Słowa kluczowe
polonistyka
slawistyka
transkrypcja fonetyczna
transkrypcja uproszczona
polszczyzna kresowa
współczesna akustyka mowy
Jak cytować
Abstrakt
Wiele transkrypcji polskich i słowiańskich tekstów gwarowych należy uznać za nie w pełni wiarygodne, jeśli chodzi o szczegółowe cechy fonetyczne samogłosek i spółgłosek. Dla potrzeb badań dialektologicznych z zakresu fleksji, słowotwórstwa, składni i słownictwa w pełni wystarczą teksty w transkrypcji uproszczonej. Za wiarygodne teksty w transkrypcji fonetycznej, które mają służyć głównie badaniom nad fonetyką dialektów, powinno się obecnie uznawać te, które są oparte na analizach współczesnej akustyki mowy wykorzystujących najnowsze programy komputerowe.
Bibliografia
Albuł O., Soroka O. (2016), Bułgarsko-polskie paralele w rozwoju systemu fonetycznego – wymowa spółgłoski [ł], [w:] Zielonogórskie seminaria językoznawcze. Kontakty językowe w komunikowaniu, pod red. M. Steciąg, M. Adamczyk, M. Biszczanik, Zielona Góra, s. 149–155.
Baudouin de Courtenay J.N. (1989), Опыт фонетики резьянских говоров (reprodukcja wydania z 1875 r.), [w:] idem, Dzieła wybrane, tom III, Warszawa.
Brzeziński W. (1982–2009), Słownictwo krajniackie. Słownik gwary wsi Podróżna, t. 1–5, Wrocław.
Cechosz I. (2001), Polska gwara Oleszkowiec na Podolu. Fleksja imienna i werbalna, Kraków.
Czekman W., Smułkowa E. (1988), Fonetyka i fonologia języka białoruskiego z elementami fonetyki i fonologii ogólnej, Warszawa.
Dejna K. (1956), Gwara Milna, „Rozprawy Komisji Językową ŁTN” IV, s. 5-41.
Dukiewicz L., Sawicka I. (1995), Fonetyka i fonologia, Kraków.
Dwilewicz B. (1997), Język mieszkańców wsi Bujwidze na Wileńszczyźnie, Warszawa.
Dzięgiel E. (2001), Polska gwara wsi Zielonej na Podolu na tle innych gwar południowokresowych. Fleksja imienna i werbalna, Kraków.
Dzięgiel E. (2003), Polszczyzna na Ukrainie. Sytuacja językowa w wybranych wsiach chłopskich i szlacheckich, Warszawa.
EJP, Encyklopedia języka polskiego, wyd. III, red. S. Urbańczyk, M. Kucała, Wrocław 1999.
Grek-Pabisowa I. (2002), Współczesne gwary polskie na Litwie i Białorusi. Fonetyka, Warszawa.
Hrabec S. (1955), O polskiej gwarze wsi Duliby w byłym powiecie buczackim, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, III, s. 31–76.
Jakobson R. (1989), Poetyka w świetle językoznawstwa, [w:] R. Jakobson, W poszukiwaniu istoty języka, t. 2, red. M. R. Mayenowa, Warszawa.
Język polski na Kowieńszczyźnie. Historia. Sytuacja socjolingwistyczna. Cechy językowe. Teksty, pod red. H. Karaś, Warszawa–Wilno 2001.
Jocz L. (2011), Wokalowy system hornjoserbskeje rěče přitomnosće, Szczecin.
Jocz L. (2013), System samogłoskowy współczesnych gwar centralnokaszubskich, Szczecin.
Jocz L. (2014), System spółgłoskowy współczesnych gwar centralnokaszubskich, Lipsk.
Jocz L. (2015), Studien zum obersorbischen Konsonantismus, Szczecin.
Kurzowa Z. (1983), Polszczyzna Lwowa i kresów południowo-wschodnich do 1939 roku, Warszawa.
Lehr T. (1914), O mowie Polaków w Galicji wschodniej, „Język Polski” II, s. 40-51.
Lewaszkiewicz T. (2017), Język powojennych przesiedleńców z Nowogródka i z okolicy, Poznań.
Lorentz F. (1905), Slovinzische Texte, St. Petersburg.
Lorentz F. (1925), Teksty pomorskie (kaszubskie), Kraków.
Łesiów M. (1957), System fonetyczny gwary hutniańskiej, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, V, s. 131–153.
Pol’skie govory w SSSR, č. 1.: Issledovanija i materialy 1967–1969; č. 2.: Issledovanija i materialy 1969–1971, red. V.V. Martynov, Mińsk1973.
Słownik gwarowy tzw. Słowińców kaszubskich, z. 1 (A–C), pod red. Z. Sobierajskiego, Warszawa 1997.
Sobierajski Z. (1960), Przydatność płyty gramofonowej w badaniach metodą subiektywno-odsłuchową, „Biuletyn Fonograficzny”, III, s. 29-48.
Sobierajski Z. (1967), Identyfikacja fonemów w percepcji mowy, „Biuletyn Fonograficzny”, VIII, s. 105–123.
Sobierajski Z., Nowak H., Gruchmanowa M. (1961), Polskie teksty gwarowe z ilustracją dźwiękową. II: Śląsk – Wielkopolska, Poznań.
Sobierajski Z., Nowak H., Gruchmanowa M. (1962), Zastosowanie odsłuchu zespołowego do odczytywania tekstów gwarowych z płyt gramofonowych, „Biuletyn Fonograficzny”, V, s. 11–44.
Sobierajski Z., Steffen-Batogowa M. (2006), Mieszanie samogłosek w percepcji mowy gwarowej a ich struktura akustyczna, [w:] Gwary dziś. 3. Wewnętrzne zróżnicowanie języka wsi, pod red. J. Sierociuka, Poznań, s. 33–44.
Stieber Z. (1966), Historyczna i współczesna fonologia języka polskiego, wyd. IV, Warszawa.
Wierzchowska B. (1980), Fonetyka i fonologia języka polskiego, Wrocław.
Zagórski Z. (1964), Gwary Krajny, Poznań.
Zdaniukiewicz A.A. (1972), Gwara Łopatowszczyzny. Fonetyka, fleksja, słownictwo, Wrocław.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Gwary Dziś są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Gwary Dziś udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2015 r. w Gwarach Dziś pod następującymi warunkami:
uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).