Abstrakt
Artykuł poświęcony jest badaniu ewolucji myślenia twórczego Wiktora Domontowycza w jego ostatniej powieści Bez gruntu. Właśnie ta powieść stała się w naszych czasach intertekstem służącym do badań filozoficznych i kulturoznawczych. W swoich artykułach naukowych i krytycznych poświęconych końcowi epoki autor stale porusza problem wyczerpania wartościowych i estetycznych systemów nowoczesności, które stały się podstawą jego wczesnej twórczości artystycznej. To właśnie analiza postrzegania przez Domontowycza granic epok, wyczerpanie się kulturowego paradygmatu nowoczesności i ucieleśnienie jego poglądów w zakresie sztuki sprawia, że studium to jest aktualne w dzisiejszej sytuacji zmiany podwalin współczesnej kultury światowej. Badania opierają się na strukturalno-semiotycznym podejściu do interpretacji tekstu literackiego, co pozwala na uwzględnienie różnych poziomów organizacji tekstu i dotarcie do szerszych kulturowych uogólnień. Niniejsze opracowanie pozwoli lepiej zrozumieć autorską koncepcję kryzysu kultury i poetykę powieści Bez gruntu.
Bibliografia
Aheieva V., Poetyka paradoksa: Intelektualna proza Viktora Petrova-Domontovycha [Poetics of paradox: Intellectual prose of Victor Petrov-Domontovich], Kyiv: Fakt, 2006.
Belimova T., Literatura ukrainskoho modernizmu: „Divchyna z vedmedykom” Viktora Domontovycha [Literature of Ukrainian modernism: „Girl with a bear” by Victor Domontovych], [v:] „Ukrainska literatura v zahalnoosvitnii shkoli”, 2004, № 7, s. 12–15.
Briukhovetskyi V., Viktor Petrov: verkhy doli verkhy i doli [Victor Petrov: on horseback of fate, top and bottom], Kyiv: Tempora, 2013.
Vasylyshyn I. , Virtualnyi svit ukrainskoho ekzystentsializmu (Iu. Kosach i V. Domontovych) [The virtual world of Ukrainian existentialism (Y. Kosach and V. Domontovych)], [v:] „Slovo i Chas”, 2003, № 6, s. 70–75.
Hirniak M., Taiemnytsia rozdvoienoho oblychchia: Avtorska svidomist v intelektualnii prozi Viktora Petrova-Domontovycha [The Mystery of the Forked Face: Author’s Consciousness in the Intellectual Prose of Viktor Petrov-Domontovych], Lviv: Litopys, 2008.
Demchyk T., V. Petrov – mifotvorets, abo Zamaskovane oblychchia avtentychnosti (na materiali romaniv „Doktor Serafikus” i „Bez gruntu”) [V. Petrov – myth-maker, or Masked face of authenticity (based on the novels „Doctor Seraficus” and „Without Ground”)], [v:] „Naukovi zapysky NaUKMA. Filolohichni nauky”, 2011, № 124, s. 38–48.
Dneprov V., Chertу romana ХХ veka [Features of the novel of ХХ century], Moskva–Lenynhrad: Sov. pysatel,1965.
Lavrinenko Yu., Na shliakhakh syntezy kliarnetyzmu [On the way to synthesis of klyarnetizm], [Niu-York]: Suchasnist, 1977.
Liotar Zh.-F., Sostoyanie postmoderna [The Postmodern Condition], Moskva: Institut e’ksperimental’noj sociologii, 1998.
Narivska V., „Personalna istoriia” Viktora Petrova, abo ne shostyi u hroni [Viktor Petrov’s „personal history”, or Not sixth in the bunch], [v:] „Filolohichni seminary. Neoklasyky i filolohichna metodolohiia literaturoznavstva”, 2014, № 17, s. 83–97.
Pavlychko S., Dyskurs modernizmu v ukrainskii literaturi [The discourse of modernism in Ukrainian literature], Kyiv: Lybid, 1999.
Portnov A., Istorii istorykiv. Oblychchia y obrazy ukrainskoi istoriohrafii XX stolittia [Stories of historians. Faces and images of Ukrainian historiography of the XX century], Kyiv: Krytyka, 2011.
Pronkevych O., M. de Unamuno – Kh. Orheta-i-Haset – V. Domontovych: „istorii vyhadanykh kokhan” [M. de Unamuno – H. Orgeta-y-Gasset – V. Domontovych: „stories of fictional love”], [v:] „Magisterium. Vypusk chetvertyi. Literaturoznavchi studii”, Kyiv, 2000, s. 74–79.
Pukhonska O., Totalitaryzm i literatura: vid vzaiemodii do vykryttia [Totalitarianism and literature: from interaction to detection], [v:] „Studia Ukrainica Posnaniensia”, 2020, t. VIII/2, s. 131–140.
Fizer I., Ukrainskyi Fuko chy frantsuzkyi Petrov? Raziucha skhozhist dvokh istoriosofiv Shostyi u hroni. V. Domontovych v istorii ukrainskoi prozy [Sixth in the bunch. V. Domontovych in the history of Ukrainian prose], [v:] „Naukovi zapysky NaUKMA. Filolohiia”, 1999, № 17, s. 42–44.
Sherekh Yu., Shostyi u hroni. V. Domontovych v istorii ukrainskoi prozy [Sixth in the bunch. V. Domontovych in the history of Ukrainian prose], [v:] Yu. Sherekh, Poza knyzhkamy i z knyzhok, Kyiv: Chas, 1998.
E’pshtejn M., Postmodern v Rossii: literatura i teoriya [Postmodern in Russia: Literature and Theory], Moskva: LIA R. E’linina, 2000.
Grebeniuk T., Possible Worlds of Planet Solaris: The Reader’s Consciousness in the Condition of Indeterminacy, [v:] „Pshestsheni Teorii”, 2020, nr 33, s. 209–227.
Spysok vykorystanykh dzherel [References]
Domontovych V., Proza. Try tomy [Prose. Three volumes], t. 2, Niu-York: Suchasnist, 1989.
Petrov V., Rozvidky. V 3 tomakh [Intelligences. In 3 volumes], t. 2, Кyiv: Теmpora, 2013.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).