Słowa kluczowe
Jaume Fuster
crime fiction
La Cua de Palla
polysystem theory
Jak cytować
Abstrakt
Discussing the Catalan crime fiction may appear as a challenging scientific task due to its lacking autochthonous tradition. The scholars exploring this issue have come to conclusion that, even though there were authors such as Rafael Tasis o Manuel de Pedrolo, whose contribution to this literary genre’s solid foundations seems indubitable, Jaume Fuster is the writer responsible for its consolidation in the Catalan literary system in the 1970s. The aim of the present paper is to analyze Jaume Fuster’s De mica en mica
s’omple la pica in a specific historical context in order to present some of his foreign influences and inspirations. Specifically, it investigates whether the author remained indifferent to external literary products or whether he chose deliberately some of the archi-genre’s elements in order to implement and consolidate crime fiction in Catalonia. For this purpose, we have applied some of the principles of Even-Zohar’s Polysystem Theory. The results showed that De mica en mica s’omple la pica not only has played a major role in the consolidation of crime fiction but it also placed its author in one of the central positions in the Catalan literary polysystem. Moreover, Fuster tended to interact with different foreign traditions by using in his works modified crime fiction components based on the unique repertory conditioned by the geopolitical situation of Catalonia.
Bibliografia
Arbonès i Montull, J. (2018). Pedrolo contra els límits. Lleida: Pagès Editors.
Aritzeta, M. (1998). El compromís amb la literatura. Serra d’Or, 461, 14-18.
Aritzeta, M. (2014). Jaume Fuster, la ficció sense fronteres. Ítaca, 5, 161-177.
Bennasar, S. (2011). Pot semblar un accident. La novel·la negra i la transformació dels Països Catalans 1999-2010. Barcelona: Meteora.
Canal Artigas, J. & Martín Escribà, À. (2011). La cua de palla: retrat en groc i negre. Barcelona: Alrevés.
Dolç, M. (1973, 6 de setembre). Impulso satírico de Jaume Fuster. La Vanguardia, p. 47.
Edicions 62 (1972). La col·lecció de novel·les El Balancí. Serra d’Or, 153, p. 52.
Estruch Tobilla, J. (1994). El català en la narrativa castellana escrita a Catalunya. Els casos de Mendoza, Marsé i Vázquez Montalbán. Catalan Review, 8 (1-2), 153-160.
Even-Zohar, I. (1990). Polisystem Studies. Poetics Today, 11 (1).
Febrés, X. (trans.) (1985). Diàlegs a Barcelona: Manuel Vázquez Montalbán i Jaume Fuster. Barcelona: Laia.
Fuster, J. (1972). Ja sou lectors de novel·les de lladres i serenos? Dins À. Martín Escribà, Jaume Fuster, gènere negre sense límits (p. 141-142). Barcelona: Alrevés.
Fuster, J. (1973a). “Nino” Buscató, una fidelitat esportiva. Serra d’Or, 171, desembre, 41-45.
Fuster, J. (1973b). Palau i Fabre, el darrer dels alquimistes. Serra d’Or, 164, maig, 17-20.
Fuster, J. (1973c). Rodolf Sirera, un nou teatre a València. Serra d’Or, 161, febrer, 53-54.
Fuster, J. (1974a). Catalans a l’Annapurna. Serra d’Or, 180, setembre, 15-19.
Fuster, J. (1974b). Cinc-cents anys després. Serra d’Or, 181, octubre, 31-34.
Fuster, J. (1974c). Josep M. Llompart, les illes recordades. Serra d’Or, 176, maig, 29-32.
Fuster, J. (2016). De mica en mica s’omple la pica. Barcelona: Edicions 62.
Genette, G. (1989). Palimpsestos. La literatura en segundo grado (trad. de C. Fernández Prieto). Madrid: Taurus.
Graells, G.-J. (1998). Narrador i prestigitador. Serra d’Or, 461, 19-21.
Hart, P. (1987). Spanish Sleuth. The Detective in Spanish Fiction. Rutherford: Fairleig Dickinson University Press.
J. V. (1972, 27 de juliol). “De mica en mica s’omple la pica”, de Jaume Fuster. La Vanguardia, p. 38.
King, S. (2013). Carvalho y Cataluña: la subjetividad de los márgenes. MVM: Cuadernos de Estudios Manuel Vázquez Montalbán, 1, 28-45.
King, S. (2014). Crime Fiction as World Literature. Clues, 32 (2), 8-19.
King, S. (2017). Making it Ours. Dins L. Nilsson, S. Samrosch & T. D’haen (eds.), Crime Fiction as World Literature (p. 157-169). Nova Delhi: Bloomsbury.
Llorca, V. (1998). Petit retrat de Jaume Fuster. Serra d’Or, 461, 12-13.
Martín Escribà, À. (2006). Una autòpsia a la literatura de lladres i serenos. Estudios Catalanes, 4, 149-159.
Martín Escribà, À. (2015). Rafael Tasis, novel·lista policíac. Barcelona: Alrevés.
Martín Escribà, À. (2018). Jaume Fuster, gènere negre sense limits. Barcelona: Alrevés.
Martín Escribà, À. (2020). Escrits policíacs, de “La Cua de Pall” a “Crims.cat”. Barcelona: Alrevés.
Munné-Jordà, A. (1998). L’altra literatura de Jaume Fuster. Serra d’Or, 461, 22-24.
Pagès, R. (2013). Jaume Fuster i l’ofici d’escriure. Congrés La Generació dels 70. Recuperat de http://delllibrealsdits.blogspot.com/2013/10/jaume-fuster-i-lofici-descriure.html.
Pedrolo, M. de (1972). Que falla, la cua de palla? Serra d’Or, 149, febrer, 44-46.
Redacció (1972). Revista del Centre de Lectura de Reus, 226, agost, 1042. Recuperat de https://www.raco.cat/index.php/RevistaCLR/article/view/139106.
Riera, M. (1986). Totes les claus de vidre. El Temps, 109, 56-58.
Saval, J. V. (2006). La particular relació de Manuel Vázquez Montalbán amb la Catalanitat. Revista Internacional de Catalanística (Journal of Catalan Studies), 9, 110-116.
Triadú, J. (1972). Una generació amb novel·la. Serra d’Or, 156, setembre, 43-46.
Vázquez Montalbán, M. (1998, 1 de febrer). L’obra ben feta. Avui, p. 51.
Villalonga, A. M. (2013). Les veus del crim. Barcelona: Alrevés.
Vilumara, M. [pseud. de Josep Batlló] (1972, 14 de setembre). Una novela de “lladres i serenos”. La
Vanguardia, 45.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).