Abstrakt
The aim of this article is to attempt to answer a very current issue concerning contemporary challenges of business ethics in the face of the development of modern technologies. In particular, the dynamic development of artificial intelligence is unprecedented in history and therefore requires special reflection in the field of sociology, cultural studies, philosophy and ethics. On the one hand, the positives resulting from the effective use of AI in subsequent areas of life are obvious – on the other hand, the signs of a lack of reflection on the civilizational effects of the ubiquitous technological expansion based on artificial intelligence may be disturbing. This deficit is the result of the characteristic of engineers and uncritical supporters of modern technologies: technoenthusiasm, “tunnel thinking” and focusing on a specialized field of knowledge. This causes them to perceive everything separately and thus ignore signals about emerging threats. The challenge for business ethics may be not only to indicate potential dangers, but also to develop appropriate ethical standards, good practices and procedures that will define the principles of our functioning in a reality dominated by modern technologies.
Bibliografia
Brey P., Dainow, B., Ethics by design for artificial intelligence, „AI and Ethics” 2024, no. 4, https://doi.org/10.1007/s43681-023-00330-4 [dostęp: 25.02.2025]. DOI: https://doi.org/10.1007/s43681-023-00330-4
Giarmoleo F.V., Ferrero I., Rocchi M., Pellegrini M.M., What ethics can say on artificial intelligence: Insights from a systematic literature review, „Business and Society Review” 2024, vol. 129(2), https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/basr.12336 [dostęp: 25.02.2025]. DOI: https://doi.org/10.1111/basr.12336
Greser J., Etyka biznesu wobec Internetu Rzeczy, w: 25 lat etyki biznesu w Polsce. Raport 2019, red. B. Rok, R. Sroka, Akademia Leona Koźmińskiego, Warszawa 2019.
Harari Y.N., Homo deus. Krótka historia jutra, tłum. M. Romanek, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2018.
Harari Y.N., Nexus. Krótka historia informacji. Od epoki kamienia do sztucznej inteligencji, tłum. J. Hunia, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2024.
Morozov E., To Save Everything, Click Here: The Folly of Technological Solutionism, Public Affairs, New York 2013.
Pinker S., Nowe Oświecenie. Argumenty za rozumem, nauką, humanizmem i postępem, tłum. T. Bieroń, Zysk i S-ka, Poznań 2018.
Ramaswamy V., Woke S.A. Kulisy amerykańskiego przekrętu sprawiedliwości społecznej, tłum. A. Janus, WEI, Warszawa 2023.
Schwab K., Czwarta rewolucja przemysłowa, tłum. A.D. Kamińska, Studio Emka, Warszawa 2018.
Suleyman M., Bhaskar M., Nadchodząca fala. Sztuczna inteligencja, władza i najważniejszy dylemat ludzkości w XXI wieku, tłum. J. Hunia, Szczeliny, Kraków 2024.
Taleb N., Antykruchość. Jak żyć w świecie, którego nie rozumiemy, tłum. O. Siara, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2020.
Taleb N., Na własne ryzyko. Ukryte asymetrie w codziennym życiu, tłum. A. Unterschuetz, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2019.
Varoufakis Y., Technofeudalizm. Co zabiło kapitalizm?, tłum. P. Szadkowski, GlowBook, Sieradz 2024.
Wright R., Krótka historia postępu, tłum. Ł. Wierzbicki, Pogotowie Kazikowe, Borówiec 2021.
Zuboff S., Wiek kapitalizmu inwigilacji. Walka o przyszłość ludzkości na nowej granicy władzy, tłum. A. Unterschuetz, Zysk i S-ka, Poznań 2020.
Zybertowicz A., AI Eksploracja. Andrzej Zybertowicz odpowiada Katarzynie Zybertowicz, Zona Zero, Warszawa 2024.
Zybertowicz A., Cyber kontra real. Cywilizacja w techno-pułapce. Z Andrzejem Zybertowiczem rozmawia Jarema Piekutowski, Wydawnictwo Nowej Konfederacji, Warszawa 2022.
CrowdStrike: globalna awaria systemu Microsoftu wynikła z naszego błędu, to nie był cyberatak, 19.07.2024, https://tiny.pl/d5zyfz0j [dostęp: 25.02.2025].
Czy handel internetowy może być ETYCZNY?, https://tiny.pl/kwg1gnnp [dostęp: 25.02.2025].
https://bithub.pl/gospodarka/chatgpt-urwal-sie-z-lancucha-nowy-model-ai-zaczyna-omijaczaprogramowane-ograniczenia/#utm_source=dlvr.it&utm_medium=facebook [dostęp: 25.02.2025].
https://brandsit.pl/globalna-awaria-microsoft/ [dostęp: 25.02.2025].
Kubera G., Ludzie nie czytają książek, za to piszą ich bardzo dużo. „Zalewają nas powieści generowane przez AI”, 1.10.2023, https://tiny.pl/6_yzwcgm [dostęp: 25.02.2025].
Malinowski M., Alignment AI. Jak dostosować sztuczną inteligencję do ludzkich celów, 23.09.2024, https://www.drmalinowski.edu.pl/posts/3021-alignment-ai [dostęp: 25.02.2025].
Man vs Machine, https://www.kasparov.com/timeline-event/deep-blue/ [dostęp: 25.02.2025].
Pilarski R., Szkody wyrządzone przez AI – kto za nie odpowiada?, https://tiny.pl/8sgx3h34 [dostęp: 25.02.2025].
Sroka R., Czy potrzebujemy nowej etyki biznesu?, https://tiny.pl/mfpvzw_7 [dostęp: 25.02.2025].
Sroka R., Etyka biznesu, ESG. etyka AI, https://robertsroka.pl/ [dostęp: 25.02.2025].
Tomczak M., Burza wokół Radia Kraków. „Wywiad” AI z Wisławą Szymborską, 24.10.2024, https://tiny.pl/kyjpw353 [dostęp: 25.02.2025].
Wittenberg A., Pornograficzne deep fake podbijają sieć. Jak się obronić?, 19.04.2024, https://tiny.pl/9xt_726n [dostęp: 25.02.2025].
Wskrzesanie zmarłych przy pomocy AI – czyli jak sztuczna inteligencja może dać drugie życie naszym bliskim, 1.11.2024, https://tiny.pl/847xs5kw [dostęp: 25.02.2025].
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Wiesław Banach

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Czasopismo oraz wszystkie zamieszczone w nim materiały są powszechnie dostępne i mogą być wykorzystywane do celów naukowych, edukacyjnych, poznawczych i niekomercyjnych bez konieczności uzyskiwania każdorazowej zgody autorów i redakcji. Nadesłanie artykułu do publikacji traktowane jest jako zgoda autora na udostępnienie swojej pracy i informacji w niej zawartych do powyżej wymienionych celów. W takich przypadkach należy jedynie wskazać źródło, z którego zaczerpnięte zostały informacje. Pobieranie opłat za dostęp do materiałów zawartych w czasopiśmie lub ograniczanie do niego dostępu jest zabronione.
Przesyłane do redakcji teksty muszą stanowić oryginalne prace, uprzednio nigdzie niepublikowane ani nie przedkładane innym redakcjom lub wydawcom. Autorzy nadsyłanych artykułów ponoszą odpowiedzialność za uzyskanie zezwoleń na publikowanie materiałów, do których prawa autorskie są w posiadaniu osób trzecich. Publikacja materiałów chronionych prawem autorskim jest możliwa pod warunkiem uprzedniego dostarczenia przez autora do redakcji pisemnej zgody właściciela praw autorskich.