Abstrakt
Wood, even when cut from its stalk and thus from its nourishing sap, does not wither. It is perhaps this astonishing quality that makes it not only a sacrificial fuel of choice, but also the vector par excellence of all regeneration, resurrection and promise of eternity. Dead wood is therefore invested with paradoxical gifts. We’ll try to decipher their lesson: they are all keys giving access to meanings buried beneath the noise of speech and the linear rationality of the diegesis.
Bibliografia
Albert le Grand (1913). De animalibus. Éd. H. Stadler. Munster : Aschendorff.
Bachelard, G. (1990 [1943]). L’Air et les songes. Essai sur l’imagination du mouvement. Paris : José Corti.
Bächtold-Stäubli, H. (2021). Handwörterbuch des deutschen Aberglaubens (1927-1942). Berlin : Frölich & Kaufmann Verlag.
Barnett, M.J. (1959). La Bataille Loquifer (thèse de doctorat). London.
Béroul (1982). Le Roman de Tristan. Poème du XIIe siècle. Éd. E. Muret. Paris : Champion.
Bovon, F. & Geoltrain, P. (éds.) (1997). Écrits apocryphes chrétiens. T. 1. Paris : Gallimard, « La Pléiade».
Brant, S. (2005). Das Narrenschiff. Éd. J. Knape. Stuttgart : Reclam. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110933741
Brouland, M.-Th. (1990). Le Substrat celtique du lai anglais « Sir Orfeo ». Paris : Didier Érudition.
Brugger, L. (1951). Der Zauberlehrling und seine griechische Quelle. Goethe, 13, 243-258.
Conlon, D.J. (1977). Richard sans Peur. Chapel Hill : North Carolina Studies in the Romance Languages and Literatures.
Durmart le Galois, roman arthurien du treizième siècle (1965). T. 1. Éd. J. Gildea. Pennsylvania : Villanova, The Villanova Press.
Girard, R. (1982). Le Bouc émissaire. Paris : Grasset.
Guyonvarc’h, Ch.-J. & Le Roux, F. (1964). Ogam, 16.
France, A. (1991). Le Crime de Sylvestre Bonnard. Paris : Gallimard, « Folio ».
Jaspar, D. (2013). Contes et légendes de Champagne. Rennes : Éditions Ouest-France.
Joseph d’Arimathie (2001). In Le Livre du Graal. T. 1. Éd. G. Gros. Dir. Ph. Walter. Paris : Gallimard, « La Pléiade ».
Laforêt, A. (1876). Le Bâton. Étude historique et littéraire. Marseille : Typographie Marius Olive.
Les Lais anonymes des XIIe et XIIIe siècles. Édition critique de quelques lais bretons (1976). Éd. P.M. O’Hara Tobin. Genève : Droz.
Les Merveilles de Rigomer (1908-1915). 2 vols. Éd. W. Förster & H. Breuer. Dresden : Max Niemeyer.
Mandeville, J. de (2023). Le Livre de Jean de Mandeville. Éd. M. Guéret-Laferté & L. Half-Lancner. Paris : Champion.
Manessier (2004). La Troisième Continuation du Conte du Graal. Éd. W. Roach. Paris : Champion.
Martin le Franc (1999). Le Champion des Dames. T. 4. Éd. G. Franck. Paris : Champion.
Maugis d’Aigremont. Chanson de geste (1893). Éd. F. Castets. Montpellier : Camille Coulet.
Ménard, Ph. (1984). La baguette magique au Moyen Âge. In M. Accarie & A. Queffélec, Mélanges offerts à Alice Planche (pp. 339-346). Paris : Les Belles Lettres.
Ovide (2017). Les Fastes. Éd. R. Schilling. Paris : Les Belles Lettres.
Pastoureau, M. (2004). Une histoire symbolique du Moyen Âge occidental. Paris : Le Seuil.
Pline (1961). Histoire naturelle. Éd. J. André. Paris : Les Belles Lettres.
Quiquerez, A. (2003). Traditions et légendes du Jura. Genève : Slatkine.
Rémi, Philippe de (1999). Le Roman de la Manekine. Éd. B.N. Sargent-Baur. Amsterdam-Atlanta : Rodopi. DOI: https://doi.org/10.1163/9789004649385
Rieth, B. (2023). Le sourcier et les ‘sorciers’ africains. Marianne, 1376, 27.07-2.08, 60-61.
Saintyves, P. (1987 [1931]). En marge de la Légende dorée : songes, miracles et survivances. Paris : Robert Laffont.
Seconde Continuation de Perceval (1971). Éd. W. Roach. Philadelphie : American Philosophical Society.
Seignolle, C. (2004). Contes, Récits et Légendes des pays de France. T. 3. Paris : Presses de la Renaissance.
Ueltschi, K. (2008). La Mesnie Hellequin en conte et en rime. Mémoire mythique et poétique de la recomposition. Paris : Champion.
Ueltschi, K. (2010). La Main coupée. Métonymie et mémoire mythique. Paris : Champion.
Ueltschi, K. (2019). Mythologie des boiteux et du pied fabuleux. Paris : Imago.
Ueltschi, K. (2021 [2012]). Histoire véridique du Père Noël, du traîneau à la hotte. Paris : Imago.
Ueltschi, K. (2024). Bâtons, balais, baguettes : transformations et (en)jeux métonymiques. In. K. Ueltschi & A. Haller, Grandes et petites mythologies. III (pp. 245-263). Reims : Editions et presses universitaires de Reims.
Van Gennep, A. (1999 [1937-1958)]). Le Folklore français. Paris : Robert Laffont, « Bouquins ».
Villeneuve, R. (1998). Dictionnaire du Diable. Paris : Omnibus.
Virgile (1978). Énéide. Paris : Les Belles Lettres.
Voragine, J. de (2004). La Légende dorée. Éd. A. Boureau. Paris : Gallimard, « La Pléiade ».
Walter, Ph. (1989). La Mémoire du Temps. Fêtes et calendriers de Chrétien de Troyes à La Mort Artu. Paris : Champion.
Walter, Ph. (2003). Mythologie chrétienne. Fêtes, rites et mythes du Moyen Âge. Paris : Imago.
Walter, Ph. (2004). Galaad, le pommier et le Graal. Paris : Imago.
Walter, Ph. (2014). Dictionnaire de mythologie arthurienne. Paris : Imago.
Walter, Ph. (dir.) (2018). Lais du Moyen Âge. Récits de Marie de France et d’autres auteurs (XIe-XIIIe siècle). Avec la collaboration de L. Kaempfer, Á.R. Magnúsdóttir & K. Ueltschi. Paris : Gallimard, « La Pléiade ».
Zink, M. (2015). Bienvenue au Moyen Âge. Paris : Équateurs/France Inter.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Karin Ueltschi

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
