Zagadnienie reformacji w katechizmach i podręcznikach do nauki religii w latach 1945–1990
PDF

Słowa kluczowe

reformacja
Marcin Luter
katecheza ekumeniczna
ekumenizm

Jak cytować

Bilicka, B. (2017). Zagadnienie reformacji w katechizmach i podręcznikach do nauki religii w latach 1945–1990. Teologia Praktyczna, (18), 25–41. https://doi.org/10.14746/tp.2017.18.02

Abstrakt

Rok 2017 obchodzony jest w Kościołach luterańskich jako rok upamiętniający 500 lat reformacji. Obchodom towarzyszą liczne wystawy, konferencje naukowe, nabożeństwa ekumeniczne, w których uczestniczą także katolicy. Nie oznacza to, że strona katolicka świętuje rozłam w Kościele, który nastąpił pięć wieków temu, podejmuje jednak refl eksję teologiczną i uczestniczy w modlitwie ekumenicznej. Taką refl eksję podejmuje także dr hab. Beata Bilicka, która w artykule Zagadnienie reformacji w katechizmach i podręcznikach do nauki religii w latach 1945–1990 opisuje, na ile i w jakim zakresie ewoluowała katecheza ekumeniczna przed Soborem Watykańskim II i po nim. Syntetyczne rozważania autorka ograniczyła do obecności zagadnienia Lutra i reformacji w katechizmach i podręcznikach do nauki religii, z których nauczano w Polsce od zakończenia II wojny światowej do 1990 roku, a więc do powrotu religii do szkół i przedszkoli. Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej krótko scharakteryzowano katechezę przedsoborową (1945–1965), która była zamknięta na dialog ekumeniczny w szerokim tego słowa znaczeniu, także z Kościołem luterańskim; można ją nazwać katechezą nietolerancyjną. W rozdziale drugim wykazano, jak po Soborze Watykańskim II zmieniło się nauczanie o reformacji w katechezie parafi alnej do 1990 roku. Całość wieńczy syntetyczne zakończenie.
https://doi.org/10.14746/tp.2017.18.02
PDF

Bibliografia

Adamski S.: Szkoła wedle nauki Kościoła i uchwał Synodu. Katowice 1939.

Archutowski R.: Krótki zarys historii Kościoła katolickiego. Podręcznik szkolny z 21 ilustracjami. Poznań–Warszawa–Wilno–Lublin 1929.

Baranowski Z., Kowalski S.: Nauka wiary i obyczajów. wyd. II. Badbergen 1947.

Białowąs M.: Pan Jezus wśród ludzi. Podręcznik do nauki religii rzymskokatolickiej dla VI klasy szkół powszechnych trzeciego stopnia. Lwów 1939.

Bilicka B.: Kościół w polskich katechizmach i podręcznikach do nauki religii dla dzieci i młodzieży w latach 1945–2001. Toruń 2009.

Charytański J., Off mański A.: Program katechizacji młodzieżowej. W: Teoretyczne założenia katechezy młodzieżowej. Red. R. Murawski. Warszawa 1989 s. 278–285.

Chotkowski W.: Historia Kościoła katolickiego. Podręcznik dla szkół średnich. Miejsce Piastowe 1931.

Dekret o ekumenizmie Unitatis redintegratio. W: Sobór Watykański II. Konstytucje. Dekrety. Deklaracje. tekst pol. nowe tłum. Poznań 2002 s. 193–208.

Katechizm religii katolickiej. Cz. II – Chrystus żyje wśród nas. Red. P. Bednarczyk, S. Bizuń, J. Charytański, A. Kotlarski, M. Wolniewicz: Paryż 1977.

Koska W.: Katechizm religii katolickiej. Cz. V – Chrystus żyjący w swoim Kościele. wyd. V. Poznań 1974.

Koska W.: Wiara i życie chrześcijanina. Cz. III – Człowiek wobec problemu wiary. wyd. III. Poznań 1984.

Kościół po ewangelicku – jak luteranie rozumieją Kościół? http://luter2017.pl/ewangelickie-rozumienie-kosciola-eklezjologia/ [dostęp: 18.04.2017].

Kowalski S.: Katechizm religii katolickiej. Olsztyn 1949.

Kowalski Z.: Katechizm religii katolickiej dla przygotowania dzieci do pierwszej spowiedzi i Komunii świętej. wyd. III popr. Pelplin 1947.

Kowalski Z.: Katechizm religii katolickiej. wyd. I. Pelplin 1945.

Materski E., Hekker N.: Chrystus Prawdą. Cz. I – Prawdy wiary w roku kościelnym, cz. II – Prawdy wiary w życiu chrześcijańskim. wyd. V. Poznań–Warszawa–Lublin 1964.

Murawski R.: Co katecheta daje młodzieży w wychowaniu do odpowiedzialności za Kościół. „Katecheta” R. 19: 1975 nr 5 s. 193–202.

Murawski R.: Program katechezy w szkołach ponadpodstawowych. W: Katecheza w szkole. Red. J. Krucina. Wrocław 1992 s. 93–106.

Pierwszy Polski Synod Plenarny odbyty w Częstochowie Roku Pańskiego 1936 pod przewodnictwem Franciszka św. K. Rz. Kard. Marmaggiego legata apostolskiego Piusa XI papieża. Kraków 1937.

Piotrowski C.: Katechizm podstawowy. Warszawa–Poznań–Lublin [nie wcześniej niż 1947].

Prawdy wiary. Krótki zarys dogmatyki katolickiej dla I klasy licealnej na podstawie podręcznika ks. Piotra Nowaka w opracowaniu Komisji Podręcznikowej na zlecenie K.O.S.P. Poznań 1945.

Program szczegółowy dla klas I–VIII szkoły podstawowej (wersja pierwsza). W: Materiały do nauczania religii. Szkoła podstawowa (Seria: Biblioteka Nowego Życia). Wrocław 1991 s. 29–88.

Ramowy program katechizacji w zakresie szkoły podstawowej (I–VIII) (b.m.w.) 1971.

Rydzewski J.: Język podręczników do nauki religii dla dzieci starszych (cz. V), „Katecheta” R. 22: 1978 nr 5 s. 206–209.

Upamiętnienie 500 lat reformacji w rzymskokatolickiej katedrze, http://luter2017.pl/upamietnienie-500–reformacjI–rzymskokatolickiej-katedrze/ [dostęp: 12.04.2017].

Wójcik S.: Zew Chrystusowy. Uchwały I. Polskiego Synodu Plenarnego dla wiernych. Tuchów 1939.

Wyznanie augsburskie. tłum. W. Niemczyk. W: Księgi Wyznaniowe Kościoła Luterańskiego. Bielsko-Biała 1999 s. 143–163.