Abstrakt
The article examines the role of food in shaping the Italian national identity based on the example of Italian football language in the most-read Italian newspaper entitled “La Gazzetta dello Sport” (www.gazzetta. it). At first, the concept of identity is analyzed and then its particular shades in the case of Italy and the attitude of Italians toward food, its importance and widespread occurrence within the entire country will be discussed. In fact, the food is a factor which seems to be a bonding element for all Italians and a means of expressing the current Italian national identity. The author identifies it as the Italian culinary identity. The phenomenon can be observed in such presently existing Italian culinary terms as cioccolatino, brodino, biscotto, spezzatino, mangiarsi un gol and the like that are used in Italian football news.
Bibliografia
Bauman, Z. (2000). Ponowoczesność jako źródło cierpień. Ed. II. Warszawa: Wydawnictwo Sic!
Bauman, Z. (2001). Tożsamość – jaka była, jest i po co? In A. Jawłowska (a cura di), Wokół problemów tożsamości (pp. 8-25). Warszawa: Wydawnictwo LTW.
Brocceri, F. (2022). I giornali più letti in Italia. https://www.fabiobrocceri.it/quali-sono-i-giornali-online-piu-letti-in-italia/.
Brubaker, R. (2001). Au-delà de l’identité. Actes de la recherche en sciences sociales, 139, 66-85. DOI: https://doi.org/10.3917/arss.139.0066
Calcagno, G. (1998). Prefazione. In G. Calcagno (a cura di), Identità degli italiani (pp. 5-8). Roma-Bari: Laterza.
Doualan, G. (2018). De la représentativité à la spécialisation: exemple d’un petit corpus sur la synonymie. Corpus, 18, 1-24. https://journals.openedition.org/corpus/3331. DOI: https://doi.org/10.4000/corpus.3331
Eckert, P. (2012). Three waves of variation study: The emergence of meaning in the study of sociolinguistic variation. Annual Review of Anthropology, 41, 87-100. DOI: https://doi.org/10.1146/annurev-anthro-092611-145828
Erikson, E. (1963). Childhood and society. New York, NY: Norton.
Frosini, G. & Montanari, M. (2012). Il sapore di una nazione. In G. Fronsini & M. Montanari (a cura di), Il secolo artusiano. Atti del Convegno Firenze-Forlimpopoli 30 marzo – 2 aprile 2011 (pp. 15-20). Firenze: Accademia della Crusca.
Frosini, G. & Lubello, S. (2023). L’italiano del cibo. Roma: Carocci.
Furman, M. & Aleksandrzak, M. (2023). The reception and representation of English as an academic language among foreign students in Poland and its influence on (re)shaping individual identities. Glottodidactica, 50/1, 97-117. DOI: https://doi.org/10.14746/gl.2023.50.1.6
Godzich, A. (2020a). Composizione-univerbazione? Le oscillazioni di grafia nei produttivi composti italiani a schema (N) VN sul materiale linguistico tratto da La Gazzetta dello Sport negli anni 2016-2020. Neophilologica, 32, 314-334. DOI: https://doi.org/10.31261/NEO.2020.32.17
Godzich, A. (2020b). O trudności w tłumaczeniu na język polski nowej frazeologii kulinarnej na przykładzie włoskiej kroniki piłkarskiej. Rocznik Przekładoznawczy, 15, 141-160. RP.2020.007. DOI: https://doi.org/10.12775/RP.2020.007
Godzich, A. (2020c). Polskie ekwiwalenty funkcjonalne leksemów brodino i mozzarella z włoskich kronik piłkarskich. Acta Neophilologica, 22//1, 171- 186. DOI: https://doi.org/10.31648/an.5225
Godzich, A. (2024). I verbi dal campo semantico-lessicale del cibo nel linguaggio del calcio italiano: aspetti cognitivi e culturali. In L. Lala & E. Castro (a cura di), Il verbo in italiano. Morfologia, sintassi e testualità. Atti del Convegno Internazionale Losanna 13-14 novembre 2023. Firenze: Cesati (in stampa).
