Abstrakt
W artykule opisano osobliwości użycia jednostek frazeologicznych (frazemów) we współczesnych tekstach gwarowych południowo-zachodniego narzecza. Analiza frazemiki na podstawie tekstów gwarowych może ujawnić zarówno nieutrwalone wcześniej jednostki, jak i realizację odrębnych frazemów w sytuacjach kontekstualnych z różnym znaczeniem, odmienną aktualizacją pojęciowego oraz emotywnego planu wyrażania. Szczególnie cennym wydaje się fakt, iż na tle frazeologii ujawnia się poziom kompetencji językowej nosiciela gwary.Bibliografia
Г. Л. Аркушин, Сказав, як два зв’язав. Народні вислови та загадки із Західного Полісся і західної частини Волині, Люблін-Луцьк 2003.
З. С. Мацюк, Що сільце, то нове слівце: словник фразеологізмів Західного Полісся, Луцьк 2013.
Г. М. Доброльожа, Красне слово — як золотий ключ: Постійні народні порівняння в говірках Середнього Полісся та суміжних територій, Житомир 2003.
Г. М. Доброльожа, Фразеологічний словник говірок Житомирщини, Житомир 2010.
В. Д. Ужченко, Д. В. Ужченко, Фразеологічний словник східнослобожанських і степових говірок Донбасу, Луганськ 2013.
В. А. Чабаненко, Фразеологічний словник говірок Нижньої Наддніпрянщини, Запоріжжя 2001.
Г. Л. Аркушин, Сказав, як два зв’язав. Народні вислови та загадки із Західного Полісся і західної частини Волині, Люблін-Луцьк 2003.
Н. В. Кірілкова, Матеріали до фразеологічного словника південноволинських говірок, Остріг-Рівне 2011.
Н. Д. Коваленко, Слова з язика, як бджоли з вулика: матеріали до словника народних порівнянь подільських і волинських говірок Хмельниччини, Кам’янець-Подільський 2011.
Н. Вархол, А. Івченко , Фразеологічний словник лемківських говірок Східної Словаччини, Пряшів 1990.
М. Лесюк, Мовний світ сучасного галицького села (Ковалівка Коломийського району), Івано-Франківськ 2008.
Ю. Громик, Фразеологізми середньополіської говірки села Липно Ківерцівського району Волинської області, [в:] Волинь-Житомирщина: Історико-філологічний збірник з регіональних проблем, Житомир 2002, с. 152–170.
Словник буковинських говірок, Чернівці 2005.
П. Гриценко, Локалізми у структурі діалектної мови, [в:] „Jazykovedné štúdie”, ХХVІІІ: Súradnice súčasnej slovanskej dialektológie, Bratislava 2010, с. 235-242.
Літературознавча енциклопедія в 2 т., автор-укл. Ю. Ковалів, Київ 2007, т. 2.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).