Jak folk pamięta o folklorze? Uwikłania wyobraźni w pamięci i mitach o kulturze ludowej
Humaniora okładka
PDF

Słowa kluczowe

folklore
folklorism
folk
Slavism
folk music
cultural memory
identity
myths

Jak cytować

Mirowski, P. (2022). Jak folk pamięta o folklorze? Uwikłania wyobraźni w pamięci i mitach o kulturze ludowej. Humaniora. Czasopismo Internetowe, 39(3), 67–83. https://doi.org/10.14746/h.2022.3.3

Abstrakt

This paper highlights the phenomenon of folk music in terms of a medium of cultural memory. The imaginaires about it are based on the Slavic and folk myth which shaped the forms of expressing folklore over the past two centuries. It is an attempt to switch the discussion from whether folk is able to have a positive influence in traditional folklore preservation, into the sphere of the identitiy issue. Folk music does not necessarily have to evoke the established Polish identity related to folk culture, but it gives an immediate sense of community, at supranational level, including the interslavic one.

https://doi.org/10.14746/h.2022.3.3
PDF

Bibliografia

Assmann J., Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych, tłum. A. Kryczyńska-Pham, wstęp i red. R. Traba, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008.

Barański J., Etnologia w erze postludowej - dalsze eseje antyperyferyjne, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2017.

Bobrownicka M., Narkotyk mitu - szkice o świadomości narodowej i kulturowej Słowian zachodnich i południowych, Universitas, Kraków 1995.

Bobrowska J.R., Polska folklorystyka muzyczna, dzieje zbiorów i badań oraz charakterystyka cech stylistycznych polskiej muzyki ludowej, Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, Katowice 2000.

Burszta J., Przyleganie do przeszłości, w: Konstrukcje i destrukcje tożsamości, t. 3: Narracja i pamięć, red. E. Golachowska, A. Zielińska, Instytut Slawistyki PAN, Warszawa 2014.

Burszta J., Chłopskie źródła kultury, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1985.

Burszta J., Kultura ludowa, kultura narodowa. Szkice i rozprawy, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1974.

Burzyńska A.R., Tradycja genetyka, remiks, w: RE//MIX - performans i dokumentacja, red. T. Plata, D. Sajewska, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2014.

Chodakowski Z.D., Śpiewy sławiańskie pod strzechą wiejską zebrane, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza Warszawa 1973.

Chylińska M., O głównych dylematach filozofii twórczości. Ujęcie syntetyczne z uwzględnieniem badań współczesnych, "Roczniki Filozoficzne" 2016, nr 2. DOI: https://doi.org/10.18290/rf.2016.64.2-7 DOI: https://doi.org/10.18290/rf.2016.64.2-7

Cudzich E., Od źródeł do ujścia: tradycyjny folklor w dobie wpływów, inspiracji i przemian, w: Muzyka na Śląsku Cieszyńskim, red. B. Mika, M. Szyndler, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2018.

Dadak-Kozicka J.K., Folklor sztuką życia - u źródeł antropologii muzyki, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 1996.

Dahlig P., Muzyka ludowa we współczesnym społeczeństwie, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Warszawa 1987.

Delaperrière M., Miejsca pamięci czy pamięć miejsc? Kilka refleksji na temat uobecniania przeszłości w literaturze współczesnej, "Ruch Literacki" 2013, nr 1(316). DOI: https://doi.org/10.2478/v10273-012-0054-7 DOI: https://doi.org/10.2478/v10273-012-0054-7

Feinberg J.G., Kto się boi wielkiego, złego folku?, tłum. M. Rauszer, "Studia Etnologiczne i Antropologiczne" 2016, nr 16.

Flis M., Klimczyk W., Brzmienia kultury. Wyobraźnia muzyczna w naukach o kulturze, "Kultura Współczesna" 2017, nr 3(96).

Fox D., Rewiwalizm kultury i folkloryzm. Widowiska obrzędowe w czasach współczesnych, "ER(R)GO. Teoria-Literatura-Kultura" 2019, nr 39. DOI: https://doi.org/10.31261/errgo.7719 DOI: https://doi.org/10.31261/errgo.7719

Grodzew-Kołacińska W, W stronę etnomuzykologii stosowanej - Pracownia Muzyki Tradycyjnej IMiT, "Łódzkie Studia Etnograficzne" 2016, nr 1. DOI: https://doi.org/10.12775/LSE.2016.55.08 DOI: https://doi.org/10.12775/LSE.2016.55.08

Grozdew-Kołacińska W., Muzyka tradycyjna i folkowa w Polsce - dialog międzykulturowy vs. hermetyzacja swojskości, "Łódzkie Studia Etnograficzne" 2018, nr 1. DOI: https://doi.org/10.12775/LSE.2018.57.03 DOI: https://doi.org/10.12775/LSE.2018.57.03

Jankowska M., Media pamięci. Tekst kulturowy i jego transpozycje, "Studia Kulturoznawcze" 2017, 1(11).

