Chrzest i dedykacja – między sacrum a profanum
PDF

Słowa kluczowe

sacrum
profanum
Słowacja
dedykacja
chrzest

Jak cytować

Olchowa, G. (2018). Chrzest i dedykacja – między sacrum a profanum. Poznańskie Spotkania Językoznawcze, (33), 67–76. https://doi.org/10.14746/psj.2017.33.6

Abstrakt

Przedmiotem artykułu jest chrzest i nadanie imienia w kontekście dualizmu sacrum – profanum. Autorka ukazuje walkę władz komunistycznych z Kościołem, spychanie religii na margines i laicyzowanie Polaków i Słowaków poprzez działania o charakterze administracyjnym. Zarówno w Polsce, jak i na Słowacji miały one na celu odciągnięcie wiernych od uroczystości religijnych i przyjmowania sakramentów świętych poprzez przejęcie przez administrację państwową organizacji świeckich obrzędów. W artykule został przedstawiony scenariusz i oprawa dedykacji (uvítanie detí do života) w czasach komunistycznych. Następnie autorka prezentuje stan obecny w obu krajach. Zwraca uwagę, że po upadku komunizmu współcześnie w polskich urzędach nie organizuje się tej uroczystości w przeciwieństwie do Słowacji, gdzie przetrwała i funkcjonuje w społeczeństwie słowackim. W tekście został zawarty opis współczesnej ceremonii uvítanie detí do života, która niewiele różni się od tej z czasów komunistycznych. Podkreśla się, że z kolei w Polsce pojawiają się uroczystości alternatywne dla chrztu, wzorowane na zachodnich zwyczajach – naming party, które budzą zainteresowanie pewnych grup.

https://doi.org/10.14746/psj.2017.33.6
PDF

Bibliografia

(www 1) http://kobieta.onet.pl/dziecko/naming-party-alternatywa-dla-chrzcin/vszkx [dostęp: 7.01.2016].

(www 2) http://nasabystrica.sme.sk/c/6445070/mesto-sa-vratilo-k-uvitaniam-deti-do-zivota.html#ixzz4DEsQv2sv [dostęp: 7.01.2016].

(www 3) http://nowahistoria.interia.pl/historia-na-fotografii/swieckie-obrzedy-w-prl-zdjecie, iId,1505705,iAId,120047 [dostęp: 7.01.2016].

(www 4) https://www.modrykonik.sk/forum/rodinne-slavnosti/ako-prebieha-uvitanie-do-zivota-na-matrike/ [dostęp: 7.01.2016].

(www 5) https://www.postoj.sk/8476/ako-rodicia-obchadzali-system-ked-chcel-stat-prerobit-deti [dostęp: 7.01.2016].

Caillois R., 1995, Człowiek i sacrum, tłum. A. Tatarkiewicz, E. Burska, Kraków.

Dudek A., Gryz R., 2003, Komuniści i Kościół w Polsce (1945–1989), Kraków.

Kłoczkowski J., 2003, Sacrum, w: Religia. Encyklopedia PWN, red. T. Gadacz, B. Milerski, Warszawa, s. 24.

Marek Ł., 2008, Życie codzienne katolika w PRL, część 5: Przez Morze Czerwone. Kościół w Polsce pod rządami komunistów, Warszawa.

Marek Ł., Bortlik-Dźwierzyńska M., 2015, Za Marksem bez Boga. Laicyzacja życia społecznego w Polsce w latach 1945–1989, Katowice.

Nowak A., 2011, Czas walki z Bogiem. Kościół na straży polskiej wolności, t. 4, Kraków.

Osęka P., 2016, Osęka P., 2016, Państwowy chrzest, „Newsweek Plus”, nr 5, http://www.newsweek.pl/plus/historia/peryskop/cywilny-chrzest-dla-kogo-wymyslano-swieckie-odpowiedniki-koscielnych-rytualow-,artykuly,384134,1,z.html [dostęp: 7.01.2016].

Przybylska L., 2014, Sakralizacja przestrzeni publicznych w Polsce, Gdańsk.

Semik T., 2015, Władze PRL do chrztu Polski się nie przyznały. Polski Ludowej walka z religią, „Dziennik Zachodni“ 30.05.2015, http://www.dziennikzachodni.pl/artykul/3882007,wladze-prl-do-chrztu-polski-sie-nie-przyznaly-polski-ludowej-walka-z-religia historia-dz,id,t.html [dostęp: 7.01.2016].

Świątkiewicz W., 2016, Zamiast chrztu?, „Idziemy” nr 2 (536), http://idziemy.pl/polityka/zamiast-chrztu-/ [dostęp: 7.01.2016].