Abstrakt
Artykuł zawiera rozważania poświęcone prozie najnowszej i jej edukacyjnemu znaczeniu. Interpretacje tekstów Filipa Springera, Julii Fiedorczuk, Anny Janko czy Andrzeja Stasiuka mogą zostać uznane za przykłady działań analitycznych, pozwalających pokazywać powiązania między najnowszą literaturą a globalnymi oraz lokalnymi problemami trapiącymi ludzkie społeczności i zbiorowości. Spuścizna zwrotu przestrzennego we współczesnej humanistyce to zarazem wiele przemian, do których doszło nie tylko w ramach kulturowych dyskursów. Ważnym przekształceniom podległo postrzeganie innych obszarów badawczych, takich jak polityka, wzorce pamięci oraz ideologii, a także przemiany reguł wspólnotowego życia. Wzrost zainteresowania przestrzennym wymiarem doświadczeń jednostkowych i zbiorowych doprowadził do przeformułowania podstawowych zagadnień, takich jak język, podmiot, kultura, praktyka literacka i artystyczna, a także przedmiot badań oraz pozycja badacza w sferze nowych kompetencji.
Bibliografia
Abramowska Janina, 1978, Peregrynacja, w: Głowiński M., Okopień-Sławińska A. (red.) Przestrzeń i literatura, Wrocław, s. 125-158.
Andruchowycz Jurij, Stasiuk Andrzej, 2007, Moja Europa. Dwa eseje o Europie zwanej Środkową, Wołowiec.
Barcz Anna, 2018, Przedmioty ekozagłady. Spekulatywna teoria hiperobiektów Timothy’ego Mortona i jej (możliwe) ślady w literaturze, „Teksty Drugie”, nr 2, s. 64-76.
Czyżak Agnieszka, 2018, O dywersyfikacji pojęć przestrzennych – zyski i straty, „Białostockie Studia Literaturoznawcze”, nr 13, s. 7-21.
Fiedorczuk Julia, 2015, Cyborg w ogrodzie. Wprowadzenie do ekokrytyki, Gdańsk.
Gleń Adrian, 2019, Andrzej Stasiuk. Istnienie, Łódź.
Horodecka Magdalena, 2019, Wstyd za polski pejzaż. Reportaże Filipa Springera, w: Gosk H., Kuziak M., Paczoska E. (red), (Nie)opowiedziane. Polskie doświadczenie wstydu i upokorzenia od czasu rozbiorów do dzisiaj, Kraków, s. 309-328.
Janko Anna, 2015, Mała Zagłada, Kraków.
Kozicka Dorota, 2006, Podróżny horyzont rozumienia, „Teksty Drugie”, nr 1-2, s. 270-285.
Kunce Aleksandra, 2016, Człowiek lokalny. Rozważania umiejscowione, Katowice.
Łotman Jurij, 1976, Problem przestrzeni artystycznej, Faryno J. (przeł.), „Pamiętnik Literacki”, z. 1, s. 213-226.
Malina Roger Frank, 2016, Trzecia kultura? Od sztuki do nauki i z powrotem, Grabarczyk M. (przeł.), w: Kluszczyński R.W. (red.), W stronę trzeciej kultury. Koegzystencja sztuki, nauki i technologii, Gdańsk, s. 22-31.
Morton Timothy, 2018, Lepkość, Barcz A. (przeł.), „Teksty Drugie”, nr 2, s. 284-295.
Rybicka Elżbieta, 2014, Geopoetyka. Przestrzeń i miejsce we współczesnych teoriach i praktykach literackich, Kraków.
Sławek Tadeusz, 2013, Być z przestrzenią, „Autoportret”, nr 2 (41), s. 5-9.
Sławek Tadeusz, Kunce Aleksandra, Kadłubek Zbigniew, 2013, Oikologia. Nauka o domu, Katowice.
Springer Filip, 2011, Miedzianka. Historia znikania, Wołowiec.
Springer Filip, 2013, Wanna z kolumnadą. Reportaże o polskiej przestrzeni, Wołowiec.
Wądolny-Tatar Katarzyna, 2016, Przepisana biografia matki. O „Małej Zagładzie” Anny Janko w perspektywie biodziedzicznej, w: Izdebska A., Przybyszewska A., Szajnert D. (red), Literatura przepisana II. Od zapomnianych teorii do kryminału, Łódź, s. 109-120.
Węgrzyniak Anna, 2018, Ćwiczenie ekologiczne wyobraźni. O poezji Julii Fiedorczuk, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka”, nr 33, s. 219-235.
Wiegandt Ewa, 2003, Temat „małych ojczyzn” a mityzacja powieści, w: Abramowska J., Czyżak A., Kopeć Z. (red), Wariacje na temat. Studia literackie, Poznań, s. 311-321.