Publishing Co., 2004.
Starr B., The reference for the name Jack, [в:] Електронний ресурс: https://zodiackillerrevealed.wordpress.com/2018/11/13/the-reference-for-the-name-jack-along-with-the-letter-j-showsup-in-quite-a-few-places-within-the-zodiacs-cards/.
Stern G., Meaning and Change of Meaning: With Special Reference to the English Language, Westport: Greenwood Press, 1975.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).