Il cibo come fattore identitario: il lessico culinario nelle cronache di calcio italiane – un’analisi corpus-based
PDF (Italiano)

Słowa kluczowe

identity
language and culture
football news
calcio
food lexicon
human food

Jak cytować

Godzich, A., & Szpingier, B. K. (2024). Il cibo come fattore identitario: il lessico culinario nelle cronache di calcio italiane – un’analisi corpus-based. Studia Romanica Posnaniensia, 51(2), 29–44. https://doi.org/10.14746/strop.2024.51.2.3

Abstrakt

The article examines the role of food in shaping the Italian national identity based on the example of Italian football language in the most-read Italian newspaper entitled “La Gazzetta dello Sport” (www.gazzetta. it). At first, the concept of identity is analyzed and then its particular shades in the case of Italy and the attitude of Italians toward food, its importance and widespread occurrence within the entire country will be discussed. In fact, the food is a factor which seems to be a bonding element for all Italians and a means of expressing the current Italian national identity. The author identifies it as the Italian culinary identity. The phenomenon can be observed in such presently existing Italian culinary terms as cioccolatino, brodino, biscotto, spezzatino, mangiarsi un gol and the like that are used in Italian football news.

https://doi.org/10.14746/strop.2024.51.2.3
PDF (Italiano)

Bibliografia

Bauman, Z. (2000). Ponowoczesność jako źródło cierpień. Ed. II. Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Bauman, Z. (2001). Tożsamość – jaka była, jest i po co? In A. Jawłowska (a cura di), Wokół problemów tożsamości (pp. 8-25). Warszawa: Wydawnictwo LTW.

Brocceri, F. (2022). I giornali più letti in Italia. https://www.fabiobrocceri.it/quali-sono-i-giornali-online-piu-letti-in-italia/.

Brubaker, R. (2001). Au-delà de l’identité. Actes de la recherche en sciences sociales, 139, 66-85. DOI: https://doi.org/10.3917/arss.139.0066

Calcagno, G. (1998). Prefazione. In G. Calcagno (a cura di), Identità degli italiani (pp. 5-8). Roma-Bari: Laterza.

Doualan, G. (2018). De la représentativité à la spécialisation: exemple d’un petit corpus sur la synonymie. Corpus, 18, 1-24. https://journals.openedition.org/corpus/3331. DOI: https://doi.org/10.4000/corpus.3331

Eckert, P. (2012). Three waves of variation study: The emergence of meaning in the study of sociolinguistic variation. Annual Review of Anthropology, 41, 87-100. DOI: https://doi.org/10.1146/annurev-anthro-092611-145828

Erikson, E. (1963). Childhood and society. New York, NY: Norton.

Frosini, G. & Montanari, M. (2012). Il sapore di una nazione. In G. Fronsini & M. Montanari (a cura di), Il secolo artusiano. Atti del Convegno Firenze-Forlimpopoli 30 marzo – 2 aprile 2011 (pp. 15-20). Firenze: Accademia della Crusca.

Frosini, G. & Lubello, S. (2023). L’italiano del cibo. Roma: Carocci.

Furman, M. & Aleksandrzak, M. (2023). The reception and representation of English as an academic language among foreign students in Poland and its influence on (re)shaping individual identities. Glottodidactica, 50/1, 97-117. DOI: https://doi.org/10.14746/gl.2023.50.1.6

Godzich, A. (2020a). Composizione-univerbazione? Le oscillazioni di grafia nei produttivi composti italiani a schema (N) VN sul materiale linguistico tratto da La Gazzetta dello Sport negli anni 2016-2020. Neophilologica, 32, 314-334. DOI: https://doi.org/10.31261/NEO.2020.32.17

Godzich, A. (2020b). O trudności w tłumaczeniu na język polski nowej frazeologii kulinarnej na przykładzie włoskiej kroniki piłkarskiej. Rocznik Przekładoznawczy, 15, 141-160. RP.2020.007. DOI: https://doi.org/10.12775/RP.2020.007

Godzich, A. (2020c). Polskie ekwiwalenty funkcjonalne leksemów brodino i mozzarella z włoskich kronik piłkarskich. Acta Neophilologica, 22//1, 171- 186. DOI: https://doi.org/10.31648/an.5225

Godzich, A. (2024). I verbi dal campo semantico-lessicale del cibo nel linguaggio del calcio italiano: aspetti cognitivi e culturali. In L. Lala & E. Castro (a cura di), Il verbo in italiano. Morfologia, sintassi e testualità. Atti del Convegno Internazionale Losanna 13-14 novembre 2023. Firenze: Cesati (in stampa).

