W poszukiwaniu języka. O retoryce Partii Kobiet
PDF

Słowa kluczowe

rhetoric
politics
women

Jak cytować

Sobczak, B. (2011). W poszukiwaniu języka. O retoryce Partii Kobiet. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 18(1), 35–55. https://doi.org/10.14746/pspsj.2011.18.1.3

Abstrakt

To make the political presence of women more visible in modern public discourse it is necessary to work out a language that would represent them appropriately. An analysis of the rhetoric of the Women’s Party (Polish: Partia Kobiet), established in 2007, shows how this problem is handled by the officials of the party. The starting point for the discussion is the thesis that rhetoric discourse is initiated and shaped by a given rhetoric situation (as understood by L.F. Bitzer). In the analysed instance, it is determined by: 1) social and political circumstances surrounding the emergence of the party, no deep-rooted feminist tradition in particular; negativism in the approach towards women’s movements in general reflecting senses and moods dominating within society, marginalisation of women’s issues and women’s voices in mainstream political discourse, 2) historical conditioning and culturally dominant position of the male model of discourse in public address, 3) the attempt to get involved in the discourse as wide audience as possible, coupled with the belief that the sense of unity is to be based on the gender identity. The analysis of the texts available on the web page of the party, viewed as being fully of representative nature for the party, shows that the rhetoric of the Women’s Party is not heterogeneous. It oscillates between the rhetoric of co-operation (through the agency of which the party looks for tools instrumental for achieving some kind of agreement and dialogue in the public debate) and the rhetoric of hatred, already well-established in Polish political discourse (which undermines the formerly mentioned conciliatory attitude in dialogue and co-operation). As a result, a type of a communication ensues that is not free from paradoxes and one that makes a creation of a coherent and consistent message impossible, and therefore hinders a creation of a credible image of the party.
https://doi.org/10.14746/pspsj.2011.18.1.3
PDF

Bibliografia

E. Aronson, Człowiek istota społeczna, przeł. J. Radzicki, Warszawa 1995.

E. Aronson, T.D. Wilson, R.M. Akert, Psychologia społeczna. Serce i umysł, Poznań 1997.

L.F. Bitzer, Political rhetoric, w: Handbook of Political Communication, red. D.D. Nimmo, K.R. Sanders, Beverly Hills 1981.

L.F. Bitzer, The Rhetorical Situation, „Philosophy & Rhetoric” 1, 1968.

M. Bolach, Znacząca nieobecność – poszukiwanie kobiecego podmiotu w polityce, w: Kobiety w polityce, red. J. Marszałek-Kawa, Toruń 2010.

K. Burke, Tradycyjne zasady retoryki, „Pamiętnik Literacki” 1977, z. 2.

J. Butler, Podmioty płci/gender/pragnienia, przeł. M. Gasin, w: Język, dyskurs, społeczeństwo, red. L. Rasiński, Warszawa 2009.

R. Cialdini, Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, Gdańsk 2000.

J.C. McCrockey, Scales of the Measurement of Ethos, „Speech Monographs” 33, 1966.

J. Coates, Woman, Men and Language, London 1986.

H. Fisher, Pierwsza płeć. Jak wrodzone talenty kobiet zmienią nasz świat, przeł. P. Luboński, Warszawa 2003.

M. Foucault, Porządek dyskursu, przeł. M. Kozłowski, Gdańsk 2002.

M. Głowiński, Retoryka nienawiści, „Nauka” 2007, nr 2.

A. Graff, Polskie rozmowy o płci. Dyskurs publiczny III Rzeczypospolitej z feministycznej perspektywy, w: Retoryka i polityka. Dwudziestolecie polskiej transformacji, red. M. Czyżewski, S. Kowalski, T. Tobako, Warszawa 2010.

M. Gretkowska, Penis najlepszym przyjacielem kobiety, „Dziennik.pl”, http://www.dziennik.pl/kobieta/article102489/Gretkowska_Penis_najlepszym_przyjacielem_kobiety.html [dostęp: 21.10.2010].