Godzich, A. & Machowski, S. (2024a). Kulinaryzmy i kulinaria w języku biznesowym w glottodydaktyce italianistycznej na podstawie podręczników „L’italiano in azienda” (2002) i „Un vero affare!” (2015)”. Neofilolog, 62/1, 249-262. DOI: https://doi.org/10.14746/n.2024.62.1.15
Godzich, A. & Machowski, S. (2024b). Wariantywność terminologiczna we włoskim dyskursie dziennikarsko-sportowym na podstawie dziennika „La Gazzetta dello Sport”. Roczniki Humanistyczne, 72/8 (in stampa).
Jacoby, M. (2016). Chiny bez makijażu. Warszawa: Znak.
Jamrozik, E. (2005). La lingua nel mondo degli oggetti: le neo-formazioni di vita quotidiana in italiano e in polacco. In K. Bogacki & A. Dutka-Mańkowska (a cura di), Les relations sémantiques dans le lexique et dans le discours (pp. 145-157). Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
Jawłowska, A. (2001). Tożsamość na sprzedaż. In A. Jawłowska (a cura di), Wokół problemów tożsamości (pp. 51-78). Warszawa: Wydawnictwo LTW.
Kempf, Z. (1985). Wyrazy „gorsze” dotyczące zwierząt. Język Polski, 65 (2-3), 125-144.
Kożyczkowska, A. (2023). Język i jego społeczno-kulturowa moc. Artykuł recenzyjny książki Ireny Bogoczovej: Language policy in the Czech Republic in the context of the situation in Slavic-speaking territories. Edukacja Międzykulturowa, 1, 20, 223-228. DOI: https://doi.org/10.15804/em.2023.01.16
Kubera, J. (2013). Po postmodernizmie, czyli silne identyfikacje i słabe tożsamości. Nauka, 1, 97-108.
Kupś, T. (2007). Immanuel Kant wobec krytyki teologii naturalnej sformułowanej przez Davida Hume’a. Filo-Sofija, 7 (7), 95-110.
Lakoff, G. & Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago: University of Chicago Press.
Malejka, J. (2020). Wykorzystanie podejścia międzykulturowego w nauczaniu języka polskiego w Chinach na przykładzie kuchni. Postscriptum Polonistyczne, 2 (26), 77-90. DOI: https://doi.org/10.31261/PS_P.2020.26.06
Mucchielli, A. (1999). L’identité. Paris: Puf.
Nagórko, A., Łaziński, M. & Burkhardt, H. (2004). Dystynktywny słownik synonimów. Kraków: Universitas.
Phinney, J. & Ong, A. (2007). Conceptualization and measurement of ethnic identity: Current status and future directions. Journal of Counseling Psychology, 54 (3), 271–281. DOI: https://doi.org/10.1037/0022-0167.54.3.271
Pisarek, W. (2003). Polskie słowa sztandarowe i ich publiczność. Kraków: Universitas.
Sapir, E. (1978). Kultura, język, osobowość. Warszawa: PIW.
Trifone, P. (a cura di). (2009). Lingua e identità. Una storia sociale dell’italiano. Roma: Carocci.
Whorf, B. (1956). Language, thought, and reality: Selected writings of Benjamin Lee Whorf. Cambridge: The MIT Press.
Wierzbicka, A. (1997a). Moje podwójne życie: dwa języki, dwie kultury, dwa światy. Teksty Drugie: teoria literatury, krytyka, interpretacja, 3 (45), 73-93.
Wierzbicka, A. (1997b). Understanding cultures through their key words: English, Russian, Polish, German, and Japanese. New York: Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780195088359.001.0001
La Gazzetta dello Sport: www.gazzetta.it (consultato il 30/9/2023).
Dizionario dei Modi di Dire Hoepli Editore, 2012. https://dizionari.corriere.it/dizionario-modi-di-dire/.
Il Nuovo De Mauro. Dizionario della lingua italiana on-line: https://dizionario.internazionale.it/.
Il Sabatini Coletti, 2018. Dizionario della lingua italiana on-line: https://dizionari.corriere.it/dizionario_italiano/.
Pivotti, G., 2004. Dizionario-glossario del gioco del calcio. Città di Castello: Nuova Prhomos.
Vocabolario Treccani della lingua italiana on-line: https://www.treccani.it/vocabolario/.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Anna Godzich, Beata Katarzyna Szpingier
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).