Słowa kluczowe
The Great Prussia Hotel
popular literature
retro crime fiction
Poznań
Jak cytować
Abstrakt
The subject of the analysis in this paper is the novel by Bohdan Kolomiichuk entitled The Great Prussia Hotel. From the genre point of view, the piece fits seamlessly into the so-called retro detective story with elements of the noir novel. The author’s variant of the retro detective story is clearly inspired by the classics of the genre, such as Artur Conan Doyle or Agata Christie (also contemporary ones, already containing further original modifications, such as Marek Krajewski or Konrad Lewandowski). This translates, for example, into the construction of the main character. Thus, a hybrid character is created, which appears to be a conglomerate of the features of Sherlock Holmes and Eberhard Mock. One should also pay attention to the construction of the novel space. Mapping activates various cultural and historical codes, it is not only an element accompanying the development of the plot but an expression of counter-hegemonic practice - the opposition to superficial top-down unification, anonymization and denationalization. Kolomiichuk’s novel can therefore be considered a borderland work in some places due to its multi-address character and a certain historical verve. In this context, at times drifting somewhat towards postmodernism, the Hotel smoothly fits into the trend of opening up popular literature to hybridity, borderline and multi-genre, visible since the turn of the 20th and 21st century, while taking into account national archetypes, images and motifs, and correlating them with the global (also contemporary) classics of the genre.
Bibliografia
Browarny W., Dyskretny urok mieszczańskiego demonizmu. Powieści Marka Krajewskiego [The discreet charm of bourgeois demonizm. Marek Krajewski’s novels], [w:] „Studia Filmoznawcze” 2010, nr 31, s. 245–258.
Czubaj M., Entolog w mieście grzechu [Etnologue in the city od sin], [w:] Źródło elektroniczne: https://www.Czubaj/M./-/Etnolog/w/miescie/grzechu.pdf (04.11.2022).
Domańska E., Epistemologie pograniczy [Borderline epistepmologies], [w:] Na pograniczach literatury [on the fringes of literature], red. J. Fazan, K. Zajas, Kraków: Universitas, 2012, s. 85–101.
Dominiak I., Dlaczego język polski jest tak diabelnie trudny? [Why the Polsh language so devilishly difficult?], [wywiad z prof. Włodzimierzem Gruszczyńskim], „Newsweek” 24.11.2014, [w:] Źródło elektroniczne: http://polska.newsweek.pl/polski-najtrudniejszy-jezyk-swiata-jezykoznawca-odpowiada-newsweek,artykuly,352233,1.html (01.4.2022).
Gąsowski T., Żydzi galicyjscy w poszukiwaniu nowej tożsamości [Galician Jews ic Search of a New Identity], [w:] „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne”, 2017, nr 144, z. 2, s. 323–333. DOI: https://doi.org/10.4467/20844069PH.17.017.6260
Hajder T., Folklor i literatura masowa. Ukraińska perspektywa badawcza [Folklore and mass literature. Ukrainian research perspective], [w:] „Jednak Książki. Gdańskie czasopismo humanistyczne”, 2017, nr 8, s. 81–95.
King S., Kryminały jako literatura światowa [Crime Srtories as Word Literature], [w:] „Forum Poetyki”, 2018, nr 13, s. 48–61. DOI: https://doi.org/10.14746/fp.2018.13.26819
Kołomijczuk B., Poznań był jak Lwów [Poznań was like Lviv], wywiad przeprowadził Piotr Bojarski, 12.02.2021, [w:] Źródło elektroniczne: https://kultura.poznan.pl/mim/kultura/news/rozmowy,c,7/poznan-byl-jak-lwow,159404.html (01.04.2022).
Kraska M., Prosta sztuka zabijania. Figury czytania kryminału [The Simple art of killing. Figures of reading a crime fiction], Gdańsk: Fundacja Terytoria Książki, 2013.
Królikowska A., Kryminał historyczny czy kryminał retro: proza Borysa Akunina wobec wyzwań gatunkowych [Historical Or retro crime: the prose of Boris Akunin in the face of genre challenge], „Tutoring Gedanensis”, 2017, nr 2, s. 111–116.
Lasić S., Poetyka powieści kryminalnej. Próba analizy strukturalnej [The poetica of the crime novels. Structural analysis attempt], tłum. M. Petryńska, Warszawa: PIW, 1976.
Martuszewska A., hasło: Powieść kryminalna [Criminal story], [w:] Słownik literatury popularnej red. T. Żabski, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2006, s. 464–471.
Mrowczyk E., Klasyczna powieść detektywistyczna jako odmiana gatunkowa [Classic detective as a genre variety], [w:] „Literatura i Kultura Popularna” VI, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 1997, s. 29–34.