K. Handke, Język a determinanty płci, w: Płeć w języku i kulturze, red. J. Anusiewicz, K. Handke, Wrocław 1994, Język a Kultura, t. 9.

M. Humm, Słownik teorii feminizmu, przeł. M. Mikos, B. Umińska, Warszawa 1993.

M. Karwatowska, J. Szpyra-Kozłowska, Lingwistyka płci. Ona i on w języku polskim, Lublin 2005.

Z. Kloch, Język i płeć: różne podejścia badawcze, „Pamiętnik Literacki” 2000, z. 1.

R. Lakoff, Język a sytuacja kobiety, w: Język w świetle nauki, red. B. Stanosz, Warszawa 1980.

E. Malinowska, Feminizm europejski, demokracja parytetowa a polski ruch kobiecy. Socjologiczna analiza walki o równouprawnienie płci, Łódź 2000.

A. Mirkowska-Mankiewicz, Czy tak samo wychowujemy dziewczęta i chłopców, w: Co to znaczy być kobietą w Polsce?, red. A. Titkow, H. Domański, Warszawa 1996.

A. Mołdawska, Naturalne piękno patriarchatu – analiza dyskursu antyfeministycznego w Polsce na przykładzie „Gazety Wyborczej”, „Wprost” i „Naszego Dziennika”, w: Gender. Kobieta w kulturze i społeczeństwie, red. B. Kowalska, K. Zielińska, B. Koschalka, Kraków 2009.

A. Pratkanis, E. Aronson, Wiek propagandy, przeł. J. Radzicki, M. Szuster, Warszawa 2003.

D. Rile, Am I That Name? Feminism and The Cathegory of „Woman” in History, New York 1988.

J. Sidanius, B.J. Cling, F. Pratto, Ranking and Linking Behavior as a Function of Sex and Gender: An Exploration of Alternative Explanations, „Journal of Social Psychology” 1991, z. 21.

D. Tannen, Cywilizacja kłótni, przeł. P. Budkiewicz, Poznań 2003.

D. Tannen, To nie tak! Jak styl konwersacyjny kształtuje relacje z innymi, przeł. P. Budkiewicz, Poznań 2002.

D. Tannen, Ty nic nie rozumiesz! Kobieta i mężczyzna w rozmowie, przeł. A. Sylwanowicz, Poznań 1999.

A. Titkow, D. Duch-Krzysztoszek, B. Budzowska, Nieodpłatna praca kobiet – mity, realia, perspektywy, Warszawa 2004.

A. Titkow, Interes grupowy polskich kobiet. Zakres wątpliwości i szanse artykulacji, w: Kobiety w Polsce na przełomie wieków. Nowy kontrakt płci?, red. M. Fuszara, Warszawa 2001.

J. Turowski, Socjologia. Małe struktury społeczne, Lublin 1999.

R. Schank, Tell Me a Story: A New Look At Real and Artificial Intelligence, New York 1991.

R. Siemieńska, Miejsce i rola organizacji kobiecych w Polsce, w: Płeć, wybory, władza, red. R. Siemieńska, Warszawa 2005.

R. Siemieńska, Polacy i Polki w życiu publicznym – podobni czy różni od mieszkańców Unii Europejskiej, w: Aktorzy życia publicznego. Płeć jako czynnik różnicujący, red. R. Siemieńska, Warszawa 2003.

J.L. Whitehead, Factors Of Source Credebility, „Quarterly Journal of Speech” 54, 1968.

D. Zaworska-Nikoniuk, Drogi modyfikowania socjalizacji i wychowania przez feminizm, Olsztyn 2004.

D. Zaworska-Nikoniuk, Uczestnictwo kobiet w polityce i kariery polityczne kobiet upowszechniane w magazynach luksusowych i prasie feministycznej, w: Kobiety w polityce, red. J. Marszałek-Kawa, Toruń 2010.