Słowa kluczowe
produkcja mleka
gospodarstwa mleczne
region Wielkopolska
Jak cytować
Abstrakt
Znaczenie konkurencyjności w wymiarze regionalnym nasiliło się szczególnie w okresie członkostwa Polski w Unii Europejskiej, co znajduje odbicie także w badaniach naukowych. Celem artykułu jest przeprowadzenie dyskusji na temat wybranych zagadnień teorii i metodologii regionalnych badań dotyczących konkurencyjności oraz ocena konkurencyjności gospodarstw mlecznych w Polsce w ujęciu regionalnym ze szczególnym uwzględnieniem wielkopolskich gospodarstw rolnych. Oceny konkurencyjności gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka dokonano w zakresie czasowym od 2002 do 2018 r. w oparciu o dane GUS oraz na podstawie danych zebranych przez Polską Federację Hodowców Bydła i Producentów Mleka. Badania miały na celu określenie pozycji konkurencyjnej wielkopolskich gospodarstw mlecznych pod względem produkcji mleka na tle Polski.
Bibliografia
Bórawski P., Kowalska M. 2017. Zmiany w produkcji i konsumpcji mleka i produktów mleczarskich w Polsce na tle UE. Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Problemy Rolnictwa Światowego 17(XXXII), 3: 17–28.
Charakterystyka gospodarstw rolnych w województwie wielkopolskim 2012, GUS.
Czyżewski A., Smędzik-Ambroży K. 2013. Intensywne rolnictwo w procesach specjalizacji i dywersyfikacji produkcji rolnej. Ujęcie regionalne i lokalne. PWN, Warszawa.
Daszkiewicz N. 2008. Konkurencyjność podmiotów – ujęcie teoretyczne. [W:] N. Daszkiewicz (red.), Konkurencyjność. Poziom makro, mezo i mikro. PWN, Warszawa: 14.
Domańska K. 2013. Konkurencyjność produkcji mleka w Polsce w ujęciu regionalnym. Roczniki Naukowe SERiA, 15, 4: 105–111.
Gornowicz M. 2003. Polskie mleczarstwo w aspekcie konkurencyjności na jednolitym rynku Unii Europejskiej. UWM, Olsztyn.
Grzybowska B. 2009a. Nakłady na działalność innowacyjną w przemyśle spożywczym w Polsce. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Ekonomiczne Problemy Usług, 28: 81–92.
Grzybowska B. 2009b. Regionalne aspekty lokalizacji przemysłu spożywczego w Polsce. Roczniki Naukowe SERiA, 11(4): 89–100.
GUS 2019 (https://stat.gov.pl/; dostęp: 19.09.2019).
Hunt D.S., Morgan M.R. 1996. The Resource-Advantage Theory of Competition: Dynamics, Path Dependencies and Evolutionary Dimensions. Journal od Marketing, 60, 3: 107–114.
Ignatiuk S. 2013. Perspektywy rozwoju mleczarstwa regionu podlaskiego w kontekście uwarunkowań makroekonomicznych. Optimum, Studia Ekonomiczne, 4(64): 81–92.
Józwiak W. (red.) 2014a. Efektywność, koszty produkcji i konkurencyjność polskich gospodarstw rolnych obecnie i w perspektywie średnio- oraz długoterminowej IERiGŻ-PIB, Warszawa.
Józwiak W. 2014b. Konkurencyjne gospodarstwa rolne w Polsce obecnie i w przyszłości. [W:] A. Kowalski, M. Wigier (red.), Konkurencyjność polskiej gospodarki żywnościowej w warunkach globalizacji i integracji europejskiej, IERiGŻ-PIB, Warszawa.
Komorowska D. 2006. Koncentracja produkcji mleka w Polsce. Zeszyty Naukowe SGGW, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 61.
Kopiński J., Krasowicz S. 2013. Przyrodnicze i organizacyjno-ekonomiczne uwarunkowania konkurencyjności rolnictwa Lubelszczyzny. Studia Ekonomiczne i Regionalne, 6, 3: 69–82.
Kowalski A., Wigier M. 2014. Competitiveness of the Polish food economy in the conditions of globalization and European integration. Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa.
Kruk H. 2010. Przyrodnicza konkurencyjność regionów. Wydawnictwo Dom Organizatora, Toruń.
Kulisa B. 2010. Istota oraz uwarunkowania konkurencyjności przedsiębiorstw. [W:] L. Kiełtyka (red.), Rozwój i doskonalenie funkcjonowania przedsiębiorstw. Difin, Warszawa, s. 46.
