KONCEPTOSFERA LIRYKI JURIJA KOSACZA
PDF (English)

Słowa kluczowe

konceptosfera
koncepcja dominująca
obraz dominujący
motyw
liryka emigracyjna
język ukraiński

Jak cytować

LIS-MARKIEWICZ, P. (2021). KONCEPTOSFERA LIRYKI JURIJA KOSACZA. Studia Ukrainica Posnaniensia, 9(2), 135–151. https://doi.org/10.14746/sup.2021.9.2.11

Abstrakt

Złożoność i szczególność drogi życiowej Kosacza znalazły wyraźne odzwierciedlenie w systemie obrazów i motywów jego twórczości poetyckiej. Wyniki analizy umożliwiły ustalenie czterech głównych typów obrazów w pracach wchodzących w skład zbioru wierszy Noce manhattańskie i Lato nad Delaware. Obrazy te rozpatrywane są w ramach czterech dominujących pojęć: ZAGRANICA, UKRAINA, SZTUKA, SPOŁECZEŃSTWO. Stosunek Kosacza do obczyzny można uogólnić za pomocą metafory użytej przez samego autora – ‘zło’. W przeciwieństwie do ‘złej’ obczyzny, ojczyzna jest przedstawiana przez autora jako miejsce piękna i wielkości. Koncepcję SZTUKI Jurij Kosacz przedstawia w portretowaniu znanych artystów, postaci z dzieł sztuki, a także dzieł architektonicznych. Koncepcję SPOŁECZEŃSTWA wyrażają wizerunki przedstawicieli różnych grup etnicznych i społecznych, którym autor współczuje i się z nimi utożsamia. Wspomniane cztery koncepcje można łatwo rozróżnić. Jednak trzy z nich (ZAGRANICA, UKRAINA, SPOŁECZEŃSTWO) odzwierciedlają cierpienie artysty na wygnaniu. Czuł się tam obco i samotnie. Ze względu na status imigranta uważał się także za przedstawiciela niższych warstw społecznych, z którymi z kolei się identyfikował i którym był przychylny.

https://doi.org/10.14746/sup.2021.9.2.11
PDF (English)

Bibliografia

Aheieva V., Vidkrytist svitovi. Slovo, iake tebe obyraie: zbirnyk na poshanu profesora Volodymyra Morentsia [Openess to the world, The word, that choses you: a collection of poems in memory of professor Volodymyr Morenets], Kyiv: KMA Publishing House, 2013, p. 17–30.

Bilichak O., Symvolika osnovnykh dominant-obraziv poezii Yevhena Pluzhnyka [Symbolism of the main images-dominants of Yevhen Pluzhnyk’s poetry], [v:] “Pivdennyi arkhiv” (filolohichni nauky), Kherson 2021, t. 85, p. 8–12.

Bohdanova M., Zhanrovo-stylovi osoblyvosti ukrayinskoyi istorychnoyi novely XX st. (Genre and style features of the Ukrainian historical novel of the twentieth century), [v:] „Slovo i Chas”, 2008, No. 2, p. 44–48.

Borodina S., Vashkiv L., Features of novelistic thinking of Maria Matios [Osoblyvosti novelistychnogo myslennya Marii Matios], [v:] „Filolohichnyi dyskurs”, 2019, No. 9, p. 16–23.

Vasylyshyn I., Epokha i liudyna v khudozhno-ekzystencijnomu vymiri literatury periodu DiPi [Epoch and man in the artistic and existential dimension of the literature of the DP period], avtoref. dys… kand. filol. nauk. Lviv 2008.

Dmytruk O., Totozhnist mystetstva i zhyttya v povisti Yuriya Kosacha “Enej ta zhy`tya inshykh” [The identity of art and life in Yuri Kosach’s story “Aeneas and the lives of others”], [v:] „Slovo i Chas”, 2009, No. 9, p. 42–48.

Zakharchuk I., Druha svitova vijna i khudozhnij dosvid ukrayinskoyi emihratsijnoyi literatury [World War II and the artistic experience of Ukrainian emigration literature], [v:] „Dyvoslovo”, 2007, No. 9, p. 54–58.

Romanov S., Yuriy Kosach: zhyttya i tvorchist na tli epokhy [Yuriy Kosach: life and work against the background of the era], [v:] „Dyvoslovo”, 2012, No. 1, p. 54–59.

Semeryn Kh., Kocherha S., „Hoholivske pytannia” v „italijskomu teksti„ Yuriya Kosacha yak marker mizhkulturnykh vzayemyn (na materiali frahmentiv nezavershenoho romanu „Senior Nikolo”) [„Gogol’s Question” in Yuriy Kosach’s „Italian Text” as a Marker of Intercultural Relations (based on fragments of the unfinished novel „Senior Niccolo”)], [v:] „Naukovyi visnyk Mizhnarodnoho humanitarnoho universytetu”. Seriia: Filolohia, 2017, edition: 31 (1), p. 92–94.

Skryvska I., Systema idejno-khudozhnikh dominant u tvorchosti Yuriya Kosacha [The system of ideological and artistic dominants in the work of Yuriy Kosach], avtoref. dys… kand. filol. nauk, Kyiv 2011.

Stekh M., Yuriy Kosach i lehenda Khmelnytskoho [Yuriy Kosach and the legend of Khmelnytskyi], [v:] „Ukrajinskyi zhurnal”, 2009, № 12, p. 54.

Yurchak H., Kontsept „Inshoho” u filosofskomu romani „Enej i zhyttya inshykh” Yuriya Kosacha [The concept of „Other” in the philosophical novel „Aeneas and the lives of others” by Yuriy Kosach], [v:] „Naukovyi visnyk Skhidnoievropejskoho universytetu imeni Lesi Ukrajinky”. Seriia: Filolohichni nauky. Literaturoznavstvo, 2015, edition: 8, p. 166–171.

Sources

Kosach Y., Lito nad Delaverom [Summer over Delaware], Poeziij. Kyiv: Radianskyi pysmennyk, 1980.

Kosach Y., Manhattanski nochi [Manhattan Nights], Kyiv: Radianskyi pysmennyk, 1966.