Słowa kluczowe
Funnel Beaker culture
Kujawy
blade technology
use-wear analysis
refitting method
Jak cytować
Abstrakt
Archaeological excavations carried out by Patrimonium Foundation at site Dąbrówka 9, com. Kowal, in 2009 provided a unique assemblage of a series of blades made on so-called chocolate flint. Refitting of blades permitted reconstruction of core reduction stages. However, there the question arises of what was the origin of the find – a purpose for which the artefacts were brought to and finally deposited at the site. The blades were produced outside the site Dąbrówka 9 and they are represented either by very even regular ones – “select”, as well as debitage of the core reduction. Use-wear analysis, however, proved that each artefact had been at least sporadically used.
Bibliografia
Anderson-Gerfaud P. 1988 Using prehistoric stone tools to harvest cultivated wild cereals: preliminary observations of traces and impact. W: S. Beyries (red.), Industries Lithiques: Tracéologie et Technologie (British Archaeological Reports, International Series, 411, s. 175–198). Oxford: British Archaeological Reports.
Apel J., Knutsson K. (red.) 2006 Skilled Production and Social Reproduction (s. 37–68). Uppsala: Societas Archaeologica Upsaliensis.
Balcer B. 1975 Krzemień świeciechowski w kulturze pucharów lejkowatych. Eksploatacja, obróbka, rozprzestrzenienie. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Balcer B. 1983 Wytwórczość narzędzi krzemiennych w neolicie ziem Polski. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.
Borkowski W., Libera J., Sałacińska B., Sałaciński S. (red.) 2008 Krzemień czekoladowy w pradziejach (Studia nad Gospodarką Surowcami Krzemiennymi w Pradziejach, t. 7). Warszawa–Lublin: Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich Oddział w Lublinie.
Budziszewski J. 2008 Stan badań nad występowaniem i pradziejową eksploatacją krzemieni czekoladowych. W: W. Borkowski, J. Libera, B. Sałacińska, S. Sałaciński (red.), Krzemień czekoladowy w pradziejach (s. 33–106). Warszawa–Lublin: Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Instytut Archeologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich Oddział w Lublinie.
Dobrzyński M., Piątkowska K. 2012 Zagadnienie eksploatacji łuszczniowej w kulturze pucharów lejkowatych na podstawie stanowiska 8/19 w Piaskach Wielkich, pow. Świdnik, woj. lubelskie. Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego, 33, s. 33–61.
Domańska L. 1995 Geneza krzemieniarstwa kultury pucharów lejkowatych na Kujawach. Łódź: Katedra Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego.
Domańska L. 2013 Krzemieniarstwo horyzontu klasycznowióreckiego kultury pucharów lejkowatych na Kujawach (Spatium Archaeologicum, vol. 7). Łódź: Uniwersytet Łódzki, Instytut Archeologii, Fundacja Uniwersytetu Łódzkiego.
Ginter B., Kozłowski J.K. 1990 Techniki obróbki i typologia wytworów kamiennych paleolitu, mezolitu i neolitu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Juel Jensen H. 1994 Flint tools and plant working. Hidden traces of stone age technology. A use wear study of some Danish Mesolithic and TRB implements. Aarhus: Aarhus University Press.
Keeley L.H. 1980 Experimental Determination of Stone Tool Uses. A Microwear Analysis. Chicago: University of Chicago Press.
Korobkowa G.F. 1999 Narzędzia w pradziejach. Podstawy badania funkcji metodą traseologiczną. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Krzyszowski A. (red.) 2010 Wielokulturowe osadnictwo na stan. 9 w Dąbrówce, gm. Kowal, woj. kujawsko-po¬morskie. [Maszynopis, archiwum Fundacji Patriomonium, Poznań].
