KONCEPTOSFERA LIRYKI JURIJA KOSACZA
Okładka czasopisma Studia Ukrainica Posnaniensia, tom 9, nr 2, rok 2021
PDF (English)

Słowa kluczowe

konceptosfera
koncepcja dominująca
obraz dominujący
motyw
liryka emigracyjna
język ukraiński

Jak cytować

LIS-MARKIEWICZ, P. (2021). KONCEPTOSFERA LIRYKI JURIJA KOSACZA. Studia Ukrainica Posnaniensia, 9(2), 135–151. https://doi.org/10.14746/sup.2021.9.2.11

Abstrakt

Złożoność i szczególność drogi życiowej Kosacza znalazły wyraźne odzwierciedlenie w systemie obrazów i motywów jego twórczości poetyckiej. Wyniki analizy umożliwiły ustalenie czterech głównych typów obrazów w pracach wchodzących w skład zbioru wierszy Noce manhattańskie i Lato nad Delaware. Obrazy te rozpatrywane są w ramach czterech dominujących pojęć: ZAGRANICA, UKRAINA, SZTUKA, SPOŁECZEŃSTWO. Stosunek Kosacza do obczyzny można uogólnić za pomocą metafory użytej przez samego autora – ‘zło’. W przeciwieństwie do ‘złej’ obczyzny, ojczyzna jest przedstawiana przez autora jako miejsce piękna i wielkości. Koncepcję SZTUKI Jurij Kosacz przedstawia w portretowaniu znanych artystów, postaci z dzieł sztuki, a także dzieł architektonicznych. Koncepcję SPOŁECZEŃSTWA wyrażają wizerunki przedstawicieli różnych grup etnicznych i społecznych, którym autor współczuje i się z nimi utożsamia. Wspomniane cztery koncepcje można łatwo rozróżnić. Jednak trzy z nich (ZAGRANICA, UKRAINA, SPOŁECZEŃSTWO) odzwierciedlają cierpienie artysty na wygnaniu. Czuł się tam obco i samotnie. Ze względu na status imigranta uważał się także za przedstawiciela niższych warstw społecznych, z którymi z kolei się identyfikował i którym był przychylny.

https://doi.org/10.14746/sup.2021.9.2.11
PDF (English)

Bibliografia

Aheieva V., Vidkrytist svitovi. Slovo, iake tebe obyraie: zbirnyk na poshanu profesora Volodymyra Morentsia [Openess to the world, The word, that choses you: a collection of poems in memory of professor Volodymyr Morenets], Kyiv: KMA Publishing House, 2013, p. 17–30.

Bilichak O., Symvolika osnovnykh dominant-obraziv poezii Yevhena Pluzhnyka [Symbolism of the main images-dominants of Yevhen Pluzhnyk’s poetry], [v:] “Pivdennyi arkhiv” (filolohichni nauky), Kherson 2021, t. 85, p. 8–12.

Bohdanova M., Zhanrovo-stylovi osoblyvosti ukrayinskoyi istorychnoyi novely XX st. (Genre and style features of the Ukrainian historical novel of the twentieth century), [v:] „Slovo i Chas”, 2008, No. 2, p. 44–48.

Borodina S., Vashkiv L., Features of novelistic thinking of Maria Matios [Osoblyvosti novelistychnogo myslennya Marii Matios], [v:] „Filolohichnyi dyskurs”, 2019, No. 9, p. 16–23.

Vasylyshyn I., Epokha i liudyna v khudozhno-ekzystencijnomu vymiri literatury periodu DiPi [Epoch and man in the artistic and existential dimension of the literature of the DP period], avtoref. dys… kand. filol. nauk. Lviv 2008.

Dmytruk O., Totozhnist mystetstva i zhyttya v povisti Yuriya Kosacha “Enej ta zhy`tya inshykh” [The identity of art and life in Yuri Kosach’s story “Aeneas and the lives of others”], [v:] „Slovo i Chas”, 2009, No. 9, p. 42–48.

Zakharchuk I., Druha svitova vijna i khudozhnij dosvid ukrayinskoyi emihratsijnoyi literatury [World War II and the artistic experience of Ukrainian emigration literature], [v:] „Dyvoslovo”, 2007, No. 9, p. 54–58.

Romanov S., Yuriy Kosach: zhyttya i tvorchist na tli epokhy [Yuriy Kosach: life and work against the background of the era], [v:] „Dyvoslovo”, 2012, No. 1, p. 54–59.

Semeryn Kh., Kocherha S., „Hoholivske pytannia” v „italijskomu teksti„ Yuriya Kosacha yak marker mizhkulturnykh vzayemyn (na materiali frahmentiv nezavershenoho romanu „Senior Nikolo”) [„Gogol’s Question” in Yuriy Kosach’s „Italian Text” as a Marker of Intercultural Relations (based on fragments of the unfinished novel „Senior Niccolo”)], [v:] „Naukovyi visnyk Mizhnarodnoho humanitarnoho universytetu”. Seriia: Filolohia, 2017, edition: 31 (1), p. 92–94.

Skryvska I., Systema idejno-khudozhnikh dominant u tvorchosti Yuriya Kosacha [The system of ideological and artistic dominants in the work of Yuriy Kosach], avtoref. dys… kand. filol. nauk, Kyiv 2011.

Stekh M., Yuriy Kosach i lehenda Khmelnytskoho [Yuriy Kosach and the legend of Khmelnytskyi], [v:] „Ukrajinskyi zhurnal”, 2009, № 12, p. 54.

Yurchak H., Kontsept „Inshoho” u filosofskomu romani „Enej i zhyttya inshykh” Yuriya Kosacha [The concept of „Other” in the philosophical novel „Aeneas and the lives of others” by Yuriy Kosach], [v:] „Naukovyi visnyk Skhidnoievropejskoho universytetu imeni Lesi Ukrajinky”. Seriia: Filolohichni nauky. Literaturoznavstvo, 2015, edition: 8, p. 166–171.

Sources

Kosach Y., Lito nad Delaverom [Summer over Delaware], Poeziij. Kyiv: Radianskyi pysmennyk, 1980.

Kosach Y., Manhattanski nochi [Manhattan Nights], Kyiv: Radianskyi pysmennyk, 1966.