Słowa kluczowe
metropolizacja
funkcje metropolitalne
Obszar Metropolitalny Gdańsk–Gdynia–Sopot
Jak cytować
Abstrakt
Metropolizacja jest jednym z najważniejszych wyznaczników współczesnego modelu rozwoju. Obszary metropolitalne odgrywają ważną rolę w procesie rozwoju we współczesnym, globalizującym świecie (innowacje, nowe kierunki rozwoju gospodarki). Celem artykułu jest zobrazowanie potencjału rozwojowego oraz funkcjonalnego Obszaru Metropolitalnego Gdańsk–Gdynia–Sopot. W pierwszej części opracowania dokonano analizy pojęciowej terminu „obszar metropolitalny”. W kolejnej przedstawiono najważniejsze przejawy procesu metropolizacji, uwypuklając potencjał prezentowanego obszaru, funkcje metropolitalne oraz wiodące kierunki rozwojowe.
Bibliografia
Bourdeau-Lepage L.2004. Varsovie une nouvelle metropole, Globalization and World Cities – Study Group & Network. Research Bulletin, 142.
Brodzicki T., Kwiatkowski J. 2015. Kluczowe i potencjalne motory rozwoju gospodarczego obszaru metropolitalnego – diagnoza sektorowa do Strategii Rozwoju Obszaru Metropolitalnego 2030. Gdańsk.
Budner W.W. 2008. Procesy metropolizacji i rozwoju metropolii w Polsce. Acta Scientiarum Polonorum, Administratio Locorum, 7(1): 5–16.
Budzynowska O. 2000. Obszary metropolitalne, ich struktura i funkcje w układach terytorialnych. Samorząd Terytorialny. Municipium, 10: 14–25.
Castells M. 1998.The information Age: economy, Society and Culture – The Rise of network Society. T. 2. Oxford, Blackwell.
Czerny M. 2005. Przestrzenna ekspansja miasta – przegląd współczesnej tematyki badawczej. KPZK PAN, 219: 156–173.
Czyż T. 2009. Koncepcje aglomeracji miejskiej i obszaru metropolitalnego w Polsce. Przegląd Geograficzny, 81, 4: 445–459.
Dawson R. 2008. Living Networks. Leading Your Company, Customers, and Partners in the Hyper – Connected Economy. Lulu Press Inc. (http://www.rossdawsonblog.com/LivingNetworks_Chapter7.pdf; dostęp: 11.09.2019).
Domański R. 2006. Gospodarka przestrzenna. Podstawy teoretyczne. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Florence P.S. 1955. Economic efficiency in the metropolis. [W:] R.M. Fisher (red.), The metropolis in modern life. Garden City, s. 85–124.
Gaczek W. 2013. Obszary metropolitalne jako bieguny wzrostu. [W]: W. Kisiała, B. Stępiński (red.), Rola obszarów metropolitalnych w polityce regionalnej i rozwoju regionalnym. Uniwersytet Ekonomiczny, Poznań, s. 22–46.
Gajewski R., Ważny K., Zelewski D. 2015. Obszar Metropolitalny Gdańsk–Gdynia–Sopot w sieci europejskich metropolii. Instytut Metropolitalny, Gdańsk.
Gawryszewski A., Korcelli P., Nowosielska E. 1998. Funkcje metropolitalne Warszawy. Prace Geograficzne. IGiPZ PAN, 53.
Gorzelak G., Smętkowski M. 2005. Metropolia i jej region w gospodarce informacyjnej. Wydawnictwo Naukowe „Scholar” – EUROREG, Warszawa.
Gras N.S.B. 1922. The Development of Metropolitan Economy in Europe and America. American Historical Review, 27: 695–708.
Grochowski M. 2009. Samorząd terytorialny a rozwój zrównoważony obszarów metropolitalnych. Studia Regionalne, 2: 73–88.
Heffner K. 2010. Regiony międzymetropolitalne a efekty polityki spójności w Polsce. [W:] M. Klamut, E. Szostak (red.), Jaka polityka spójności po roku 2013? Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław, s. 163–184.
Heffner K. 2011. Funkcje metropolitalne stolic województw Polski Zachodniej. Opole.
Jałowiecki B. 1999. Metropolie. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania, Białystok
Jałowiecki B. 2000. Społeczna przestrzeń metropolii. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Jałowiecki B., Szczepański M.S. 2002. Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Jałowiecki B. 2007. Globalny świat metropolii. EUROREG. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Kaczmarek T. 2016. Obszary metropolitalne w świetle podziału administracyjnego Polski. Konwersatorium Wiedzy o Mieście, 1(29): 23–29.