Olijnik S., Ukraińska literatura popularna: nowe horyzonty deskrypcj [Ukrainian popular literature: new horizons of description], [w:] „Bibliotekarz Podlaski”, 2016, nr 1 (XXXII), s. 281–288.
Rybicka E., Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich [Geopeotics. Space and place in contemporary literary theories and practices], Kraków: Universitas, 2014.
Stasiewicz P., Sześć odcieni czerni. Szkice o klasykach powieści noir [Six Hades of Black. Sketches on the classics of the novel noir], Kraków: Universitas, 2021. DOI: https://doi.org/10.15290/socsokpn.2021
Tierlig-Śledź E., Małżeństwo kryminału z historią, czyli uwag kilka o kryminałach retro Konrada T. Lewandowskiego [The marriage of a crime fiction with, or a few remarks on Konread Lewandowski’s retro crime fiction], „Czytanie Literatury. Łódzkie studia literaturoznawcze”, 2016, nr 5, s. 73–85. DOI: https://doi.org/10.18778/2299-7458.05.06
Wajda K., Śladem retro zbrodni [Following a retro crime scene], „Dwutygodnik.com”, 2012, nr 8, [w:] Źródło elektroniczne: https://www.dwutygodnik.com/artykul/3820-sladem-retrozbrodni.html?print=1 (04.11.2022).
Wołodźko-Butkiewicz A., Od pieriestrojki do laboratoriów netliteratury. Przemiany we współczesnej prozie rosyjskiej [From perestroika to the laboratory of netliterature. Transformations in contemporary Russian prose], Warszawa: Studia Rossica, 2004.
Astafiev O., Transformatsiia klasychnoho tekstu yak naratyvna stratehiia masovoi literatury [Transformation of the classical text as a narrative strategy of mass literature], [v:] Filolohichni seminary. Kyiv. nats. un-t im. Tarasa Shevchenka [Philological seminars. Kiyv. National University named after Taras Shevchenko], Kyiv: VPTs „Kyivskyi universytet”, vyp. 14: Literatura i paraliteratura: de mezha?, 2011, s. 43–51.
Hundorova Т., Kitch i Literatura. Travestii [Kitsch and Literature. Travesties], Kyiv: „Fakt”, 2008.
Hundorova T., Pisliachornobylska biblioteka: Ukrainskyi literaturnyi postmodern [Post-Chernobyl Library. Ukrainian Literary Postmodern], Kyiv: „Krytyka”, 2005.
Zborovska N., Suchasna masova literatura v Ukraini yak zahalnokulturna problema [Modern mass literature in Ukraine as a general cultural problem], [v:] „Slovo i chas” 2007, no. 6, s. 3–8.
Kolomiichuk B., Bohdan Kolomiichuk: ya vpershe v ukrainskii beletrystytsi zobrazyv Froida [Bohdan Kolomiychuk: I portrayed Freud for the first time in Ukrainian fiction], 7.12.2016, [v:] Elektronnyj resurs: https://www.bbc.com/ukrainian/features-38207319 (06.05.2022).
Kolomiichuk B., Hotel „Velyka Prussiia” [The Great Prussia Hotel], Lviv: Vydavnytstvo Staroho Leva, 2018.
Kolomiichuk B., Koronovanyi slovom Bohdan Kolomiichuk [Crowned with the Word Bohdan Kolomiychuk], [v:] Elektronnyj resurs: https://perspekt.org.ua/articles/novyj-resurs (06.05.2022).
НСПУ – Національна спілка письменників України, До Луцька з презентацією книги приїде Богдан Коломійчук [Bohdan Kolomiychuk will come to Lutsk to present the book], 31.01.2022, [v:] Elektronnyj resurs: https://nspu.com.ua/novini/do-lucka-z-prezentaciieju-knigi-priide-bogdan-kolomijchuk/ (01.04.2022).
Polishchuk Ya., Literatura yak heokulturnyi proekt: Monohrafiia [Literatyre as a geocultural Project: Monograph], Kyiv: „Akademvydav”, 2008.
Romanenko O., Semiosfera ukrainskoi masovoi literatury: Tekst. Chytach. Epokha [Semiosphere of Ukrainian mass literature: Text. Reader. Epoch], Kyev: Pryvatnyi vydavets Yakubets A.V., 2014.
Filonenko S., Masova literatura v Ukraini: dyskurs, hender, zhanr: monohrafiia [Mass literature i Ukraine: discourse, gender, genre: monograph], Donetsk: „LANDON-XXI”, 2011.
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).