Godzich, A. & Machowski, S. (2024a). Kulinaryzmy i kulinaria w języku biznesowym w glottodydaktyce italianistycznej na podstawie podręczników „L’italiano in azienda” (2002) i „Un vero affare!” (2015)”. Neofilolog, 62/1, 249-262. DOI: https://doi.org/10.14746/n.2024.62.1.15

Godzich, A. & Machowski, S. (2024b). Wariantywność terminologiczna we włoskim dyskursie dziennikarsko-sportowym na podstawie dziennika „La Gazzetta dello Sport”. Roczniki Humanistyczne, 72/8 (in stampa).

Jacoby, M. (2016). Chiny bez makijażu. Warszawa: Znak.

Jamrozik, E. (2005). La lingua nel mondo degli oggetti: le neo-formazioni di vita quotidiana in italiano e in polacco. In K. Bogacki & A. Dutka-Mańkowska (a cura di), Les relations sémantiques dans le lexique et dans le discours (pp. 145-157). Warszawa: Uniwersytet Warszawski.

Jawłowska, A. (2001). Tożsamość na sprzedaż. In A. Jawłowska (a cura di), Wokół problemów tożsamości (pp. 51-78). Warszawa: Wydawnictwo LTW.

Kempf, Z. (1985). Wyrazy „gorsze” dotyczące zwierząt. Język Polski, 65 (2-3), 125-144.

Kożyczkowska, A. (2023). Język i jego społeczno-kulturowa moc. Artykuł recenzyjny książki Ireny Bogoczovej: Language policy in the Czech Republic in the context of the situation in Slavic-speaking territories. Edukacja Międzykulturowa, 1, 20, 223-228. DOI: https://doi.org/10.15804/em.2023.01.16

Kubera, J. (2013). Po postmodernizmie, czyli silne identyfikacje i słabe tożsamości. Nauka, 1, 97-108.

Kupś, T. (2007). Immanuel Kant wobec krytyki teologii naturalnej sformułowanej przez Davida Hume’a. Filo-Sofija, 7 (7), 95-110.

Lakoff, G. & Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago: University of Chicago Press.

Malejka, J. (2020). Wykorzystanie podejścia międzykulturowego w nauczaniu języka polskiego w Chinach na przykładzie kuchni. Postscriptum Polonistyczne, 2 (26), 77-90. DOI: https://doi.org/10.31261/PS_P.2020.26.06

Mucchielli, A. (1999). L’identité. Paris: Puf.

Nagórko, A., Łaziński, M. & Burkhardt, H. (2004). Dystynktywny słownik synonimów. Kraków: Universitas.

Phinney, J. & Ong, A. (2007). Conceptualization and measurement of ethnic identity: Current status and future directions. Journal of Counseling Psychology, 54 (3), 271–281. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-0167.54.3.271

Pisarek, W. (2003). Polskie słowa sztandarowe i ich publiczność. Kraków: Universitas.

Sapir, E. (1978). Kultura, język, osobowość. Warszawa: PIW.

Trifone, P. (a cura di). (2009). Lingua e identità. Una storia sociale dell’italiano. Roma: Carocci.

Whorf, B. (1956). Language, thought, and reality: Selected writings of Benjamin Lee Whorf. Cambridge: The MIT Press.

Wierzbicka, A. (1997a). Moje podwójne życie: dwa języki, dwie kultury, dwa światy. Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja, 3 (45), 73-93.

Wierzbicka, A. (1997b). Understanding cultures through their key words: English, Russian, Polish, German, and Japanese. New York: Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780195088359.001.0001

La Gazzetta dello Sport: www.gazzetta.it (consultato il 30/9/2023).

Dizionario dei Modi di Dire Hoepli Editore, 2012. https://dizionari.corriere.it/dizionario-modi-di-dire/.

Il Nuovo De Mauro. Dizionario della lingua italiana on-line: https://dizionario.internazionale.it/.

Il Sabatini Coletti, 2018. Dizionario della lingua italiana on-line: https://dizionari.corriere.it/dizionario_italiano/.

Pivotti, G., 2004. Dizionario-glossario del gioco del calcio. Città di Castello: Nuova Prhomos.

Vocabolario Treccani della lingua italiana on-line: https://www.treccani.it/vocabolario/.