Słowa kluczowe
powieść T. Szewczenki Наймичка
wykład habilitacyjny I. Franki
analiza porównawcza
Jak cytować
Abstrakt
Twórczość Tarasa Szewczenki ma dla narodu ukraińskiego szczególne znaczenie, ponieważ zawiera w sobie zarówno mentalne, jak i psychologiczne oraz archetypiczne kody. Każde nowe jej odczytanie siłą rzeczy opiera się na dotychczasowych ustaleniach badaczy, j ednak zawiera w sobie także nową perspektywę. Aktualność niniej szej pracy polega na tym, że j est ona dopełnieniem analizy porównawczej autorstwa Iwana Franki, który w swoim wykładzie habilitacyjnym poruszył problematykę poematu Наймичка T. Szewczenki oraz opowiadania o tym samym tytule. Badania zostały przeprowadzone w aspekcie komparatystycznym. Nie kwestionując wagi badań klasyka, autorka postawiła sobie za zadanie pogłębić pewne jego ustalenia na temat omawianych utworów Kobziarza, odwołując się do postulatów współczesnej metodologii literaturoznawczej. We wnioskach znalazły się aktualizacje dotyczące odrębnych faktów powiązanych z czasem i kolejnością pisania poematu i opowiadania. Oprócz tego zaprezentowano również propozycje rozwiązań wielu zadań analitycznych, które postawił przed sobą I. Franko (charakterystykę chronotopu, analizę porównawczą bohaterów utworów itd.).
Bibliografia
Gachev G., Nacional’nye obrazy mira: Kosmo — Psixo — Logos [National Images of the World: Cosmo —Psycho —Logo], Moskva: Progress - Kultura, 1995.
Zapiski o Yuzhnoj Rusi [Notes on Southern Russia], v 2 tomax, sost., avt. predisl., primech. P. A. Kulish, SPb 1857, t. 2.
Zapiski o Yuzhnoj Rusi [Notes on Southern Russia], v 2 tomax, t. 1, t. 2 v odnoj knige, sost. і izd. Pantelejmona Kulisha, Kiev: Dnipro 1994 (Reprint 1856-1857 gg.).
Komentari. „Naimychka” T. Shevchenka: vyklad habilitatsiinyi, vyholoshenyi u Lvivskim universyteti 18 liutoho 1895 roku [Comments. T. Shevchenko’s „Naimychka”: Habilitation Lecture, Presented at Lviv University on February 18, 1895], [v:] I. Franko, Zibr. tv., u 50 tomakh, Kyiv: Naukova dumka, 1981, t. 29, s. 634—635.
Kosmeda T., Linhvistychni eksperymenty T. Shevchenka, abo zahadka, chomu rosiiska mova obrana movoiu pysmennytskoho shchodennyka (do200-littia vid dnia narodzh. pysmennyka) [T.Shevchenko ’sLinguisticExperiments, ortheRiddle WhytheRussianLanguage wasChosen as theLanguage for the Writer ’sDiary (in Commemoration ofthe Writer’s200thAnniversary)], [v:] „Studia Ukrainica Poznaniesia”, 2015, zesz. Ill, s. 105-112.
Krymskyi S. B., Arkhetypy ukrainskoi kultury [Archetypes of Ukrainian Culture], [v:] Yoho zh, Pid syhnaturoiu Sofii [Under Sofia Signature], Kyiv: Vyd. dim “Kyievo-Mohylianska akademiia”, 2008, s. 301-319.
Krymskyi S., Arkhetypy ukrainskoi mentalnosti [The Archetypes of Ukrainian Mentality], [v:] Yoho zh, Problemy teorii mentalnosti [Issues of Mentality Theory], Kyiv: Naukova dumka, 2006, s. 273-301.
Krymskyi S., Dim — Pole — Khram [Home — Field — Temple], [v:] Yoho zh, Pro sofiinist, pravdu, smysly liudskoho buttia: zb. nauk.-publ. і filos. statei [On Sophicality, Thuth, Purpose of Human Existence: the Collection of Scientific Publications and Philosophical Papers], Kyiv: IFNANU, 2010, s. 426-439.
Kulish P., Povne zibr. tv. Naukovi pratsi. Publitsystyka [Complete Collection of Works. Scientific Papers. Social Essays], uporiad st., koment. V. Ivashkiv, Kyiv: Krytyka, 2015, t. III, kn. 1,2.
Naimychka [The Servant Girl] (T. Shevchenka), [v:] P. Kulish, Povne zibr. tv. Naukovi pratsi. Publitsystyka [Complete Collection of Works. Scientific Papers. Social Essays], uporiad. st., koment. V. Ivashkiv, Kyiv: Krytyka, 2015, t. Ill, kn. 2, s. 104-115.
Franko I., „Naimychka” T. Shevchenka: vyklad habilitatsiinyi, vyholoshenyi u Lvivskim universyteti 18 liutoho 1895 roku [T. Shevchenko’s „The Servant Girl”: Habilitation Lecture, Presentedat Lviv University on February 18, 1895], [v:] Yoho zh, Zibr. tv., u 50 tomakh, Kyiv: Naukova dumka, 1981, t. 29, s. 447-469.
Xajdegger M., Bytie і vremya [Existence and Time], per. s nem. V. V. Bibixina, SPb.: Nauka. 2002.
Jung K. G., Arkhetypy і kolektyvne nesvidome [Archetypes and Collective Unconscious], per. z nim. K. Kotiuk, nauk. red. ukr. vyd. O. Feshovets, Lviv: Astroliabiia, 2013.
Yankovska Zh., Folkloryzm ukrainskoi romantychnoi prozy: monohrafiia [Folklorism of Ukrainian Romanti Prose: Monograph], Lviv: NVF „Ukrainski tekhnolohii”, 2016.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).