Egzystencjalna Teoria Umysłu: konstrukcja narzędzia pomiarowego
Main Article Content
Abstrakt
Egzystencjalna Teoria Umysłu (EToM) jest postulowanym przez J. Beringa mechanizmem postrzegania wydarzeń życia codziennego jako rezultat działalności istot nadprzyrodzonych.Wykazano, iż skłonność do dostrzegania w nich intencjonalności koreluje ze wyższymi wynikami na skali współczynnika empatii (EQ). W pracy przedstawiono tworzenie kwestionariusza mającego służyć do pomiaru funkcjonowania EToM, w populacji osób zdrowych. W skład próby weszło 189 studentów (41 mężczyzn, średnia wieku 22 lata). W celu weryfikacji trafności teoretycznej skorelowano wyniki kwestionariusza PETU z wynikami kwestionariusza Ilorazu Empatii (EQ-40), subtelną skalą paranoi (Pa-S) z testu MMPI i wynikiem uzyskanym w pomiarze myślenia analitycznego. Uzyskano słaby istotny statystycznie dodatni związek wyników PETU z wynikami EQ-40 (rho = 0,25, p < 0,05), zgodnie z założeniami teoretycznymi. Analiza czynnikowa kwestionariusza wykazała istnienie jednego czynnika (α = 0,78).
Downloads
Article Details

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Ten utwór jest dostępny na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Bibliografia
- Baron-Cohen S., Leslie A. M., Frith, U. (1985). Does the autistic child have a 'theory of mind'?. Cognition 21 (1), s. 37–46.
- Baron-Cohen, S., Wheelwright, S. (2004). The Empathy Quotient (EQ). An investigation of adults with Asperger Syndrome or High Functioning Autism, and normal sex
- differences. Journal of Autism and Developmental Disorders 34, s. 163-175
- Barrett, J. L. (2000). Exploring the natural foundations of religion. Trends in cognitive sciences, 4(1), 29-34.
- Bering, J. M. (2002). The existential theory of mind. Review of General Psychology, 6 (1), 3-24.
- Bering, J. M. (2010a). The belief instinct: The psychology of souls, destiny, and the meaning of life. New York: Norton.
- Bering, J. M. (2010b). The nonexistent purpose of people. The Psychologist. 23 (4), s. 290-293.
- Botero, C. A., Gardner, B., Kirby, K. R., Bulbulia, J., Gavin, M. C., & Gray, R. D. (2014). The
- ecology of religious beliefs. Proceedings of the National Academy of Sciences, 111(47), 16784-16789.
- Boyer, P. (2005). I człowiek stworzył bogów.... Warszawa: Prószyński i S-ka.
- Bunge, M., Ardila, R. (1988). Philosophy of psychology. New York: Springer Verlag.
- CBOS (2011). Polacy wobec niektórych poglądów New Age. Pobrano 23 maja 2015 z: www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2011/K_135_11.PDF
- Dawkins, R. (2007). Samolubny gen. Warszawa: Prószyński i S-ka
- Dennett, D. (2008). Odczarowanie. Religia jako zjawisko naturalne. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy
- Gervais, W. M. (2012). Analytic Thinking Promotes Religious Disbelief. Science, 336 (6080), s. 493-496.
- Guthrie, S. (1995). Faces in the Clouds: A New Theory of Religion. [Google Books]. Pobrano 14 kwietnia 2013 z http://books.google.pl/books?id=dZNAQh6TuwIC.
- Hovanitz, C. A., Gynther, M. D., & Marks, P. A. (1983). The Prediction Of Paranoid Behavior: Comparative Validities Of Obvious Vs. Subtle MMPI Paranoia (Pa) Items. Journal Of Clinical Psychology, 39 (3), s. 407-411.
- Kelemen, D. (2004). Are children ‘intuitive theists’?: Reasoning about purpose and design in nature. Psychological Science, 15, s. 295–301.
- Kościński, K. (2005). Rodzaje determinacji zjawisk biologicznych a sposoby ich wyjaśniania. W: K. Łastowski (red.), Teoria i metoda w biologii ewolucyjnej. Poznańskie Studia z Filozofii Humanistyki, 7, s. 301-337.
- LeDoux, J. (2000). Mózg emocjonalny. Tajemnicze podstawy życia emocjonalnego. Poznań: Media Rodzina
- Matczak, A. (1999) Testy inteligencji i zdolności. W: J. Strelau (red.). Psychologia. Podręcznik akademicki. t. 1., (s. 448-449). Gdańsk: GWP
- Norenzayan, A., Gervais, W. M., Trzesniewski, K.H. (2012). Mentalizing deficits constrain belief in a personal God. PloS one, 7 (5).
- Osberg, T. M., & Harrigan, P. (1999). Comparative Validity of the MMPI-2 Wiener-Harmon Subtle-Obvious Scales in Male Prison Inmates. Journal Of Personality Assessment, 72(1), s. 36-48.
- Shariff, A. F., Norenzayan, A. (2006). God Is Watching You. Priming God Concepts Increases Prosocial Behavior in an Anonymous Economic Game. Psychological Science. 18 (9), s. 803-809.
- Schloss, J. P., Murray, M. J. (2011). Evolutionary accounts of belief in supernatural punishment: a critical review. Religion, Brain & Behavior, 1, s. 46-99.
- Schrock, K. (2010). People with Asperger’s less likely to see purpose behind the events in their lives. Scientific American. Pobrano 29 maja 2012 z: http://blogs.scientificamerican.com/observations/2010/05/29/people-with-aspergersless-likely-to-see-purpose-behind-the-events-in-their-lives/
- Watts, J., Greenhill, S. J., Atkinson, Q. D., Currie, T. E., Bulbulia, J., & Gray, R. D. (2015). Broad supernatural punishment but not moralizing high gods precede the evolution of political complexity in Austronesia. Proceedings of the Royal Society of London B: Biological Sciences, 282(1804), 20142556.
- Weeks, M., & Lupfer, M. B. (2000). Religious Attributions and Proximity of Influence: An Investigation of Direct Interventions and Distal Explanations. Journal For The Scientific Study Of Religion, 39(3), 348.
- Wiener, D. N. (1948). Subtle and obvious keys for the MMPI. Journal of Consulting Psychology , 12, s. 164-170
- Wrobel, T. A., & Lachar, D. (1982). Validity of the Wiener subtle and obvious scales for the MMPI: Another example of the importance of inventory-item content. Journal Of Consulting And Clinical Psychology, 50(3), s. 469-470. doi:10.1037/0022-006X.50.3.469