Abstrakt
The article discusses representation of a third culture in translation: it compares the image of Gdańsk as a city with strong German cultural presence, presented in Stefan Chwin’s novel Hanemann, with the same image in Ksenia Starosielska’s Russian translation of the novel. The image of the old Danzig in Chwin’s work consists of linguistic allusions and references to German literature: interpolations, German proper names, realities from early decades of the 20th century, and the figure of Heinrich von Kleist. Some elements of language and notions in the novel could seem more distant for a R ussian reader than for a Polish one. The present author considers, thus, if and how reality and topography of the city have been presented to secondary receipients. The article focuses on the translator’s strategy of approach to a third culture, reflected both in translator’s choices in the main text, as well as the number and formulation of footnotes. Because images of places in text are also created by non-verbal means, the graphical paratexts are also interesting for the discussion. The transformations are discussed in terms of refraction, which leads to conclusions about the role of the analyzed translation in its target culture.Bibliografia
Bellos D., The Awkward Issue of L3, „Yearbook of Comparative and General Literature” 2008, t. 54.
Bujda J., Pruska narzeczona, tłum. M. Buchalik, Czytelnik, Warszawa 2002 (Ю. Буйда, Прусская невеста, Новое литературное обозрение, Москва 1998).
Хвин С., Ханеман. Роман, tłum. К.Я. Старосельская, АСТ-Люкс, Моск-ва 2005.
Chwin S., Death in Danzig , tłum. P. Boehm, Harcourt, Orlando 2004.
Chwin S., Hanemann, Tytuł, Gdańsk 2008.
Цвиллинг М.Я., Русско-немецкий словарь / Russisch-Deutsches Wörterbuch, Русский язык Медиа, Москва 2005.
Драмы, новеллы, статьи, Художественная литература, Москва 1977.
Gimbert M. C., Third Language: Recurrent Problems of Translation into English, Pergamon Press, Oxford – New York – Toronto– Sydney – Paris – Frankfurt 1981.
Gimbert M.C., The Third Language: A Recurrent Textual Restriction in Audiovisual Translation, „Cadernos de Tradução” 2005, t. 2, nr 16.
Ермолович Д.И., Имена собственные на стыке языков и культур, Валент, Москва 2001.
Карельский А., О творчестве Генриха фон Клейста, w: Фон Клейст Г., Избранное.
Б. Пастернак, Генрих Клейст, w: idem, Об искусстве. «Охран-ная грамота» и заметки о художественном творчестве, Москва 1990.
Ключ к местам, oprac. К. Хвин, w: С. Хвин, Ханеман, Москва 2005.
Kleist H. von, Listy, tłum. W. Markowska, Warszawa 1983.
Kopaliński W., Dąb [hasło], w: idem, Słownik symboli, Wiedza Powszechna, Warszawa 1991.
Lefevere A., Mother Courage’s Cucumbers: Text, System and Refraction in a Theory of Literature, „Modern Language Studies” 1982, t. 12, nr 4.
Lefevere A., Ogórki Matki Courage, tłum. A. Sadza, w: Współczesne teorie przekładu. Antologia, red. P. Bukowski, M. Heydel, Znak, Kraków 2009.
Legeżyńska A., Przekład jako rzecz wyobraźni, w: Przekład artystyczny a współczesne teorie translatologiczne, red. P. Fast, Śląsk, Katowice 1998.
Лем С., Проза плотного плетения, «Иностранная литература» 1997, nr 12.
Neuger L., Wysławianie Szymborskiej. Na marginesie przekładów na język szwedzki Andersa Bodegårda, „Teksty Drugie” 1991, nr 4.
Пастернак Б., Г. фон Клейст. Об аскетике в культуре, w: ibidem; Вейдле В., Ванзее. 1811, w: idem, Вечерний день. Отклики и очерки на западные темы, Издательство имени Чехова, Нью Йорк 1959.
Старосельская К., От переводчика, w: С. Хвин, Ханеман. Роман, tłum. К.Я. Старосельской, «Иностранная литература» 1997, nr 12.
Urbanek D., Elementy trzeciej kultury w procesie przekładu, w: Przekład – język – kultura, red. R. Lewicki, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2002.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Literackiej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).