Małecka-Kukawka J. 1987 Krzemieniarstwo kultury pucharów lejkowatych na ziemi chełmińskiej. W: T. Wiślański (red.), Neolit i początki epoki brązu na ziemi chełmińskiej (s. 121–140). Toruń: Biuro Badań i Dokumentacji Zabytków w Toruniu, Muzeum Okręgowe w Toruniu, Instytut Archeologii i Etnografii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Małecka-Kukawka J. 1999 Sierpy, sierpaki, sierpce... – analiza funkcjonalna wczesnorolniczych wkładek narzędzi żniwnych z ziemi chełmińskiej. W: S. Kukawka (red.), Szkice prahistoryczne. Źródła – metody – interpretacje (s. 139–157). Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Małecka-Kukawka J. 2001 Między formą a funkcją. Traseologia neolitycznych zabytków krzemiennych z ziemi chełmińskiej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Matraszek B., Migal W., Sałaciński S. 2002 Składanki form rdzeniowych z jamy 424 z osady kultury pucharów lejkowatych ze stanowiska „Nad Wawrem” w Złotej, woj. świętokrzyskie. W: B. Matraszek, S. Sałaciński (red.), Krzemień świechiechowski w pradziejach. Materiały z konferencji w Ryni, 22–24.05.2000 (Studia nad Gospodarką Surowcami Krzemiennymi w Pradziejach, t. 4, s. 237–252). Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich Oddział w Warszawie, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.
Moss E. 1983 The Functional Analysis of Flint Implements. Pincevent and Pont d’Ambon: Two Cases from the French Final Paleolithic (British Archaeological Reports, International Series, 177). Oxford: British Archaeological Reports.
Papiernik P., Rybicka M. 2002 Annopol. Osada kultury pucharów lejkowatych na Pojezierzu Gostynińskim. Łódź: Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi, Fundacja Badań Archeologicznych im. Profesora Konrada Jażdżewskiego.
Rots V. 2003 Towards an understanding of hafting: the macro- and microscopic evidence. Antiquity, 77, s. 805–815.
Rots V. 2008a Hafting and raw materials from animals. Guide to the identification of hafting traces on stone tools. Anthropozoologica, 43, s. 43–66.
Rots V. 2008b Hafting traces on flint tools. W: L. Longo, N. Skakun (red.), “Prehistoric Technology” 40 Years Later: Functional Studies and the Russian Legacy Proceedings of the International Congress, Verona (Italy), 20–23 April 2005 (s. 75–84). Oxford: British Archaeological Reports.
Rots V. 2009 The functional analysis of the Mousterian and Micoquian assemblages of Sesselfelsgrotte, Germany: Aspect of tool use and hafting in the European Late Middle Paleolithic. Quartär, 56, s. 37–66.
Rots V., Vermeersch P.M. 2004 Experimental characterization of hafting traces and their recognition in archaeological assemblages? W: E.A. Walker, F. Wenban-Smith, F. Healy (red.), Lithics in Action. Papers from the Conference “Lithic Studies in the Year 2000” (Lithic Studies Society Occasional Paper, vol. 8, s. 156–168). Oxford: Oxbow Books.
Van Gijn A.L. 1990 The wear and tear of flint. Principles of functional analysis applied to Dutch Neolithic assemblages (Analecta Praehistorica Leidensia, 22). Leiden: University of Leiden, Institute of Prehistory.
Vaughan P.C. 1985 Use-Wear Analysis of Flaked Stone Tools. Tucson: University of Arizona Press.
Wiktor A. 2009 Sprawozdanie z ratowniczych badań archeologicznych w Dąbrówce, gm. Kowal, woj. kujawsko-pomorskie, stan. 9. [Maszynopis, archiwum Fundacji Patrimonium, Poznań].
Wojciechowski W. 2002 Udział krzemienia świeciechowskiego w krzemieniarstwie neolitycznym na Dolnym Śląsku. W: B. Matraszek, S. Sałaciński (red.), Krzemień świeciechowski w pradziejach. Materiały z konferencji w Ryni, 22–24.05.2000 (Studia nad Gospodarką Surowcami Krzemiennymi w Pradziejach, t. 4, s. 141–146). Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Stowarzyszenie Naukowe Archeologów Polskich Oddział w Warszawie, Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.
Zakościelna A. 1996 Krzemieniarstwo kultury wołyńsko-lubelskiej ceramiki malowanej (Lubelskie materiały archeologiczne, 10). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.