Tożsamość polityczna jako czynnik bezpieczeństwa państwowości ukraińskiej

Abstrakt

W artykule autorzy analizują kształtowanie się tożsamości politycznej obywateli Ukrainy będącej czynnikiem bezpieczeństwa państwowości ukraińskiej. Podkreślono, że oprócz tożsamości politycznej istnieje wiele innych tożsamości przedstawionych tutaj w postaci matrycy, której składniki nieustannie oddziałują ze sobą, uzupełniają się i wpływają na siebie nawzajem. W ujęciu metodologicznym proces kształtowania się tożsamości politycznej rozpatruje się z punktu widzenia interakcjonizmu symbolicznego, w którym nacisk kładzie się na interakcję polityczną. Dodatkowo, aby obiektywnie ocenić skuteczność kształtowania się tożsamości politycznej i potencjalne negatywne konsekwencje w postaci kryzysu państwowości, mechanizm przekształcania tożsamości sytuacyjnej w podstawową tożsamość polityczną rozpatrywany jest z punktu widzenia poststrukturalizmu. Opracowanie identyfikuje i formułuje kryteria konstruowania tego podstawowego typu tożsamości politycznej, przesłanki ich kształtowania i korelacje z aktualną sytuacją polityczną na Ukrainie. Uzupełnieniem wielości podejść do badań kształtowania się tożsamości politycznej jest uwzględnienie różnych modeli jej konstrukcji. Pod uwagę brane są modele fragmentaryczne, elitarne i organiczne. Szczególną uwagę zwraca się na wiodącą rolę państwa w procesie kształtowania tożsamości politycznej, którego kluczowymi uczestnikami są elity polityczne, media i społeczeństwo obywatelskie. Aby określić, w jaki sposób postrzeganie stopnia wpływu każdego uczestnika przekłada się na proces kształtowania się tożsamości politycznej przez mieszkańców Ukrainy w różnych okresach, z jej okresowymi wybuchami aktywności społecznej, posłużono się metodą analizy czynnikowej. Na podstawie wyników analizy stworzonych w pracy diagramów trójkątnych wyodrębniono dwa wzory. Według jednego z nich, po każdym nasileniu masowych protestów prowadzących do zmiany reżimu obserwuje się w społeczeństwie wzrost pozytywnego postrzegania i nasilenie procesu socjalizacji modeli formowania się tożsamości politycznej proponowanych przez elity polityczne. Drugi wzorzec przejawia się w stwierdzonej tendencyjności wpływu mediów i elit politycznych na poziom bezpieczeństwa ukraińskiej państwowości oraz narastaniu napięcia w społeczeństwie.