Latruffe L. 2010. Competitiveness, productivity and efficiency in the agricultural and agri-food sectors. OECD Food, Agriculture and Fisheries Papers, 30, doi: https://doi.org/10.1787/5km91nkdt6d6-en.
Litwińczuk Z., Grodzik H. 2014. Stan hodowli i chowu bydła w Polsce oraz czynniki warunkujące rozwój tego sektora. Przegląd Hodowlany, 6: 1–5.
Łukiewska K. 2019. Metodologiczne aspekty pomiaru międzynarodowej konkurencyjności branży na przykładzie przemysłu spożywczego. Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
Misala J. 2011. Międzynarodowa konkurencyjność gospodarki narodowej. PWE, Warszawa.
Nosecka B., Pawlak K., Poczta W. 2011. Wybrane aspekty konkurencyjności rolnictwa. IERiGŻ-PIB, Warszawa.
Nowak A. 2017. Konkurencyjność rolnictwa Polski Wschodniej. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, Lublin.
Nowak A. 2018. Konkurencyjność gospodarstw mlecznych w krajach Unii Europejskiej w świetle danych FADN. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, POLONIA. 52, 4. doi: 10.17951/ h.2018.52.4.49-58.
Nowak M.M. 2016. Baza surowcowa przemysłu mleczarskiego w ujęciu regionalnym. Roczniki Naukowe SERiA, 18(5): 189–196.
Olszewska M. 2015. Produkcja mleka w Polsce na tle świata i krajów Unii Europejskiej. Wiadomości Zootechniczne, 53(3): 150–157.
Pabian A. 1996. Propozycja oceny sukcesu przedsiębiorstwa. Ekonomika i Organizacja Przedsiębiorstw, 2: 18–19.
Parzonko A. 2014. Regionalne zmiany produkcji mleka w Polsce – stan i przyczyny. Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy, 7: 218–233.
Parzonko A. 2013. Globalne i lokalne uwarunkowania rozwoju produkcji mleka. Rozprawy Naukowe i Monografie, 426: 1–216.
Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka. 2017. Ocena i hodowla bydła mlecznego (https://pfhb.pl/fileadmin/user_upload/OCENA/publikacje/publikacje_2018/wyniki_2018/Wyniki_Oceny_2017_www.pdf; dostęp: 13.09.2020).
PSR – Powszechny Spis Rolny 2002. GUS.
PSR – Powszechny Spis Rolny 2010. GUS.
Pujer K., Kraszewska M. 2017. Konkurencyjność przedsiębiorstw – sposoby budowania przewagi konkurencyjnej. Exante, Wrocław, s. 38–45.
Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2019. GUS.
Rolnictwo w województwie wielkopolskim 2018. GUS.
Siekierski J. 2008. Ład przestrzenny i lokalizacja w teorii ekonomii a konkurencyjność regionów. Roczniki Naukowe SERiA, 10(2): 234–239.
Skawińska E. (red.) 2002. Konkurencyjność przedsiębiorstw. Nowe podejście. PWN, Warszawa: 71– 72.
Strojny J. 2002. Pomiar konkurencyjności międzynarodowej rolnictwa Unii Europejskiej – ujęcie dynamiczne. [W:] J. Józwiak (red.), Wzmacnianie pozycji polskiego rolnictwa – propozycje wstępne. IERiGŻ-PIB, Warszawa.
Szajner P. 2019. Rynek mleka. Stan i perspektywy X/2019. Analizy Rynkowe IERiGŻ-PIB, 57: 1–48.
Szczepaniak I. 2014. Konkurencyjność polskiego przemysłu spożywczego na rynku transakcji międzynarodowych – wybrane elementy. Roczniki Naukowe SERiA, XVI, 4: 281–287.
Śmigielska D. 2019. Rynek mleka XII/2019. Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka, Warszawa.
Śmigielska D. 2020. Rynek mleka VII/2020. Polska Federacja Hodowców Bydła i Producentów Mleka, Warszawa.
Śmigla M. 2015. Ekonomiczne determinanty produkcji mleka w makroregionach Unii Europejskiej. Rozprawa doktorska. Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu.
Ziętara W. 2014a. Konkurencyjność polskich gospodarstw rolniczych. Roczniki Naukowe SERiA, 16(1).
Ziętara W. 2014b. Pozycja konkurencyjna polskich gospodarstw rolnych na tle gospodarstw wybranych krajów europejskich. Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych, 4.