Kaczmarek T. 2018. Zarządzanie obszarami metropolitalnymi – zagraniczne doświadczenia i ich polskie implikacje. Studia KPZK, 183: 273–287.
Klasik A. 1997. Rola metropolii w rozwoju regionalnym. Opolskie Roczniki Ekonomiczne, 15: 65–72.
Korcelli P. 2011. Obszary metropolitalne a funkcjonalne obszary miejskie. [W:] S. Kaczmarek (red.), Miasto. Księga jubileuszowa w 70. rocznicę urodzin Profesora Stanisława Liszewskiego. Łódź, s. 43–50.
Korcelli-Olejniczak E. 2004. Funkcje metropolitalne Berlina i Warszawy w latach 1990– 2002. Współzależność pozycji w systemie miast Europy Środkowej. Prace Geograficzne, IGiPZ PAN, 198.
Kudłacz T. 2013. Dylematy polityki rozwoju zrównoważonego w układach regionalnych. Studia KPZK PAN, 152.
Markowski T., Marszał T. 2006. Metropolie. Obszary metropolitalne. Metropolizacja. Problemy i pojęcia podstawowe. KPZK PAN, Warszawa.
Noworól A. 2014. Problemy i wyzwania dotyczące rozwoju obszarów metropolitalnych na przykładzie Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 12(936): 79–93.
Noworól A. 2019. Despacjalizacja jako instrument rozwoju terytorialnego. Biuletyn PAN KPZK, 273: 19–28.
Parysek J.J. 2003. Metropolie: metropolitalne funkcje i struktury przestrzenne. [W:] I. Jażdżewska (red.), Funkcje metropolitalne i ich rola w organizacji przestrzeni. XVI Konwersatorium Wiedzy o Mieście, Łódź, s. 19–40.
Plan zagospodarowania przestrzennego Obszaru Metropolitalnego Gdańsk–Gdynia–Sopot 2030, przyjęty uchwałą nr 318/XXX/16 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 29 grudnia 2016 r.
Sassen S. 1991. The Global City: New York, London, Tokyo, Princeton. University Press, Princeton.
Smętkowski M. 2005. Delimitacja obszarów metropolitalnych w Polsce – nowe spojrzenie. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych. Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
Smętkowski M., Jałowiecki B., Gorzelak G. 2008. Obszary metropolitalne w Polsce: problemy rozwojowe i delimitacja. Raporty i Analizy EUROREG, 1.
Smętkowski M., Jałowiecki B., Gorzelak G. 2009. Obszary metropolitalne w Polsce – diagnoza i rekomendacje. Studia Regionalne i Lokalne, 1(35): 52–73.
Statut Stowarzyszenia Obszar Metropolitalny Gdańsk–Gdynia–Sopot uchwalony dnia 13 kwietnia 2015 r., ze zm. z dn. 8.06.2017 r.
Strategia Obszaru Metropolitalnego Gdańsk–Gdynia–Sopot do roku 2030. 2015. Gdańsk.
Strategia transportu i mobilności obszaru metropolitalnego Gdańsk–Gdynia–Sopot do roku 2030. 2015. Fundacja Rozwoju Inżynierii Lądowej, Gdańsk.
Szołek K. 2006. Obszary metropolitalne we współczesnej przestrzeni społeczno-gospodarczej (studium przypadku). Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, nr 1135, Monografie i Opracowania 173.
Śleszyński P. 2013. Delimitacja miejskich obszarów funkcjonalnych stolic województw. Przegląd Geograficzny, 85, 2: 173–197.
Śleszyński P., Wiśniewski R. 2015. Demograficzno-osadnicze uwarunkowania rozwoju OM i migracje – diagnoza sektorowa do Strategii Rozwoju Obszaru Metropolitalnego 2030, Gdańsk–Warszawa.
Taylor P.J. 2003. European cities in the world city network. GaWC Research Bulletin, 105.
Tondl G. 2003. What makes regions in Eastern Europe catching up? The role of foreign investment, human resources and geography. IEF Working Paper, 51.
Turzyński M. (red.) 2014. Analizy urbanistyczno-funkcjonalne GOM. Osadnictwo. BRG, Gdańsk.
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2018 r. poz. 1945).
Zuzańska-Żyśko E. 2016. Procesy metropolizacji. Teoria i praktyka. Warszawa.