Karwowska M., Antropologia wyobraźni twórczej w badaniach literackich - świat wyobrażony Brunona Schulza, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2015. DOI: https://doi.org/10.18778/7969-546-1 DOI: https://doi.org/10.18778/7969-546-1

Kłych M., Nowa muzyka góralska w dobie globalizacji - na przykładzie kapeli "Trebunie-Tutki", "Studia Etnologiczne i Antropologiczne" 2014, nr 14.

Kulecka A., Między słowianofilstwem a słowianoznawstwem, Neriton, Warszawa 1997.

Lovejoy A. O., Wielki łańcuch bytu. Studium historii pewnej idei, tłum. A. Przybysławski, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Gdańsk 2009.

Michalski M., O kilku sposobach przywoływania słowiańskiej przeszłości Polaków w pierwszej połowie XIX wieku, w: Oblicza mediewalizmu, red. M. Dąbrówka, M. Michalski, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2013.

Mikinka A.E., Powrót chłopomanii. O fascynacji folklorem we współczesnej polskiej prozie fantastycznej, "Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych" 2021, nr 11. DOI: https://doi.org/10.15290/cnisk.2021.02.11.02 DOI: https://doi.org/10.15290/cnisk.2021.02.11.02

Niemkiewicz K., Pomiędzy zawłaszczaniem a przyswajaniem. O badaniu, ochronie i praktykowaniu ludowych tradycji muzycznych, "Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia" 2017, nr 3. DOI: https://doi.org/10.4467/254395379EPT.17.013.9249 DOI: https://doi.org/10.4467/254395379EPT.17.013.9249

Pabian B., Folkloryzm i mistyfikacja w kulturowej działalności gospodarstw agroturystycznych - nieformalny sposób przekazywania wiedzy o kulturze ludowej, "Turystyka Kulturowa" 2014, nr 9.

Rokosz T., Od folkloru do folku. Metamorfozy pieśni tradycyjnych we współczesnej kulturze, Wydawnictwo Akademii Podlaskiej, Siedlce 2009.

Słowińska S., Znaczenie przeszłości i sposoby jej przywoływania w oddolnych inicjatywach społeczno-kulturalnych, "Edukacja Dorosłych" 2014, nr 2.

Stęszewski J., Folklor i folkloryzm, wczoraj, dziś i jutro, "Pismo Folkowe", https://pismofolkowe.pl/artykul/folklor-i-folkloryzm-wczoraj-dzis-i-jutro-4189 [dostęp: 31.03.2022].

Szulakiewicz M., Hermeneutyka, czyli filozofia jako rozumienie, w: Filozofia współczesna, red. L. Gawor, Z. Stachowski, Oficyna wydawnicza Branta, Bydgoszcz 2006.

Szyndler M., Barwy Ziemi - Głosy Natury: powrót do korzeni czy "tylko" inspiracja?, w: Kultura ludowa źródłem działań artystycznych, badawczych i naukowych, red. M. Szyndler, Uniwersytet Śląski, Katowice 2015.

Tarkowska E., Pamięć w kulturze teraźniejszości, "Kultura i Społeczeństwo" 2016, nr 4. DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2016.60.4.8 DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2016.60.4.8

Topp I., O micie i wyobraźni w świecie współczesnym. Pytania na marginesie Nauki nowej, "Prace Kulturoznawcze" 2014, nr 16.

Trębaczewska M., Między folkiem a folklorem. Muzyczna konstrukcja nowych tradycji we współczesnej Polsce, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323510475 DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323510475

Wójcicka M., Gatunek pamięci zbiorowej. Rekonesans, "Stylistyka" 2019, nr 28. DOI: https://doi.org/10.25167/Stylistyka28.2019.6 DOI: https://doi.org/10.25167/Stylistyka28.2019.6

Kapela ze Wsi Warszawa, re: akcja mazowiecka, Karrot Kommando 2017, płyta CD.

Percival, SLAVA! - pieśni Słowian Wschodnich, fonografika 2014, płyta CD.

Żywiołak, Pieśni poł/nocy, Karrot Kommando 2017, płyta CD.